Class notes
Hoorcolleges Onrechtmatige daad en schadevergoeding
- Course
- Institution
Uitwerkingen hoorcolleges ODSV
[Show more]
1 review
By: nikwessing • 2 year ago
Seller
Followshannonstiels
Reviews received
Content preview
Hoorcolleges Onrechtmatige daad en schadevergoedingHoorcollege 1. Aansprakelijkheidsrecht anno 2018: Wat is de status
quo? Inleiding en overzicht
Terug naar 9 april 2011
- Jongen stapt met pistolen winkelcentrum binnen
- Gebruikt wapens; om zich dolle heen schieten; 6 mensen overlijden, 15 gewonden
- Schade in winkelcentrum zelf; in puin, schiet zichzelf dood
- Gewonden, nabestaanden etc. komen in beeld
- Wie aanspreken? Jongen is er niet meer, ouders komen in beeld omdat de ouders iets te
verwijten viel, want die wisten iets van zijn gemoedstoestand en niet aan de bel hebben
getrokken. Ouders vielen buiten beeld. Maar politie komt in beeld omdat afgeven
wapenvergunning (3 wapens met vergunning). Wat wordt verweten? Twee dingen
o 2005 ook al een wapenvergunning had gevraagd en toen was geweigerd; omdat 17 e
betrokken is geweest met luchtbuks, waar iemand mee is bedreigd en in voet is
geschoten, dit is toen meegenomen in 2005, dus krijgt geen wapenvergunning
o In systemen kwam ook niet naar boven, ook al wist politie dit, dat hij in 2006
suïcidaal was en opgenomen was in een inrichting cruciaal, was dit meegenomen,
dan was er geweigerd
- Is de politie daadwerkelijk aansprakelijk jegens de gedupeerden?
- Politie aangesproken; zijdelingse laedens, want primaire dader is niet meer; zij hadden
kunnen en moeten ingrijpen
Typisch van deze tijd?
• Niet richten tot iemand die het niet echt gedaan heeft
• ‘The loss lies where it falls’ Ieder draagt zijn eigen schade, tenzij …
• ‘Pech moet weg!’ Noodlot andermans verantwoordelijkheid, iemand aanspreken die dat
noodlot moet goedmaken, onvermijdelijke noodlot wordt dan iemands verantwoordelijkheid
• ‘Claimcultuur: een nieuwe eistijd’ ‘Er wordt meer geclaimd (veronderstelling, het idee dat
vaker wordt geclaimd dan vroeger)’ Toenemende kans op succes (als je claimt dan heb je ook
kans op succes)
• Rechtsontwikkeling draagt bij aan het beeld
Wat kenmerkt Nederlands AR?
• Naast BW 1992 bijna geen bijzondere wetgeving/regimes
• Art. 185 Wegenverkeerswet; rechtspraak Hoge Raad (vergaande bescherming als
fietser en voetganger, door regeling en de uitleg van de HR, voor de rest ook veel ex
art. 6:162 BW)
• Wetsvoorstel verkeersongevallen gestrand in 1997
• Art. 7:658 voor arbeidsongevallen en beroepsziekten
• Gewone regels voor medische aansprakelijkheid (geen bijzonder regime)
• Geen No Fault of fonds (K II 2011/12 31765, nr. 52)
• Uitdijing is al heel lang troef; hoofdrol voor Hoge Raad (we zien het groeien op alle fronten,
meer aansprakelijkheden dan vroeger, meer schade die voor vergoeding in aanmerking
komt, en minder verweermiddelen voor aansprakelijke personen)
• Ambivalentie (gemengde gevoelens: positief over uitdijing en andere kant bezorgd)
• Uitdijende reikwijdte van het aansprakelijkheidsrecht
• Zeker ‘instrumentalisme’ in beleidskringen
• Bezorgdheid over ‘Claimcultuur’
• Vrees voor ‘Amerikaanse toestanden’ het idee dat Amerikaanse toestanden in
aantocht zijn moeten we niet hebben
,Aansprakelijkheidsrecht gedijt goed
• Meer en ruimere aansprakelijkheden, art. 6:169, 170 en 171, 173 en 174 en 185 BW;
zorgplichten in kader optiehandel en effectenlease
• Meer regres(rechten); art. 6:107a BW; volksverzekeringen
• Meer schade(posten) in rechte erkend; abstracte begroting ex art. 6:97 BW
• HR NJ 1999/564 Johanna Kruidhof (meisje haar T-shirt vat vlam, komt geen water uit
kraan, derde graad brandwonden, herstel ook thuis, intensieve verpleging en
verzorging, normaal verpleger, maar nu haar ouders, gemeente/school betalen aan
ouders die vrije tijd hebben geofferd? HR: vergoeding in aanmerking komende
schade hebt geleden, we doen net alsof een normaal was, en dat was kind komt
thuis verzorg je en huur je normaal een betaalde kracht in, waar je kosten voor
maakt, dan doen we dat nu ook alsof dat ook zo is, dus de kosten die je anders zou
hebben gemaakt kun je in rekening brengen)
• Vrije tijd gestoken in verzorging naaste
• HR NJ 2009/387 Rijnstate/Reuvers
• Minder ruimte voor succesvol beroep op verjaring; art. 3:310 lid 5 BW (personenschade); art.
6:2 lid 2 BW (mogelijkheden voor dit verweer zijn minder geworden, voor slachtoffers wordt
het beter en voor aansprakelijk gestelde persnen minder)
Hoofdrol voor de Hoge Raad
• Art. 185 Wegenverkeerswet; bescherming ongemotoriseerden
• Overmacht-verweer; art. 6:101 BW fietser heeft eigen schuld, reed bijv. door rood
of zat op zijn telefoon
• Introductie 100%-regel t.b.v. kinderen < 14 jaar (jonger dan 14 jaar geldt het
overmachtsverweer niet, zij krijgen altijd volledige vergoeding, wanneer slachtoffer
gemotoriseerde, behoudens opzet of aangrenzende roekeloosheid)
• HR NJ 1993/566 IZA/Vrerink
• Introductie 50%-regel t.b.v. oudere slachtoffers (de automobilist moet worden
aangerekend dat hij in motorvoertuig zit)
• Oplossingen voor causaliteitsonzekerheid
• Kanker dochters vrouwen die DES hebben geslikt
• Van welke producent hebben zij middel betrokken?
• HR NJ 1994/535 DES-dochters
• Toepassing alternatieve causaliteit (art. 6:99 BW); effect: je kunt het geweest zijn,
het is onrechtmatig wat je gedaan hebt, als jij het geweest kan zijn dan mag ik
aangesproken worden, dan is het aan jou om aan te tonen dat jij het niet geweest
bent. Onbevredigend: ze hebben niet alle schade veroorzaakt,
• Elke producent aansprakelijk jegens alle getroffenen; in het verkeer brengen van
middel is onrechtmatig. Producent die mij de pillen heeft verstrekt; causale link
tussen mijn schade en die producent maar moeilijk te achterhalen van wie het
middel was
• Vergaande consequenties;
Centrum van de rechtsontwikkeling?
• Eerder aan Korte Voorhout dan op het Binnenhof
• ‘Van wetgever niet veel verwachten op terrein AR’
• ‘Hoge Raad heeft de regie’ bepaalt de agenda, richten zich op rechtspraak
• Rechtsvormende taak (art. 81 RO); beslist niet alleen individuele gevallen en draagt ook bij
aan rechtsontwikkeling
• Verdere facilitering rechtsontwikkeling door HR
• Sinds 1 juli 2012 art. 392 Rv
, • Prejudiciële vragen van feitenrechters
Sprekende zaken zetten de toon
• Ligt een vrouw te zonnen (13 juli 2005, Hangmat)
• Kan ene echtgenoot andere aanspreken? Aansprakelijkheidsverzekering dekt misschien ook
tussen gezinsleden, dan zeggen we niet dat de echtgenoot onrechtmatig gehandeld, maar
bezitter van gebrekkige opstap aansprakelijk is, de medebezitter, de man wordt
aangesproken in hoedanigheid ex art. 6:174 BW
• Ook in hoedanigheid?
• Mede-bezitter van gebrekkige opstal (art. 6:174)?
• ‘Maar zij is toch geen derde?’; ‘pot verwijt de ketel…’ Als je mij iets wil verwijten, je bent het
zelf ook, 6:174 BW beschermt derden, dus bijv. de buurvrouw, aansprakelijkheid is toch
aangenomen. Kijken naar de wettekst: kun je daaruit halen dat het alleen om derden gaat?
Nee, parlementaire geschiedenis? Nee, dus opengelaten vragen, wat is naar
maatschappelijke opvattingen de meeste redelijke reikwijdte? Belangen benadeelde: groot
belang bij dekking aansprakelijkheidsverzekering, bezitter kan zich verzekeren tegen
aansprakelijkheid, verzekeraar krijgt de klap, als hij dit niet wil, moet hij dit soort
aansprakelijkheden uitsluiten of de premie verhogen. Mevrouw krijgt dus 50% van haar
schade vergoed (medebezitter).
• Twee kanttekeningen:
• Letsel minder erg, was dit nooit gebeurd
• Geen aansprakelijkheidsverzekering, was dit ook nooit gebeurd, begint al bij
de vraag is er een polis
• HR NJ 2011/465 Van Oss/Verheyen en Achmea
• Opengelaten vraag: wat is meest redelijke reikwijdte?
• Ernst van het letsel!?
• Aansprakelijkheidsverzekering!?
• Voor de hand liggende vervolgvragen
• Wordt een man gebeten door een hond … wat doen we dan hiermee door dit arrest? Kun je
jezelf aanspreken? Bent u getrouwd? Als u getrouwd bent praten we verder; medebezitter
die is dan misschien aansprakelijk
We konden er op wachten
• Imagine veroorzaakt een ongeluk op manege Rusthof
• Uitbaatster Van Biezen spreekt MacDonald aan in hoedanigheid; wij besturen samen
manege, bezitter komt niet in beeld, bedrijfsmatig gebruiker; zij en haar man; man
wordt aangesproken in hoedanigheid van mede-bedrijfsmatig gebruiker
• Art. 6:179 jo. 6:181 BW: mede-bedrijfsmatig gebruiker
• Prejudiciële vragen rechtbank over bereik Hangmat-arrest
• HR NJ 2016/173 Imagine
• Zelfde procedé als in Hangmat; ‘open vraag’ eerst kijken naar tekst bepaling,
dan parlementaire geschiedenis, beiden nee: opengelaten vraag; bereik art.
6:179 jo. 6:181 BW
• Andere uitkomst dan bij art. 6:174 BW (opstal)
• Grondslagen verschillen; verzekeringsaspecten; gebrekkige opstallen gaat
het om verborgen gebreken; ligt niet voor de hand dat potentieel slachtoffer
zichzelf gaat verzeker, maar medebezitter heeft
aansprakelijkheidsverzekering. Bij dieren anders, niet verborgen gebreken,
maar paard kan potentieel gevaarlijk zijn (eigen energie), dat weet jij als
eigenaar, daarvoor verzeker je voor aansprakelijkheid, voor potentieel
slachtoffer ligt het meer voor de hand dat je jezelf tegen risico gaat
verzekeren, ongevallenverzekering
, • Medebezitters dier kunnen elkaar niet aanspreken; mede-bedrijfsmatig
gebruikers evenmin. Ze zou haar man alleen kunnen aanspreken op grond
van onrechtmatige daad (art. 6:162 BW), maar ze blijft dus met haar schade
zitten.
• Rechtsontwikkeling ‘Hangmat’ alweer ten einde?
• Of toch nog ruimte bij art. 6:173 BW (roerende zaak)?
• Spijt van Hangmat?
• Te veel nadruk op vergoedingsbelang slachtoffer in Hangmat?
Wel vaker nadruk op vergoedingsbelang
• Dossier ‘verkeersongevallen’ in jaren ’90
• Dossier ‘arbeidsgerelateerde schade’
• Art. 7:658; zorgplicht veilige werkomgeving
• HR NJ 2008/460 Bayar/Wijnen
• Vergaande schuldaansprakelijkheid
• HR NJ 1997/198 Pollemans/Hoondert
• Bijzonder eigen schuld-regime; in iemands hoofd kijken of iemand daadwerkelijk
bewust was
Wie valt in de prijzen bij art. 7:658 BW?
• Beheerder die zich snijdt met broodmes?
• Schoonmaakster die uitglijdt in plas?
• Maatschappelijk werkster die deur in het gezicht krijgt in ziekenhuis?
• Dossierbehandelaar die letsel oploopt tijdens ‘Delta Lloyd Adventure Games’?
Hoge Raad als systeembouwer
Art. 7:658 BW; tekortschieten werkgever in zorgplicht veilige werkomgeving; goed
werkgeverschap
Ook soelaas bij arbeidsverkeersongevallen? Baantje als je je ook in het verkeer moet
begeven, stel dan ongeluk en schade, dan werkgever art. 7:658 BW; normaal werkgever zal
zeggen: niet werkplek, geen schending zorgplicht, normaal dan zitten met schade. Nieuw
spoor:
HR NJ 2009/330 Maasman/Akzo
o Hoge Raad creëert aanvullende bescherming; aan slachtoffers in verkeer voor werk
o Zoekt oplossing in art. 7:611 BW: afgeleid:
o Verzekeringsplicht werkgever voor verkeersongevallen; behoorlijke verzekering
moeten afsluiten. Wat is behoorlijke verzekering dan?
Ook hier legio vervolgvragen
o Hoe zit het met woon-/werkverkeer?
o Geldt verzekeringsplicht ook voor fietsers? En ook voor ‘struikelende postbodes’?
o En waarom eigenlijk niet voor ‘gewone’ arbeidsongevallen?
Aandacht van de politiek
• Claimcultuur-brief regering aan Tweede Kamer
• Kamerstukken II 1998/1999, 26 630 (ontwikkelingen in aansprakelijkheidsrecht,
bezorgdheid geuit en positieve aspecten)
• Behalve contra’s ook pro’s
• Prikkel voor zorgvuldig gedrag (instrument)
• Van vergoeding naar preventie
• Verhoging kwaliteit en veiligheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller shannonstiels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53920 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now