Literatuursamenvatting Klinische Psychologie: Diagnostiek en Behandeling - Klinische Psychologie (500840-M-6)
5 views 0 purchase
Course
Klinische Psychologie (500305B6)
Institution
Tilburg University (UVT)
Dit is een literatuursamenvatting van het boek Klinische Psychologie: Diagnostiek en Behandeling van Simon, E., de Hullu, E., Smeets, G., & Van der Molen, H.T. (Eds.). 2018 (3e druk), ISBN 9789001881474.
Dit boek is onderdeel van de verplichte literatuur voor het mastervak Klinische Psychologie...
Literatuursamenvatting Klinische Psychologie: Diagnostiek en Behandeling
INHOUDSOPGAVE
- Deel 1 & 2 zijn niet samengevat
- Hoofdstuk 18 Neurocognitieve stoornissen: dementie, 19 Somatisch-
symptoomstoornis en verwante stoornissen, 21 Seksuele disfuncties, parafilie en
genderdysforie en 22 Slaapstoornissen zijn niet samengevat
- Hoofdstuk 11, 12, 14, 15, 16, 17 en 20 worden nog toegevoegd
DEEL 3 – DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING PASSEND BIJ VERSCHILLENDE VORMEN
VAN PSHCHOPATHOLOGIE
Week 1
H9 Angststoornissen 2 - Colin van der Heiden en Erik ten Broeke
9.1 Diagnostiek
9.2 Behandeling
9.3 Paniekstoornis
9.4 Agorafobie
9.5 Sociale-angststoornis
9.6 Specifieke fobie
9.7 Gegeneraliseerde-angststoornis
Week 2
H10 Stemmingsstoornissen 15 - Manja Koenders en Willem van der Does
10.1 Depressieve stoornissen
10.2 Diagnostiek en behandeling van de depressieve stoornis
10.3 Bipolaire-stemmingsstoornissen
10.4 Diagnostiek en behandeling van de bipolaire-stemmingsstoornis
Week 3
H13 Psychotische stoornissen 23 - Nynke Boonstra, Stynke Castelein en Marieke
Pijnenborg
13.1 Klinisch beeld van een psychose
13.2 Clinical staging
13.3 Diagnostiek
13.4 Diagnostiek per fase
13.5 Behandeling
Simon, E., de Hullu, E., Smeets, G., & Van der Molen, H.T. (Eds.), Klinische Psychologie – Diagnostiek en
behandeling, Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers bv, 2018 (3e druk), ISBN 9789001881474.
,Hoofdstuk 9 – Angststoornissen
Een angststoornis heeft een levensprevalentie van 1 op 5 en zorgt voor significante
lijdensdruk en beperkingen in functioneren. Bij 50% verdwijnt de stoornis in de loop der
jaren, maar bij de andere helft blijven er afwisselende perioden van heftige, milde en
afwezigheid van klachten.
De separatieangststoornis (= heftige angst gescheiden te worden van huis en/of
belangrijke anderen zoals ouders, partner of eigen kinderen) en selectief mutisme (=
niet in staat zijn te spreken in sociaal situaties waarin dat vereist is, terwijl spreken wel
lukt in anders situaties) zijn toegevoegd aan de angststoornissen in de DSM-5. Voorheen
uitsluitend bij kinderen jeugdigen gesteld. Nog geen behandelmodel of effectieve
behandelingen bekend voor deze stoornissen.
9.1 Diagnostiek
Gestructureerde klinische interviews voor DSM-classificatie, zoals Structured Clincial
Interview for DSM-IV-TR Axis I Disorders (SCID-I, First et al., 2001; NLse verse Van
Groenenstijn et al., 1999) of Anxiety Disorders Interview Schedule for DSM-IV (ADIS-IV,
Brown et al., 1994; NLse versie Bouman et al., 1997) worden gebruikt. Er zijn nog geen
DSM-5 versies beschikbaar. Voor elke angststoornis wordt een screeningsvraag gesteld,
waarna bij een ‘’Ja’’ stoornisspecifieke vragen worden gesteld om de criteria verder na te
gaan. Open, ongestructureerde interviews blijken minder valide.
Zelfrapportage vragenlijsten zijn nuttig voor de ernst en angstgerelateerde symptomen
(zoals lichamelijke klachten). Daarnaast zijn ze goed om de voortgang van de
behandeling te monitoren. Tabel 9.1 toont de meeste gebruikte vragenlijsten.
(Bron: Simon et al., 2018)
,9.2 Behandeling
Zowel farmacologische als psychologische behandelingen, of een combinatie van
beide, zijn effectief. Cognitieve gedragstherapie (CGT) is de eerste keuze voor
angststoornissen.
- Specifieke fobie – Exposure (CGT)
- Paniekstoornis – Combinatie
- Overige angststoornissen – Medicatie of psychologische behandeling
9.2.1 Farmacotherapie
Antidepressiva is de eerste keuze. 2 soorten worden het meest aangeraden:
1) Selective Serotonin Reuptake Inhibitors (SSRI’s) – Normaliseren
serotoninesysteem waardoor de ontregeling van neurotransmittersystemen
betrokken bij angstreacties wordt opgeheven.
o Citalopram
o Escitalopram
o Fluoxetine
o Paroxetine
2) Serotonin and Norepinephrine Reuptake Inhibitors (SNRI’s) – Voorkomen dat
serotonine en norepinephrine opnieuw worden opgenomen, zodat
neurotransmitterniveaus verhogen
o Venlafaxine
o Duloxetine
➔ SSR’s en SNRI’s zijn beter dan tricyclische antidepressiva (TCA’s) en
monoamnie-oxidaseremmers (MAO-remmers), en benzodiazepines
(alprazolam, diazepam, lorazepam) omdat ze minder bijwerkingen, minder
overdosegevaar en minder verslavingsgevoelig (benzo’s) zijn.
Registratieopdrachten gedurende de behandeling, met betrekking tot problematisch
gedrag (bijv. vermijdingsgedrag), emoties (bijv. angst) of situaties (bijv. menigtes). Om
aard, frequentie en omstandigheden van de symptomen te concretiseren, voor de
casusconceptualisatie, en omdat zelfregistratie al bijdraagt aan angst- en
vermijdingsgedrag vermindering.
Binnen de CGT wordt gebruikgemaakt van betekenis- en functieanalyses:
A) Betekenisanalyses (BA) – Problematische situaties (zoals OV, feestjes, honden,
vliegtuigen, enz.) en problematische emoties (angstreacties).
o Klassieke conditionering.
, o Begrijpen waarom situaties problematisch zijn geworden en bijhorende
emoties.
o Onderzoeken ontstaan samenhangen oorspronkelijke neutrale stimulus
(CS, conditioned stimulus) naar betekenisvolle stimulus (US,
unconditioned stimulus), door bepaalde leerervaringen. De ongeleerde
respons (UR, unconditioned response) wordt door de US uitgelokt. De CS
activeert een geheugenrepresentatie van de US en UR (US/UR-
representatie), welke zorgt voor de (CR, conditioned response).
▪ Je zou kunnen stellen dat de CS een trigger is voor iets naars dat
kan gebeuren of ooit is gebeurd (US/UR representatie), waardoor er
angst ontstaat (CS)
o Situaties of objecten die initieel niet beangstigend zijn, kunnen dit wel
worden door dit associatieve leerproces.
o Voorbeeld (Figuur 9.1) – Na gebeten te worden door een hond (US/UR),
kan de voorheen neutrale stimulus hond (CS), nu angst oproepen omdat
het een voorspeller is geworden (associatie) van gebeten worden (US-UR
representatie).
o Sequentiële verbanden: De ene situatie/gebeurtenis voorspelt de andere
situatie/gebeurtenis.
▪ Voorbeeld – Sociaal contact (CS) kan angst (CR) oproepen omdat
afwijzing (US/UR-representatie) wordt verwacht.
o Referentiële verbanden: Een situatie zorgt voor de activatie van een
eerdere herinnering. Hierbij gaat het niet om de verwachting dat iets in de
toekomst ook zal gebeuren.
▪ Voorbeeld – Een adolescent met sociale angst kan door contact met
leeftijdsgenoten (CS) herinnert worden aan eerdere vernedering in de
klas (US/UR-representatie), waardoor diezelfde angst en wanhoop
weer wordt gevoelt.
➔ Sequentieel of referentieel verband heeft implicaties voor de behandeling. Bij
sequentieel wordt vooral exposure toegepast, waarbij voor referentieel wordt
ingezet op herevaluatie van de US/UR-representatie, cognitieve
herstructureringstechnieken of EMDR. Sequentieel komt het meest voor.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maartjepsy21. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.01. You're not tied to anything after your purchase.
