SAMENVATTING TENTAMENSTOF
DE MAATSCHAPPELIJKE CONTEXT VAN SOCIAAL WERKER
1. WERKEN IN HET SOCIALE DOMEIN
1.1 WIE IS DE SOCIAAL WERKER?
Sociaal werk richt zich op:
1. Participatie;
2. Autonomie;
3. Zelfredzaamheid.
Het sociale werk vindt plaats op de lijn van het persoonlijke en de sociale
omgeving.
Uitstroomprofielen Social Work = welzijn en samenleving, zorg en sociaal werk
& jeugd.
Door alle inhoud op elkaar af te stemmen, wordt er eenduidigheid gecreëerd.
Het werk van de sociaal werker speelt zich af op drie niveaus:
1. Directe leefomgeving;
De mensen waarmee de sociaal werker werkt, leven alleenstaand of in
een gezin, in een woongroep of in een residentiële setting.
2. Netwerk, zowel formeel als informeel van de mensen waarmee de
sociaal werker werkt;
Formele netwerk = netwerk van professionele hulp- en
dienstverleners, zoals de wijk- of buurtwerker, artsen, therapeuten, de
jongerenwerker of de medewerker van het sociaal wijkteam.
Informele netwerk = familie, vrienden, buren, verenigingen en
buurtnetwerken.
3. Gemeenschap;
De lokale omgeving, wijk of buurt, waarin mensen wonen.
Mensen functioneren dagelijks in deze drie sociale contexten en deze sociale
contexten hebben vervolgens ook invloed op het functioneren van mensen. Het
werk van de sociaal werker speelt zich precies af op dat snijvlak.
In het Landelijk opleidingsdocument sociaal werk zijn ook de kerntaken en
kwalificaties van de sociaal werker opgenomen. Het is de bedoeling dat elke
opleiding erop gericht is dat de studenten zich gedurende de opleiding deze
kerntaken en kwalificaties eigen kunnen maken.
De drie kerntaken van de sociaal werker zijn:
1. Het bevorderen van het sociale functioneren van mensen en hun sociale
context.
2. Het versterken van organisatorische banden waarbinnen het sociaal werk
plaatsvindt.
1
, 3. Het bevorderen van de eigen professionaliteit en de ontwikkeling van het
beroep.
Interventie (gepleegd) = een oplossing bedenken. (Verhaal Emma 88 jaar).
Het dienstverband van de sociaal werker is sterk veranderd: er zijn tegenwoordig
meer freelancers en zzp’ers werkzaam in het sociale domein.
Ook zijn er veel meer interdisciplinaire banden; de sociale professional dient
samen te werken met – en zich te verhouden tot – andere disciplines, zoals
schuldhulpverlener, jeugdzorgwerker. Daarnaast werkt de sociaal werker ook met
disciplines iets verder buiten het sociale domein, zoals ergotherapeuten,
verpleegkundigen en artsen.
Ook wordt er in het sociaal werk samengewerkt met andere (soorten)
organisaties (denk aan sociale ondernemingen).
(Interdisciplinaire banden = een verbinding die zinvol leren ondersteunt door
concepten of onderwerpen uit twee of meer disciplines te integreren)
Regie voeren = het beïnvloeden van het samenspel van partijen zodanig dat
een maatschappelijk resultaat of doel wordt gerealiseerd. (Verhaal Emma 88
jaar)
Het is van groot belang dat de sociaal werker reflectief is en blijft, dat wil zeggen
dat het eigen sociale handelen overdacht wordt en voorzien wordt van een
analyse: Heb ik goed gehandeld?, Waren er ook alternatieven?, Was er een beter
handelingsalternatief?, Wat kan ik een volgende keer anders of beter doen?
Op deze manier leert de sociaal werker steeds van zijn eigen handelen en blijft
hij zich ontwikkelen.
Ethische kwesties = een vraag die men niet op grond van wetenschappelijke
onderbouwing kan beantwoorden.
Ethisch waardenkader = wordt ontwikkeld door ervaring, studie en discussies
met collega’s en anderen.
‘Oog hebben voor anderen’, hoe doe je dat?
Ten eerste gaat het om benaderen en benaderbaar zijn;
Sociaal werkers zijn niet bang om mensen aan te spreken, maken graag een
praatje en luisteren goed. Dit gaat niet alleen om luisteren naar wat iemand
vertelt, maar soms ook om wat iemand niet verteld. Door goed te luisteren naar
het verhaal achter het verhaal, kan de sociaal werker sneller signaleren en
ingrijpen wanneer dat nodig is.
De tweede eigenschap is onderzoekend zijn;
Is gerelateerd aan de eerste eigenschap: de eerste stap is goed luisteren, de
tweede is analyseren en onderzoeken.
Bijv. door vragen te stellen, door het netwerk in kaart te brengen en met
relevante anderen in gesprek te gaan. (Onderzoek op kleine schaal, rondom een
of enkele casussen. Grote schaal is bijv. door leefbaarheid van een wijk onder de
loep te nemen).
Het onderzoekend vermogen van de sociaal werker speelt zich af op
verschillende niveaus.
Als een sociaal werker een probleem heeft gesignaleerd door goed te luisteren en
onderzoek te doen naar oorzaken en mogelijke oplossingen, dan is het
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisannegroen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.01. You're not tied to anything after your purchase.