Summary
Samenvatting Pedagogisch en psychologisch denken SWK1
- Course
- Institution
Hiii, met deze aantekeningen/samenvatting heb ik een 8 gehaald voor mijn tentamen :)
[Show more]
Seller
Follow
roosvansolingekranenburg
Content preview
‘Pedagogisch denken’ hoorcollegesHoorcollege 1
Het woord pedagogiek is van oorsprong een Grieks woord → Paidagogos. De letterlijke
betekenis hiervan is kinderbegeleider. In het oude Griekenland stond dit voor slaaf: een man
die werkte voor een huishouden en de kinderen naar school bracht, opvoedde en de regels
leerden.
Wat is pedagogiek
Pedagogiek is de studie van opvoeding en onderwijs, met het vele gebruik van de praktijk van
het begeleiden en onderwijzen van kinderen en volwassenen. Het richt zich op het beter
begrijpen en verbeteren van het onderwijsproces, de ontwikkeling van kinderen en
volwassenen, en de relaties tussen leraren, leerlingen en haar omgeving.
Pedagogiek is een praktijkwetenschap. Het gaat over doen en handelen. Drie vragen staan
hierbij centraal →
1. Hoe kan de opvoeding het beste gevormd worden?
2. Hoe kan pedagogiek het best bestudeerd worden in de wetenschap?
3. Welke rol vervult de pedagogiek in de opvoedingspraktijk?
Paidagoogia betekent kinderleiding → het leiden van het kind. Maar waarheen?
Normatieve pedagogiek
Normatieve pedagogiek is een vorm van pedagogiek die waarde bepalend en richtinggevend
is. Dit is een studie van normen en waarden die een basis vormen voor opvoeding en
onderwijs. Normatieve pedagogiek valt onder de stroming van de geesteswetenschappelijke
pedagogiek → ontwikkeling van het karakter is erg belangrijk. VB: Lijfstraffen mogen niet,
dat belemmert de veiligheid van het kind.
Normatieve pedagogiek stelt de volgende vragen →
1. Wat zijn de fundamentele doelen van onderwijs en opvoeding?
2. Welke waarden en de deugden zouden in het onderwijs moeten worden bevorderd?
3. Hoe moeten opvoeders ethische dilemma’s in het onderwijs aanpakken?
4. Wat zijn de morele verantwoordelijkheden van opvoeders ten opzichte van hun
leerlingen?
5. Hoe kunnen onderwijspraktijken bijdragen aan een rechtvaardige en inclusieve
samenleving?
1
,Voorbeeldvraag tentamen:
Welke van de onderstaande uitspraken is normatief?
A. Kim de begeleidster op de opvang zegt tegen haar collega
dat de 3-jarige Bo vandaag verkouden is.
B. De vader van 3-jarige Bo zegt dat Bo zindelijk moet worden
en dat ze hier op de opvang op moeten aansturen.
C. De oma van de 3-jarige Bo brengt Bo naar bed en vraagt
aan Bo een boekje uit te kiezen om voor te lezen.
Waarom? De vader van Bo heeft een doel en wil de kinderopvang richting geven om Bo
zindelijk te laten worden → ontwikkeling. Het heeft met normen en waarden te maken.
Mensen hebben vaak een andere mening over wat de beste vorm van opvoeding is: er is
weinig consensus.
Waardenpluralisme is het idee of geloof dat er meerdere waarden zijn, dat niet alle mensen
dezelfde normen en waarden delen en er geen eenvoudige formule is om te bepalen welke
waarde de voorkeur zou moeten krijgen.
Pedagogiek is een enorm brede wetenschap. Vroeger werd het als iets filosofisch gezien,
soms zelfs als iets medisch. De pedagogische wetenschap verandert door de tijd heen.
Moderne pedagogiek
De moderne pedagogiek gaat uit van 2 principes:
1. Het principe van kunnen leren.
- Dus niet van nature → Nurture over nature. Iedereen is in staat om te kunnen
leren. Het is dus niet deterministisch.
2. Het kind is een vrij en handelend subject.
- Je bent een individueel persoon. Je bent in staat zelf keuzes te maken. Mensen
worden niet volledig bepaald door cultuur en nature.
De drie opvoedingsidealen van kuipers:
1. Zelfstandigheid.
2. Zelfredzaamheid.
3. Zelfvertrouwen.
Deze principes noem je ook wel een paradox. Je wil een kind stimuleren dingen te proberen
die het nog niet kan of is. Dit noem je ook wel de zelfverantwoordelijke zelfbepaling. Je wil
het zelfstandig handelen stimuleren. Aan de andere hand wil je ook niet op alles invloed
hebben.
2
,Contrafactische anticipatie is het vooruitlopen op wat nog niet feitelijk het geval is. Je bent
bijvoorbeeld bezig met het kind al te stimuleren met dingen wat het kind nog niet kan. Ervan
uitgaan dat het kind het al kan terwijl dit nog niet ter sprake is.
Martinus Langeveld
Het boek berust best wel op één pedagoog: Martinus Langeveld (1905). Na de Tweede
Wereldoorlog was Langeveld hoogleraar aan de Universiteit Utrecht in pedagogiek →
‘Het kind begrijpen, zoals het is.’
Er werd vroeger vaak meer gekeken naar hoe het kind zou moeten zijn, een heel andere
benadering dus. Volgens Langeveld waren er 2 kenmerken het belangrijkste van het kind:
1. Het kind is afhankelijk van de volwassenen.
2. Het kind wil zelfstandig zijn.
Dit is weer een paradox.
Langeveld is een voorstander van de normatieve pedagogiek. Je eigen normen en waarden
mogen in de wetenschap eigenlijk geen rol spelen, maar volgens Langeveld kan je dit nooit
helemaal weglaten.
Langeveld noemt de mens ook een animal educandum. De mens moet opgevoed worden.
De opvoeding heeft een grote invloed op de ontwikkeling van het kind.
Doel van de pedagogiek
Langeveld vindt dat het doel van de pedagogiek is dat je opgevoed wordt. Naast de
zelfverantwoordelijke zelfbepaling vond hij mondigheid ook erg belangrijk.
Mondigheid is het vermogen om gebruik te maken van je verstand zonder leiding van
anderen → zelfstandig nadenken.
Daarnaast vindt Langeveld het zelfstandig leren denken en niet afhankelijk zijn van cultuur
een doel van de pedagogiek → nurture over nature. Wel vind Langeveld dat de
ouder/opvoeder een voorbeeldfunctie moet zijn.
Cultuur
De mens is van nature een cultuurwezen. Cultuur is het grootste verschil tussen mensen en
dieren. Opvoeding, onderwijs is iets typisch menselijks.
3
, Een van de belangrijkste theorieën en grondslag legt aan hoe wij opvoeding en onderwijs
organiseren is de Joint attention van Tomasello. Dit staat voor de gedeelde aandacht. Veel
sociale interacties worden aangeleerd via Joint attention.
★ Groot belang van culturele overdracht.
★ Kinderen kijken naar het punt waar een volwassenen kijkt.
★ Door gedeelde aandacht/sociale interacties wordt er geleerd en cultuur overgedragen.
★ Kinderen met autisme tonen minder aandacht voor Joint attention.
De basisdimensies van opvoeden zijn:
1. Ondersteuning bieden.
2. Instructie geven.
3. Controle uitoefenen.
4. Grenzen stellen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller roosvansolingekranenburg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now