Summary
Samenvatting hoorcolleges Bestuur en Beleid
- Course
- Institution
Dit is een uitgebreide samenvatting van alle hoorcolleges van Bestuur en Beleid van week 1 tm week 7.
[Show more]
Seller
Follow
Noah201100
Content preview
Hoorcolleges Bestuur en BeleidWeek 1: Perspectieven op beleid
Wat is beleid?
- Het realiseren van doelstellingen met bepaalde middelen in een bepaalde tijd
(Hoogerwerf, 1987)
o Verschillende instrumenten in verschillende tijdsvolgordes
- De voornemens, keuzes en acties van een of meer bestuurlijke instanties,
gericht op de sturing van bepaalde maatschappelijke ontwikkelingen (Bovens,
1996)
o Niet alleen gesproken over beleid op papier, maar ook voornemens,
keuzes en acties (beleid in praktijk)
- Anything a government chooses to do or not to do (Dye, 1972)
Beleid omvat
- Voornemens en actie
- Output (wat er wordt gedaan) en outcome (wat dat genereert, de gevolgen
van wat er wordt gedaan, effecten van beleid)
- Wat de overheid doet en wat ze niet doet
- En; wie is de ‘overheid’?
o Verschillende subtypes binnen en buiten de overheid
Beleidsanalyse heeft verschillende functies
- Descriptief
o Verklaring en analyse van het beleid
o Welke rol spelen verschillende instituties van het openbaar bestuur
hierbij?
o Waarom wordt er voor een bepaald beleid gekozen
- Prescriptief
o Ontwerpen van een goed beleid
o Welke rol spelen verschillende instituties van het openbaar bestuur
hierbij?
Goed begrip staat aan de basis van goed beleid
Perspectieven op beleid
- Rationeel-analytisch
- Politiek
- Institutioneel
- Cultureel-discursief
Perspectieven om beleid te onderzoeken
Ze sluiten elkaar niet uit, maar vullen elkaar aan
Casus; het nieuwe donorregister
Rationeel-analytisch
- Beleid kiest de effectiefste en efficiëntste oplossing
- Probleem analyseren met behulp van cijfers
- Wat is de meest geschikte oplossing
- Kenmerken
o Doelrationaliteit
o Mens als rationeel wezen
1
, o Primaat van de politiek; de politiek maakt een keuze, deze gaat vooraf
aan de uitvoering van het beleid. Politiek zet het beleid uit en ambtelijk
apparaat zijn van elkaar gescheiden.
o Beleidsinstrumenten zijn neutraal; want politieke keuze gaat vooraf aan
de uitvoering van het beleid
o Beoordeling op basis van effectiviteit en efficiëntie
Politieke benadering
- Beleid als uitkomst van politieke machtsstrijd
- Bredere politieke speelveld
- Lobbyen van belangenverenigingen
- Kenmerken
o Macht en belangen; wie hebben er allemaal een belang en hoeveel
macht hebben de betrokken partijen (hele proces wordt bekeken)
o Beleidsproces als machtsstrijd
o Beleidsinstrumenten als machtsbronnen; met welke instrumenten gaat
de overheid werken? (Campagnes, boetes, voorlichtingen)
o Beoordeling op basis van belangen; wie wint?
Institutionele benadering
- Beleid als uitkomst van processen en tradities
- Politiek-bestuurlijke instituties (organisaties, beleidsambtenaren)
- Kenmerken
o Beleid is regelgeleid en padafhankelijk (historische trends van beleid)
o Regels beïnvloeden gedrag en rollen van actoren
o Overheid en politiek als institutie (de staat)
o Keuze beleidsinstrumenten is padafhankelijk
o Beoordeling op basis van passendheid; hoort het?
Cultureel-discursieve benadering
- Beleid moet passen bij de heersende ideeën in de samenleving
- Een probleem op de agenda komen te staan in de samenleving
- Hoe er wordt gekeken naar het probleem, moet leidend zijn in het beleid
- Framing; dit begrip past goed bij deze benadering. Hoe wordt het probleem
geframed? Hoe wordt er naar het vraagstuk gekeken.
- Kenmerken
o Betekenisgeving door communicatie
o Sociale constructie van wereldbeeld in discourscoalities (er is geen
objectieve waarheid, maar er wordt gekeken naar waar de samenleving
het meest van overtuigd is)
o Politiek als betekenisverlener; partijen zorgen voor aandacht voor
bepaalde problemen
o Symbolen en framing als instrumenten; beleidsinstrumenten
o Beoordeling op basis van draagvlak; is er maatschappelijk draagvlak
voor dit beleid
Week 2: De rationele benadering
De klassieke benadering
2
, - Eind 19e eeuw/ begin 20e eeuw
- Policy studies; studies over beleid, andere benadering van wetenschap
- Wilson (1886)
o Ambtenarij moet los worden gezien van de politieke elementen van het
bestuur
- Weber (1922)
o Bureaucratie heeft goede kanten
o Op basis van beschikbare kennis bestuur en beleid aanpakken
Kenmerken
1. Doelrationaliteit; beste manier om beleid te realiseren
a. Mensen zijn rationeel, en moeten zo gestuurd worden
2. Primaat van de politiek
a. Politiek staat los van de ambtenarij (uitvoeren binnen politieke kaders)
3. Beleidsinstrumenten zijn neutraal
a. De best beschikbare
4. Beoordeling op effectiviteit en efficiëntie (bijvoorbeeld de corona-aanpak)
De beleidscyclus
Maatschappelijke uitdaging agendavorming ontwikkeling besluitvorming
uitvoering evaluatie agendavorming enz…
- Dit is een cyclisch proces (Bekkers)
- Begrijpen en prescriptief beter laten verlopen van beleid
Een overheid heeft te maken met uitdagingen (problemen of kansen), hier moet uit
gekozen worden (agendavorming), gebeurt door politiek en ambtenarij, er moet een
objectieve maatstaf zijn (hoe groot is het probleem binnen het bestuur).
Ontwikkelen van beleidsscenario’s, verschillende beleidsalternatieven
Besluitvorming; er wordt een keuze gemaakt (politiek)
Implementatie en evaluatie; op basis hiervan besluiten of het een agendapunt blijft of
niet
De tekentafel
- Beleid ontwerpen voor beleidsprobleem (veronderstellingen)
o Probleem is bekend; probleem dient zich aan (hier kunnen mensen van
mening in verschillen in de praktijk)
o Primaat van de politiek in agendavorming
- Bronnen van kennis over beleidsproblemen
o Wetenschap
o Veldtheorie; theorie uit de praktijk
o Beleidstheorie
De beleidstheorie
- Veronderstellingen dat aan reeds bestaand beleid ten grondslag ligt
- Geen theorie in wetenschappelijke zin, maar een handelingstheorie
- Set van oorzaken, gevolgen, doelen en middelen
- Gebaseerd op verschillende soorten veronderstellingen
o Causale veronderstellingen
o Finale veronderstellingen; hoe bepaalde instrumenten bijdragen aan
behalen van het doel
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Noah201100. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.27. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now