Inleiding
Wat is statistiek?
· Als wetenschappelijke discipline, werktuig, instrument & methode
· Kennismethode om de wereld beter te kennen en begrijpen
· Onderzoek obv data
· Kijken naar gegevens en verdelingen
Waarom statistiek?
· Om beweringen te staven
o Beweringen niet voldoende → nood aan data
o Verzamelen adhv juiste technieken
Als we onderzoek doen om antwoord te bieden op vraag : data verzamelen en analyseren
Soorten statistiek
Beschrijvende statistiek
· De wereld in cijfers beschrijven : we denken spontaan vaak kwantitatief, cijfers geven precies weer
· Basis : frequentievragen
· Samenvatten in kengetallen
· Gebruik van grafische technieken
· Ordenen en synthetiseren van gegevens
· Herleiden tot : samenvattende mate (percentages, mediaan,..) en grafieken
Inferentiële statistiek
· Middel om met een beperkt aantal gegevens uitspraak te doen over een breder geheel
· Uitspraken over de volledige bevolking obv resultaten ve steekproef uit die bevolking
· Extrapolatie = Veralgemeenbaarheid van steekproefresultaten naar de populatie waaruit de steekproef
wordt getrokken
· Voorspellingen obv een steekproef
Statistische analyse
· Kennismethode gericht op verklaring van verschillen & samenhang
· Bivariate , multivariate, dummy, logistische regressie,..
· Vb : Wat is de relatie tussen inkomen vd ouders & schoolresultaten? Hoe belangrijk is elk van deze factor
in de verklaring van kijkgedrag?
Misleidende statistiek
· “There are 3 kind of lies.. Lies, damned lies and statistics”
o kernidee : cijfers zijn enorm overtuigend, worden vaak misbruikt/gebruikt om zwakke/foute
argumenten te ondersteunen
· Statistieken worden regelmatig gebruikt om mensen te misleiden
o Uitkomsten vd onderzoek kunnen gemanipuleerd worden bij :
1. Verzamelen van gegevens
2. Presentatie vd uitkomsten
3. Omschrijven va de conclusies
1
,Misleiding bij verzamelen vd gegevens
· Slechte selectie van onderzoekspersonen, niet representatief voor de bevolking die je wil onderzoeken
· Te klein aantal onderzochte personen
· Slechte vraagstelling
Misleiding bij presentatie van gegevens
· Een deel vd grafiek verwijderen
· Schaal manipuleren
· Grafische aanpassingen
Zelf leren kritisch lezen!
· Is het geciteerde cijfer correct? Geloofwaardig? Hoe is dit cijfer tot stand gekomen?..
Oorsprong vd statistiek
· Ontstaan midden 18e eeuw
o Info over naties → staatsboekhoudkunde
o Systematische verzameling van demografische en economische data door overheden
· Adolphe Quetelet
o Belg, 19e eeuw, astronoom
Hoofdstuk 1 : Meten en meetschalen
Terminologie en kernbegrippen
1. Onderzoekspopulatie
o alle leden van een groep die je wil onderzoeken, bv : alle VUB-studenten
o statistiek bestudeert kenmerken van die bevolking
2. Statistische eenheid
o cases : elementen uit de bestudeerde bevolking : bv student,
mensen, schapen, woningen
3. Variabele
o Kenmerken van onderzoekseenheden, waarin de
onderzoeker geïnteresseerd is
4. Datamatrix
o cases (waarnemingseenheden): in rijen = records
o variabelen (waarde varieert): in kolommen
5. Parameters
o kerngetallen die de verdeling weergeven ve kenmerk ve populatie
o bv : m = gemiddelde; s = standaardafwijking; p = proportie ve populatie
6. Steekproeven
o onderdeel vd onderzoekspopulatie → steekproef ≠ onderzoekspopulatie ! steekproef
7. Tijdreeks
o reeks waarnemingen in de tijd onderzoekspopulatie
o ogenblik van waarneming is belangrijk voor interpretatie vd gegevens
o bv : evolutie van kijkgedrag doorheen de tijd
8. Dimensie ve reeks
o aantal variabelen die gelijktijdig worden waargenomen of bestudeerd
o unidimensionale reeks : 1 variabele
tweedimensionale (bidimensionaal, bivariaat) : 2 variabele,
multidimensionale reeks : meer dan 2 variabelen
Wat is meten?
· Meten : verdelen ve populatie in equivalentieklassen = deelverzameling vd populatie die alle elementen
groepeert die voor het bestudeerde kenmerk als equivalent (gelijkwaardig) kunnen worden beschouwd
· Schalen : toekennen ve eigen waarde aan elke equivalentieklasse vh ongeschaalde kenmerk
· De verzameling X der waarden wordt de meetschaal vd variabele genoemd
2
, Meten & meetschalen
· Toekennen van getallen aan equivalentieklassen
· Hoe?
o aan elke waarde wordt een eigen, specifieke ‘code’ of getal toegekend : bv : provincies worden
genummerd → Vlaams-Brabant krijgt nr 1, Limburg nr 2,..
o de waarden die aan equivalentieklassen worden toegekend, weerspiegelen de relaties die in realiteit
bestaan tussen equivalentieklassen
Operationalisatie
= meetbaar maken van variabelen in 1 of meerdere vragen
(On)afhankelijke variabelen
· In veel onderzoek wens je een variabele te verklaren of relaties met andere variabelen in kaart te brengen
· bv : effect van opleiding op gezondheid : gezondheid = afhankelijke variabele; opleiding =
onafhankelijke variabele
Eigenschappen van variabelen
Meetniveau
· De manier waarop je een variabele meet, bepaalt het meetniveau of meetschaal vd variabele
· Meetniveau bepaalt welke statistische analyses mogelijk zijn en welke niet
· Er zijn 4 meetschalen : nominaal, ordinaal, interval en ratio
o hiërarchie : NOIR (zoals hierboven)
Meetniveau Informatie Betekenis vd waarden
Nominaal Classificatie : = , ≠ Waarde is slecht naamgeving
bv woonplaats
Ordinaal Ordening : < , = , > Intervallen tussen waarden vd klassen
bv diploma hebben geen betekenis
Interval Ordening + meeteenheid Afstand tussen 2 categorieën is gelijk
bv °C, IQ Intervallen tussen waarden vd klassen
hebben betekenis
Ratio Ordening + meeteenheid + absoluut Afstand tussen 2 categorieën is gelijk
bv inkomen, lengte,.. nulpunt Intervallen tussen waarden vd klassen
hebben betekenis
Je hebt absoluut nulpunt
· 4 criteria om het meetniveau de bepalen : classificatie, ordenbaardheid, het bestaan vd meeteenheid, het
bestaand ve absoluut nulpunt
o Classificatie
= numerieke waarde : slechts een naamgeving
o Ordenbaarheid
* De variabele of meetschaal X is ordenbaar wanneer : voor elk paar elementen x1 en x2 X,
men kan besluiten : x1 > x2 of x1< x2
* bv : leeftijd, lengte, opleidingsniveau, inkomen zijn ordenbaar, woonplaats niet
o Het bestaan vd meeteenheid
* Zelfde verschillen tussen waarden van X zijn zelfde verschillen in de intensiteit vh bestudeerde kenmerk
* Alleen van toepassing op kwantitatieve variabelen
* bv : temp in Celsius, geboortejaar,..
* ! 0 heeft geen bijzondere betekenis & betekent dus niet op de afwezigheid vh kenmerk
o Het bestaan ve absoluut nulpunt
* 0 geeft de afwezigheid vh bestudeerde kenmerk weer
* vb : lengte : 0 cm is geen lengte
* ! geen negatieve waarden
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dw_vub. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.96. You're not tied to anything after your purchase.