- Al dan niet onderdeel van jaarverslag
- Geven een beeld van de huidige prestaties van de onderneming en op die wijze ook een indicatie
voor de toekomst.
- Document wordt eerst goedgekeurd door aandeelhouders op de algemene vergadering
- Neergelegd bij de overheidsdienst
- Beschikbaar voor het grote publiek (klanten, leveranciers en concurrenten) – inkijken toegestaan
- Onafhankelijk gecontroleerde informatie → zorgt voor vertrouwen bij huidige en toekomstige
zakenrelaties
Inhoud van een jaarrekening:
- Winst-en-verliesrekening (resultatenrekening/Income statement/Statement of
Comprehensive Income)
o Geeft een overzicht van de opbrengsten, de kosten en de winst of het verlies voor het
boekjaar.
o Belangrijke indicator van de winsgevendheid van de onderneming.
- Balans (balance sheet/Statement of Financial Position)
o Geeft een overzicht op de laatste dag van het boekjaar van de oorsprong en de
besteding van het vermogen.
o Hoe werd de onderneming gefinancierd en welke investeringen zijn er gebeurd (vb.
machines, gebouwen en voorraad, etc.).
- Toelichting (notes to the accounts/footnotes)
o Bijkomende niet-boekhoudkundige informatie over de getallen in de balans en de
winst- en verliesrekening
o Bvb. vervaldata van de schulden die de onderneming heeft, bijkomende details over de
omzet en de samenstelling ervan, hangende geschillen of niet in de balans opgenomen
rechten en verplichtingen
o Publiek bekendmaking
o Controle door de commissaris-revisor of de auditor
- Kasstroomoverzicht (Statement of Cash Flows)
o Overzicht van de voornaamste kasstromen binnen de onderneming in de afgelopen 12
maanden.
o Dient om af te leiden hoeveel middelen er werden gegenereerd uit de operationele
activiteiten, hoeveel er werd geïnvesteerd en of er schulden werden aangegaan of
terugbetaald.
o Geen verplicht onderdeel van de jaarrekening (in België) <-> wel verplicht indien
jaarrekening wordt opgesteld volgens IFRS.
- Controleverslag
o Verklaring door de commissaris-revisor over de elementen van de jaarrekening.
1
, Financial & Management Accounting
- Mutatieoverzicht eigen vermogen (Statement of changes in equity)
o Apart rapport bij IFRS over dividendbetalingen, uitgifte van nieuwe aandelen en
andere transacties die het eigen vermogen beïnvloeden met inbegrip van de
nettowinst voor het boekjaar.
➔ Grote ondernemingen bundelen deze informatie meestal met niet-boekhoudkundige informatie
over groepsactiviteiten: geeft beeld groep, controles en strategie (op papier, website).
➔ Niet onderworpen aan een onafhankelijke controle, maar wel nuttige info.
➔ Info over de strategie van de onderneming: de vooruitzichten, corporate governance, werking van
de verschillende controlesystemen binnen de groep.
Publicatietermijnen van het jaarverslag:
o België: maximaal 7 maanden tijd om jaarverslag te publiceren na de afsluiting van het
boekjaar.
o VS: gewoonlijk 8-12 weken na het afsluiten van het boekjaar.
1.2 Gebruik van de jaarrekening
- Interne gebruikers → management beslist over: financiering, productie, investeringen, marketing
- Externe gebruikers:
1. Aandeelhouders (shareholders)
▪ Eigenaars van de onderneming.
▪ Stellen geld, machines, gebouwen of patenten ter beschikking aan de
onderneming en ontvangen de tegenwaarde van deze inbreng in aandelen.
▪ Oefenen hun stemrecht uit tijdens de Algemene Vergadering (AV) en beslissen
mee over de toekomst van de onderneming.
• Voorstelling van financiële overzichten die werden opgesteld aan de hand
van de boekhoudkundige gegevens.
• Besluit over wat er met winst of verlies zal gedaan worden.
o Winst
▪ Reserveren voor toekomstige verliezen of investeringen;
▪ Uitkeren aan aandeelhouders (dividend), bestuurders
(tantième) of aan het personeel;
▪ Overdragen naar het volgend boekjaar.
o Verlies
▪ Overdragen naar het volgend boekjaar om het te
verrekenen met de verwachte winst;
▪ Aandeelhouders nemen het ten laste om de onderneming
niet te belasten.
▪ Stellen de Raad van Bestuur aan en verlenen al dan niet kwijting voor het
uitgeoefende mandaat.
▪ Aandeelhouders en het bestuur:
• Bij kleine ondernemingen: vaak dezelfde personen.
2
, Financial & Management Accounting
• Bij grote ondernemingen: elke aandeelhouder brengt een relatief klein
gedeelte van het kapitaal aan + vaak een strikte scheiding tussen de
aandeelhouders en het management van de onderneming.
▪ Geïnteresseerd in de waarde van hun belegging en in het dividend dat jaarlijks
wordt uitgekeerd.
▪ Volledig aangewezen op de informatie die de onderneming met hen meedeelt bij
de voorstelling van de financiële overzichten.
▪ Tussentijdse balansen publiek gemaakt om aan te geven hoe de onderneming
evolueert.
2. Kredietverstrekkers
▪ Banken en financiële groepen die leningen en kredieten toestaan
• Baseren het al dan niet toestaan van het krediet op de boekhoudkundige
informatie die zij ontvangen van de onderneming.
• Kredietvoorwaarde hangen af van de kredietwaardigheid en de
rendabiliteit van de onderneming.
• Looptijd kredieten: korte en lange termijn
• Periodieke intresten en terugbetaling of aflossing op regelmatige
tijdstippen.
• Overmaken van jaarrekeningen, tussentijdse balansen en winst-en-
verliesrekeningen om kredietverstrekker op de hoogte te houden tijdens
de looptijd van het krediet.
▪ Het grote publiek
• Grote ondernemingen kunnen d.m.v. een obligatielening geld ophalen bij
het grote publiek.
▪ Gewone leveranciers
• Door de afgesproken betalingsvoorwaarde krijgt de onderneming de
beschikking over bepaalde goederen en diensten die ze kan gebruiken,
verwerken of verkopen vooraleer de factuur dient betaald te worden.
• Controleren kredietwaardigheid van de onderneming door beroep te
doen op de gepubliceerde jaarrekeningen en op gespecialiseerde
ondernemingen voor kredietanalyse.
3. Werknemers
▪ Vertegenwoordiging door de vakbonden.
▪ Verstrekte informatie belangrijk bij loononderhandelingen, inleveringen en
herstructurering.
4. Overheid
▪ Controleert de verstrekte informatie d.m.v. BTW- en belastingcontroles.
▪ Berekening van verschillende belastingheffingen a.d.h.v. boekhoudkundige
gegevens.
▪ Bij het verstrekken van overheidssteun of subsidiëring en eventuele
terugbetalingen.
5. Rechtbank
▪ Boekhouding als bewijs voor al dan niet bedrog, zware fouten of verdwijning van
goederen of geld.
3
, Financial & Management Accounting
6. Stakeholders
▪ Klanten, financiële analisten, concurrenten, de media, onderzoekers en het brede
publiek
▪ Inzage neergelegde jaarrekeningen → vrij beschikbaar
1.3 Angelsaksisch model
- Ontstond in landen zoals de VS, VK, Australië, Canada, enz.
- Vroege 20e eeuw
- Geen boekhoudwetten, bedrijven maakten eigen regels ondersteund door de accountants.
- Bij ernstige problemen: Wall Street Crash, Enron, Worldcom → overheid grijpt in met strengere
regels: Security and Exchange Commission (SEC) – waakhond van de Amerikaanse beurs - en
Sarbanes-Oxley Act (Sox) → meer en juiste informatie publiek maken
- In functie van financiering bedrijven, enige informatiebron externe financiers.
- Ontstaan onafhankelijke audit om zekerheid te beiden over de juistheid van de informatie.
1.4 Continentaal model
- Ontstaan in 1673 (Frankrijk), maar eerste begin in 1560 waarin de Ordonnantie van Orléans
bepaalde dat elk frauduleus faillissement streng bestraft zou worden.
- Overheid wilde economie reguleren omdat er veel frauduleuze faillissementen waren in 16de-17de
eeuw in Frankrijk waardoor aandeelhouders hun kapitaal verloren en hun vertrouwen in de
werking van de economie ➔ overheid nam verantwoordelijkheid voor boekhoudregels.
- Franse regels overgenomen door landen zoals België, Spanje, Duitsland en Italië
- Voorzichtigheid is zeer belangrijk, zeker niet beter voorstellen dan realiteit en rekening houden
met alle negatieve factoren. In het Angelsaksisch model is men minder voorzichtig omdat de
externe financiering van de onderneming afhankelijk is van een positieve jaarrekening.
1.5 Het fiscale aspect
- Overheid wil graag belastingen heffen op winst dat gemaakt is.
- Angelsaksisch: geen nauw verband tussen rapportering naar aandeelhouders toe en het fiscale.
Inkomstenbelasting ingevoerd in 1977 (nog geen boekhoudregels) ➔ aparte fiscale regelgeving ➔
twee jaarrekeningen
- Continentaal: inkomstenbelastingen ingevoerd na het vastleggen van de boekhoudregels →
overheid baseerde zich op de al aanwezige informatie en regels om er een aantal fiscale vereisten
aan toe te voegen; nauw verband.
- Fiscale speelt vaak belangrijke rol bij strategische keuzes voor boekhouding en financiering ➔
invloed financiële overzichten, betrouwbaarheid?
- Vooral belangrijk in kleinere bedrijven bij overnames.
1.6 Boekhoudkundige keuzes
- De exact winst meten of de waarde van een bedrijf bepalen kan niet door het toepassen van de
boekhoudregels want deze regels zijn niet eenduidig.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studentuaom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.06. You're not tied to anything after your purchase.