Het financiële apparaat begint altijd met geld in handen van economische agenten (consumenten,
bedrijven, overheden, institutionele spelers). Die gebruiken dat om transacties uit te voeren (kopen
en verkopen). Daartoe hebben ze financiële intermediairs of/en veilingsystemen (beurs/kapitaal
markt) nodig en betaalsystemen.
Deze betaalsystemen (settlement mechanismen (vb. euroclear voor schuldtitels) ondergaan
momenteel zeer sterk de invloed van financiële en technische innovatie vanuit de FinTech wereld.
De fin. Intermediairs kan je opdelen in (commerciële) banken en shadow banks (zie later).
Dit gehele systeem moet dan gereguleerd worden. Binnen de bankenunie ven de EG gebeurt dit door
de ECB en de Nationale CB. In België gebruiken we het Twin peaks model (NBB /FSMA) voor het
toezicht op de commerciële banken (zie later).
Transacties gebeuren tussen verschillende landen (of banken in een zelfde land). Dit gebeurt in de
(internationale) kapitaal markten. Deze markten kunnen een fysieke plaats zijn zoals een beurs of
andere veiling of gewoon gedecentraliseerd zijn en op transacties tussen banken slaan (Over the
counter). Derivaten (althans gestandaardiseerde) worden verder nog afgehandeld met Central
Clearing Partners (CCP).
Het internationale financiële systeem wordt ook gereguleerd via IMF/BIS en zelfregulerende
organismen zoals ISDA en ISMA.
3
, 2. Geld en geldcreatie
Structuur hoofdstuk:
• 2.1 Oorsprong en karakteristieken
a. Definitie
b. Functie
c. Eigenschappen
d. Evolutie
e. Vormen
• 2.2 Geldaanbod
a. Chartaal en giraal geld
b. Wat cijfers
• 2.3 Belgische geschiedenis
• 2.4. Quiz
2.1. Oorsprong en karakteristieken
a. Definitie
Definitie: Middel dat algemeen aanvaard wordt in ruil voor goederen en diensten. M.a.w. een
ruilmiddel (gebaseerd op conventie).
Op het eerste gezicht lijkt het vanzelfsprekend wat geld is: het gaat om Euro, dollar, of een andere
munt. Wanneer we geld definiëren aan de hand van de karakteristieken ervan wordt het minder
duidelijk. Wat geld onderscheidt van elk ander economisch goed is de eigenschap dat het een
economisch goed is dat algemeen aanvaard wordt ter betaling, in een bepaalde economische
omgeving.
Zo gesteld is het duidelijk dat geld niet noodzakelijk beperkt is tot munten, uitgegeven door een
centrale bank, en dat alle munten uitgegeven door centrale banken niet de functie van geld
vervullen.
Geld is dus met andere woorden uiterst conventioneel. In vele gevallen kan de vraag “waarom iets
algemeen ter betaling aanvaard wordt?” alleen beantwoord worden met een tautologisch antwoord.
Ik aanvaard iets (geld) ter betaling omdat ik ervan uitga dat anderen later datzelfde goed van mij
zullen willen aanvaarden ter betaling. Dat betekent dat geld in de eerste plaats gebaseerd is op
vertrouwen.
Wettelijke bepalingen kunnen in theorie inwoners van een land dwingen om een bepaald goed
algemeen ter betaling te aanvaarden, maar indien het vertrouwen ontbreekt, zal zelfs een wettelijke
verplichting enkel functioneren voor die betalingen die onder een officiële controle vallen. Voor alle
“vrije” betalingen zal een andere vorm van ruil zich automatisch ontwikkelen.
De wet van Gresham capteert dit idee: “bad money drives out good money”
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maxxii123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.43. You're not tied to anything after your purchase.