Oncologie in 21e eeuw = multidisciplinair gegeven
DEFINITIES
- Wat is een tumor?
o Groei → oa groeisnelheid
o Differentiatie → dedifferentiatie: niet meer de kenmerken van de oorspronkelijke cel
▪ Hoe meer dedifferentiatie, hoe groter de kwaadaardigheid
- Wat is kanker?
o Collectieve naam: veel dingen horen hier thuis
o Grieks: ‘carcinos’
o Latijns: ‘cancer’ (krab, kreeft) (!)
▪ ‘De opvallend rode, gezwollen bloedvaten in de nabijheid van een gezwel deden
denken aan de rode poten en scharen van een krab’
o Kanker is al heel oude ziekte niet alleen ziekte van deze tijd !
ONTSTAAN KANKER
ONEVENWICHT
- Normaal: evenwicht
o Celdeling → mitose
▪ Bv. darmcellen gaan delen in
darmwand
o Celverlies → apoptose
▪ Bv. haren verliezen
- Kanker: onevenwicht
o Meer celdeling
o Minder celverlies
GROEI EN DIFFERENTIATIE
- Reproduceren zonder beperkingen van normaal weefsel
o Cellen blijven delen
- Onafhankelijk van de normale verankering
o Plaats waar ze zitten maakt niet uit, kunnen zich overal gaan verspreiden en toch overleven
- Ongevoelig voor beperkingen van populatiedensiteit
Irreversibel proces !!
2
,CARCINOGENESE
INITIATIE KANKER
- Virussen
o HPV → cervix, hoofd- en hals tumoren
o EBV → lymfoom
o Hepatitis virus → B (vaccinatie) en C (komt hier weinig voor)
- Radiatie/straling
o Kerncentrales
o Beeldvorming
- Chemisch: asbest, benzeen, PFAS
o Asbest → geeft mesothelioom
VERDER EVOLUTIE NAAR KANKER
- 1. Initiatie naar preneoplastische letsels
o Bv. poliep in darm
→ is een tumor maar nog geen kanker
- 2. Maligne tumor
o Verandering in groei van cellen
o Dedifferentiatie
- 3. Uitbreiding kanker
o Lokaal uittreden invaderen
o Uitzaaiing
▪ Hematogeen, lymfogeen
▪ Naar bv. lever, longen, hersenen
▪ Soms slapende tumorcellen, lang op bepaalde plaats aanwezig zonder te groeien
→ maar dan plots bepaalde factoren krijgen waardoor die toch terug begint te
groeien en de pt hervalt van de kanker
3
, BLIJVENDE GROEI TUMOR
Veel factoren spelen een rol
- Angiogenese nodig
o Bv. vascular endothelial growth factor (VEGF) → zo blijvende groei mogelijk
▪ Therapie: inwerken op VEGF
- Tumorsupressorgenen
o Worden vrijgesteld bij tumorgroei → maar worden onderdrukt
- Constante proliferatie
MICRO-OMGEVING TUMOR
Tumor is niet alleen tumorcellen, maar ook de
micro-omgeving
- Kanker-geassocieerde fibroblast
- Endotheelcellen
o Minder mooie structuur bij angiogenese
ivm normale cellen
- Pericyten
- Kanker stamcel
- Kanker cellen
- Immuun inflammatoire cellen
o T-cellen → bv. carT cellen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Geneeeskunde. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $18.77. You're not tied to anything after your purchase.