Summary
Sociologie: Volledige samenvatting PPT's + Handboek + Notities
- Course
- Institution
- Book
Met deze samenvatting geslaagd 18/20 Deze samenvatting bevat lesnotities, alle PPT's, leerpaden en syllabus/handboek.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
evelinevandenberghe
Content preview
Samenvatting Sociologie Pagina 1 van 53 1ste semesterOverzicht te kennen stof (Handboek)
• Hoofdstuk 1: Op ontdekkingstocht door een bekend gebied? Over de eigen aard v/d samenleving
• 1. Samenleving als speelveld
• 2. Een stap verder
• 3. Een eerste de nitie van sociologie
• Hoofdstuk 2: De samenleving is een veld van tegengestelde krachten
• 1. Individu en samenleving: een strijd van goed en kwaad
• 2. De Samenleving: een vat vol mogelijkheden en beperkingen
• 3. Solidariteit versus strijd
• 4. Ongelijkheid versus gelijkheid
• Hoofdstuk 3: Welk nut heeft de sociologie voor wie geen socioloog wil worden?
• 1. De sociologie, een wetenschap als (g)een ander?
• 2. Er is meer wetenschap onder de zon dan enkel natuurwetenschap
• 3. Een socioloog onderzoekt sociale feiten
• 4. Wat brengt sociologie bij ons?
• 5. De sociologie: een van de huizen op het plein v/d samenleving met verschillende kamers en bijhorende
ramen
• 6. Welk nut heeft de sociologie voor een professionele bachelor?
• Hoofdstuk 4: De ene bril is de andere niet. Van dagelijkse naar wetenschappelijke waarneming
• 1. We dragen allemaal een bril! Over selectieve waarneming
• 2. Referentiekaders
• 3. Het breekpunt tussen common sense en wetenschap
• Hoofdstuk 5: Eenheid in verscheidenheid, verscheidenheid in eenheid
• Hoofdstuk 6: Blokken uit de sociologische blokkendoos. Over sociaal handelen, interactie en communicatie,
posities en relaties, rol en status
• 1. Sociaal handelen
• 2. Interactie en communicatie
• 3. Sociale relaties en posities, sociale rol en status
• 4. De sociale rol
• 5. Rolattributen en statussymbolen
• Hoofdstuk 7: Een netwerk is geen groep, over de diversiteit van samenlevingsverbanden
• 1. Sociale netwerken
• 2. Groepen
• 3. Referentiegroepen
• 4. Groepen tss con ict en solidariteit
• 5. De “civil society”, ook wel het middenveld
• 6. Sociale bewegingen
• 7. De massa, de menigte en de ‘multitude’
• Hoofdstuk 8: Moderne samenlevingen zijn altijd multicultureel. Over cultuurpatronen en hun componenten.
• 1. Door de ogen van anderen
• 2. Waarvoor staat cultuur
• 3. Cultuur met een grote en een kleine c
• 4. Cultuur: een patroon van waarden, normen, doeleinden en verwachtingen
• 5. De ene cultuur is de andere niet
• 6. Cultuur en beschaving
• 7. Instituties en institutionalisering
• 8. Het gezin: een primaire groep én een institutie
• 9. De-institutionalisering van de levensloop
• Hoofdstuk 9: Levenslang leren - om in het gareel te lopen? Over socialisatie en sociale controle, conformisme en
deviantie
• 1. Cultuur wordt aangeleerd
• 2. Waartoe dient socialisatie
• 3. Primaire, secundaire en tertiaire socialisatie
• 4. Di erentiële socialisatie
• 5. Over beïnvloeding, gezag en macht
• 6. Conformisme: gedrag zoals het hoort?
• 7. Sociale controle en sociale sancties
• 8. De spanning tussen cultureel aanvaarde doelstellingen en middelen: Mertons typologie
• 9. Meer over deviantie
© Eveline Vandenberghe 2024
ff fi fl
,Samenvatting Sociologie Pagina 2 van 53 1ste semester
• Hoofdstuk 10: Organisaties
• Hoofdstuk 11 : Ongelijkheid is van alle tijden. Over de gelaagdheid van de samenleving, over mobiliteit en macht
• 1.
• Hoofdstuk 12: Sociale klassen
• Hoofdstuk 13 : Ook een lm is een opeenvolging van Stills. Over sociale verandering en modernisering
• 1.
• Hoofdstuk 14 : De toestand vandaag: voortzetting v/h verleden of bruuske breuken?
• 1.
• 2.
• De student kan sociaal handelen binnen sociale relaties beschrijven.
• De student kan het belang van socialisatie en verschillende soorten van socialisatie toelichten.
• De student kan het belang van diverssensitief handelen binnen sociale (professionele) relaties
beschrijven.
• De student kan sociologie als wetenschap situeren.
• De student kan het concept referentiekader toelichten.
• De student kan aantonen hoe referentiekaders het handelen sturen in een speci eke situatie.
• De student kan de verschillende componenten van cultuur beschrijven.
• De student kan de rol van een institutie in de samenleving omschrijven.De student kan het
machtsbegrip in de sociologie verduidelijken.
• De student kan verschillende vormen van sociale mobiliteit binnen de samenleving
beschrijven.De student kan sociale verschillen binnen de samenleving duiden.
• De student kan het belang van sociale positionaliteit verduidelijken.
• De student kan basisbegrippen omtrent sociale structuur toelichten.
• De student kan vanuit een sociologisch wetenschappelijke bril aantonen hoe een individuele
situatie beïnvloed wordt door de sociale structuur enmaatschappelijke dynamieken.
• De student kan de impact van grote(inter)nationale maatschappelijke uitdagingen op micro-,
meso- en macroniveau duiden.
• De student kan via sociologische verbeelding maatschappelijke uitdagingen analyseren.
• De student kan verduidelijken waarom en hoe diversiteit van invloed is in
hulpverleningscontexten en de ruimere internationale samenleving.
• De student kan desinformatie en nepnieuws herkennen.De student kan desinformatie en
nepnieuws ontmaskeren.
© Eveline Vandenberghe 2024
fi fi
, Samenvatting Sociologie Pagina 3 van 53 1ste semester
H1: Op ontdekkingstocht door een bekend gebied?
Over de eigen aard van de samenleving
Sociologie = samenlevingskunde
socius en logos = wetenschap van de samenleving
Sociologen hebben interesse in:
• Hoe leven mensen samen in allerhande sociale verbanden?
• Wat zijn kenmerken van samenlevingsverbanden?
• Door welke wetmatigheden worden ze gestuurd?
1.1 De samenleving als speelveld
Samenleving = speelveld met regels en spelers
Speelveld is afgebakend door lijnen - binnen lijnen zijn spelers, buiten lijnen spelers die niet
mogen deelnemen
Positie: Niet iedereen heeft positie in samenleving = zij ervaren drempels om deel te nemen aan
samenleving
Regels: Spelers moeten zich aan regels houden - ook in maatschappelijk leven geboden en
verboden, verschillende regels voor publieke (op straat) of particuliere (binnenshuis) ruimtes
Taakverdeling: Spelers hebben verschillende posities - tussen posities is er taakverdeling
Waardering: Afhankelijk van positie worden spelers verschillend gewaardeerd (hogere of lagere
status) - Ondanks dat sommige beroepen lage waardering hebben zijn ze even belangrijk voor
goede werking van samenleving
Communiceren: Spelers moedigen elkaar aan - in samenleving voortdurend bezig met
communiceren en houden rekening hoe anderen zich gedragen
Leiders: Bij ploegsporten hiërarchie tussen posities, elke ploeg heeft kapitein - formele of
informele leiders
- Formele: via o ciële kanalen op positie (vaak meeste gezag)
- Informele
Macht: Winnen is doel van spel, maar soms worden deelnemers ook gedreven door andere
motieven - politieke partijen willen politieke macht = maatschappelijke status verbeteren
Tribune: Is meest geschikte positie voor socioloog. Supporters kiezen altijd kant
Sociale werkelijkheid - veel minder duidelijk afgebakend, spelregels voortdurend gemaakt en
afgevoerd, verschillende posities en tegenstrijdige rollen - je hebt pas vrijheid wanneer er
spelregels zijn, zorgen voor zekerheid en voorspelbaarheid
1.2 Het dagelijkse leven door de bril van de socioloog
⇢ Achterliggende werkelijkheid lezen
Sociologische verbeelding = vermogen om afstand te nemen van onze dagelijkse levens en er
anders naar te kijken, los van vertrouwde routines en met frisse blik (Mills)
→ 3 componenten van sociologische verbinding:
- Geschiedenis = hoe kwam samenleving tot stand en hoe verandert ze?
- Biogra e = welke mensen bevolken bepaalde samenleving?
- Sociale structuur = welke instituties bepalen ons leven, hoe werken ze?
© Eveline Vandenberghe 2024
fi ffi
, Samenvatting Sociologie Pagina 4 van 53 1ste semester
Over eten en drinken
In eenzelfde samenleving zijn veel verschillen (wanneer je eet, hoe je eet, …) Door naar manier van
eten te kijken, worden sociale patronen zichtbaar.
Er is verandering in sociale patronen door culturele verschuivingen (wereldkeuken)
Statussymbool = teken dat niet functioneel (politieuniform) gebruikt wordt, maar als verwijzing
naar rijkdom, macht, prestige
⇢ vaak rijken die hun rijkdom tonen
Over sport
Ook vrijetijdsactiviteiten zijn sociaal gekleurd, duidelijk sociaal verschil tussen goedkope en dure
sporten
⇢ hoge status = hockey, skiën, windsurfen, tennis en zeilen
⇢ waarden als distance en nesse (geen lichaamscontact door gebruik van hulpmiddelen)
⇢ lage status = wielrennen, motorsport, hengelen, boogschieten, worstelen en boksen
Over liefde
= geen onderscheid tussen sociale herkomst, religie of status
⇢ liefde is blind
⇢ partnerkeuze niet blind = mensen huwen meestal binnen hetzelfde sociale milieu
- Veel gemeenschappelijkheden
- Minder risico op con icten
- Sociale druk = afkeuring van mogelijke partners door vrienden & familie
Heteronormativiteit = idee/overtuiging/aanname dat heteroseksualiteit standaard & natuurlijke
toestand van mens is
Contingent maar niet arbitrair
Ons sociaal handelen had zich ook anders kunnen ontwikkelen, maar is niet willekeurig tot stand
gekomen.
Contingent = het had anders kunnen zijn dan het nu is
⇢ wat wij eten of drinken, wat wij mooi of lelijk vinden, … dat alles had anders kunnen zijn
Contingent = niet hetzelfde als arbitrair of willekeurig
⇢ het is niet omdat een bepaald gebruik of handeling ook anders had kunnen zijn, er geen goede
redenen bestaan waarom een bepaald gebruik of handeling deze vorm heeft aangenomen in onze
samenleving
1.3 Een stap verder
Echtscheiding
Belangrijke maatschappelijke repercussie:
- Vrouwen ⇢ armoede
- Kinderen lijden onder scheiding (slechtere studieresultaten)
- Complexere samenlevingsvormen (nieuw samengestelde gezinnen)
- Structuur van woningmarkt (meer behoefte aan doorgangswoningen)
Oorzaken echtscheidingsfenomenen:
- Tweeverdienersgezinnen echtgenoten economisch onafhankelijk van elkaar
- Verminderde sociale druk vanwege kinderen
- Dalende sociale controle vanwege kerk en familie
- Toename sociale contacten buiten gezinsverband
- Erosie van klassieke solidariteitsverbanden
- Langere levensverwachting
- Veranderingen in wetgeving ⇢ inkorting duur van procedure voor echtscheiding, openstelling
van homohuwelijk
© Eveline Vandenberghe 2024
fl fi
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evelinevandenberghe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.11. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66475 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now