Summary
Samenvatting Overheidsfinanciën 2020
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting Overheidsfinanciën te kennen voor het examen, gegeven door prof. Geys aan de VUB in het academiejaar .
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: Mafrak • 4 year ago
Seller
Follow
maxxii123
Reviews received
Content preview
SAMENVATTINGOVERHEIDSFINANCIËN
Benny Geys
Academiejaar 2019-2020
Maxime Deveen
,Deel I. Functies van de overheid in de economie
Studiedomein openbare financiën?
= Activiteit van de overheidssector (of publieke sector)
• Productie goederen/diensten door overheid(sbedrijven)
• Aankopen goederen/diensten door overheid
• Transfers naar gezinnen/bedrijven
• Regulering door middel van wetten, decreten, fiscale regels
• Beïnvloeden relatieve prijzen (bvb. door belastingen)
Idealitair: Keuze gedreven door Efficiëntie en Effectiviteit
Werkelijkheid: * Vaak ideologische invloeden
(bvb. VS: regulering vs. overheidsproductie)
* Beperkingen door EU (bvb. Stabiliteits- & Groeipact)
Maar wat is ’overheidsinterventie’ nu precies?
Vier kenmerken (= 1 definitie):
• Activiteiten van overheidssector (→ private sector)
• Aanbieden overheidsdiensten en opleggen regels
▪ Opm: Mogelijkheid machtsuitoefening door overheid (<-> vrijwillige ruil)
• Financiering via belastinggelden (→ persoonlijk inkomen)
▪ Opm1: Geen relatie tot betalingsbereidheid individu
▪ Opm2: Mogelijkheid vrijbuitersgedrag
• Doel is maximaliseren welzijn gemeenschap (→ individu)
Doel overheidsinterventie: Maximaliseren van het maatschappelijk welzijn
Cruciaal (normatief) uitgangspunt: Pareto criterium
Def: ’Only mutually beneficial trades are acceptable’
Def: Een verhoging van het maatschappelijk welzijn door een verhoging van het welzijn van individu
A is enkel aanvaardbaar als niemand anders er op achteruit gaat.
→ Impliciet waarde-oordeel: ’Elk verlies is slecht!’
→ Geen interpersonele nutsvergelijking: winst A verlies B
(soms contra-intuitief: rijkste rijker, armste niet slechter -> Pareto verbetering!)
Optimum: Geen verbetering A mogelijk zonder verslechtering B = ’pareto efficientie’
OPM: Pareto optimum kan bereikt worden via marktmechanisme → Eerste Theorema van de
Welvaartseconomie (Denk aan wat plaatsvind in de Edgeworth box!)
1
,Edgeworth box:
Belang? Overheid heeft geen taak – buiten het waarborgen van de eigendomsrechten en de
openbare orde (Dit wil zeggen: elke interventie zou enkel verstorend en welvaartsbeperkend werken)
Waarom is er dan toch een overheid?
A] 1e Welvaartstheorema vereist zéér strenge assumpties (bvb. volledige markten, perfecte
concurrentie, rationele individuen …) → Marktfaling corrigeren door overheidsinterventie (creëert
allocatieve taak voor overheid)
MERK OP: Marktfaling is noodzakelijke, maar geen voldoende reden voor overheidsinterventie
→ Kost overheidsinterventie >< gevolg marktfalen
B] Pareto evenwicht is niet uniek; afhankelijk van originele verdeling
→ Correctie naar ’optimaal’ evenwicht door overheidsinterventie (creëert herverdelende taak voor
overheid)
HOE? Elk pareto optimum is bereikbaar door specifieke aanpassing originele verdeling (en dan de
markt te laten werken) → 2e Theorema van de Welvaartseconomie
2
, Kan overheid haar doel bereiken? (Doel = maximaliseren van het maatschappelijk welzijn)
Hangt af van inschatting omtrent overheidsfalen!
2 types:
• (In)Efficiëntie of (on)doelmatigheid
Productie-technisch: Max productie & Min kost
• (In)Effectiviteit of (on)doeltreffendheid
Politiek-beleidsmatig: Worden streefdoelen bereikt?
Voorbeeld: Armoedebestrijding
→ Inefficiëntie: Realisatie daling armoede niet tegen laagst mogelijke kost
→ Ineffectiviteit: Transfers komen ook terecht bij niet-armen (Matteüs-effect)
Omvang overheidsfalen wordt beïnvloed door:
• Frequente aanpassingen beleidsdoelstellingen (bvb. na verkiezingen)
• Inflexibiliteit overheidsapparaat (i.e. bureaucratie)
• Activiteiten drukkingsgroepen (i.e. lobbying)
Functies overheid in de economie
→ Drie taken voor overheid (Musgrave en Musgrave, 1989)
• Allocatie: Optimale aanwending schaarse middelen
• Herverdeling: ’Betere’ verdeling inkomen en vermogen
• Stabilisatie: Beperken conjunctuurschommelingen
→ Best te zien als intermediaire doelstellingen
Eens geoptimaliseerd creëren ze een maximisering van de economische determinanten
van het totale welzijn
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maxxii123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.41. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75632 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now