Summary
samenvatting - publiekrecht
- Course
- Institution
samenvatting publiekrecht met behulp van boek en lessen
[Show more]
Seller
Follow
fiendebruyne4
Content preview
PubliekrechtKenmerken
1. Geheel van algemeen geldende regels
andere maatschappelijke gedragsregels (bv. morele, religieuze, conventionele
(gedrags)regels)
2. Opgelegd door de samenleving, via haar vertegenwoordiger —> recht is dynamisch: gewijzigde
samenleving, vraagt gewijzigde rechtsregels
3. Doel = maatschappij ordenen
m.a.w. duidelijk stellen wie wat mag doen met welke middelen
4. Overtreding/niet-naleving wordt gesanctioneerd door een wettelijk systeem van sancties,
m.a.w. rechtsregels zijn ‘afdwingbaar’ . Ernst is afh. Vd aard vd rechtsregels die wordt overtreden.
Het ‘recht’ is ...
- een geheel van door de overheid uitgevaardigde afdwingbare regels,
- die het menselijk handelen in de samenleving
- ordenen in de chaos
Objectief recht vs subjectief recht
• Objectief recht
• Gedragsregels, afdwingingsregels en wijzigingsregels
• Uitgedrukt in algemene, abstracte bewoordingen
• Staat los van concrete personen en situaties waarop het toepasbaar is
• Law in the books, wordt nt toegepast in een concrete situatie
• Subjectieve rechten
• Worden geput uit de objectieve rechtsregels
• Verlenen bevoegdheid om naar eigen goeddunken bepaalde handelingen te stellen
• In een concrete situatie toepassen, elke persoon haalt uit obj recht subj rechten.
• Bv. In het obj recht staat dat ied die belg is een stemrecht heeft = obj ongeacht vd
persoon of situatie —> subj recht heb ik als p het subj recht, ik voldoe aan vw ik ben
belg en ouder dan 18 dus subj recht heb ik door te gaan stemmen.
Rechtssubject vs rechtsobject
Rechtssubject
• Persoon die subjectieve rechten en plichten kan hebben
• heeft 'rechtspersoonlijkheid'
• 2 soorten:
—> Natuurlijke personen = mensen ‘van vlees en bloed’
• Eigenschappen: naam, nationaliteit, bekwaamheid, ... bepalen omvang van rechten
—>Rechtspersonen = juridische constructie, gecreëerd met een bepaald doel en met speci ek
aan dit doel gekoppelde rechten en plichten
• Eigen rechten en plichten, los van de rechten en plichten van haar leden
≠ fi
,Rechtsobject
= is een vw
Bv. Huis is rechtsobject van mijn eigendomsrecht, rechtspersoon heeft subjectieve rechten bv
eigendomsrecht op mijn huis (is het rechtsobject)
• Zaak waarover de rechtssubjecten hun subjectieve rechten kunnen uitoefenen
• Concreet: een voorwerp/goed, een dier, een geheel van goederen (bv. handelszaak) of
een (vorderings)recht (bv. aandelen, som geld)
• Is objectief maar als ik er gebruik van maak is het subjectief
Dwingend vs aanvullend recht
• Dwingend recht (‘imperatief’)
• Wat? Rechtsregels die moeten worden nageleefd
• Kan nt van worden afgeweken, anders wordt men afwijkende regels, worden nietig
verklaard alsof ze nooit hebben bestaan
• Inbreuk wordt gesanctioneerd met nietigheid
• Verdere onderverdeling
¬ Regels van openbare orde: essentiële belangen van de gemeenschap
¬ Regels van louter dwingend recht: private belangen
• Aanvullend recht (‘suppletief’)
• Wat? Rechtsregels waarvan mag worden afgeweken
• Gelden enkel indien partijen niets anders hebben voorzien
• M.a.w. keuze
¬ Ofwel, de aanvullende bepalingen van de wet volgen
¬ Ofwel, een afwijkende overeenkomst sluiten
Inleiding vh recht
Opdeling
• Intern (of nationaal) recht
- geldt binnen de grenzen van een staat
- Onderscheid: inhoudelijk
¬ Privaatrecht: tussen burgers onderling, privé aangelegenheden
¬ Publiekrecht: tussen overheden onderling, instellingen onderling, tussen O. En de
burgers, heeft een publieke component, overheid is betrokken.
• Internationaal recht
- Grensoverschrijdend van toepassing
- Onderscheid
¬ Privaatrecht (IPR)
¬ Publiekrecht
,Intern recht – Nationaal privaatrecht
Wat?
= regels m.b.t. relaties tussen burgers onderling
¬ Welke subjectieve rechten?
¬ Hoe deze rechten verwerven?
¬ Hoe deze rechten afdwingen?
Principe: contractsvrijheid
= bevoegdheid om vrij over zijn subjectieve rechten te beschikken
¬ MET regels van aanvullend recht
¬ BEPERKT door het dwingend recht + subjectieve rechten van anderen + verbod van
rechtsmisbruik
Rechtstakken
• Burgerlijk recht (verbintenissenrecht, goederenrecht, familierecht)
• Economisch recht (ondernemingsrecht, marktrecht & vennootschapsrecht)
• Arbeidsrecht
Intern recht - nationaal publiekrecht
Wat?
= regels m.b.t.
¬ verhoudingen tussen burgers en overheid
¬ bevoegdheden en organisatie van de overheid + verhoudingen tussen overheidsinstellingen
Overheid heeft bevoorrechte positie
• Algemeen geldende regels uitvaardigen
• Beslissingen opdringen aan burgers (vb. boete, onteigening)
• Strafrechtelijke vervolging en vrijheidsberoving
Rechtstakken
• Staatsrecht
• Grondwettelijk recht
• Administratief recht
• Fiscaal recht
• Sociale zekerheidsrecht
• Strafrecht
• Strafprocesrecht
! Eén juridisch probleem = vaak toepassing van zowel privaat- als publiekrecht ! Objectief recht
kan publiek of privaat zijn.
Internationaal publiekrecht
• Wat?
= Regels m.b.t.
• Verhoudingen tussen staten onderling (internationale verdragen)
• Verhoudingen tussen staten en internationale organisaties
• Inrichting en werking van internationale organisaties (vb. VN, Raad van Europa, EU, WTO)
II. Krachtlijnen
België is een meergedaagde democratische rechtsstaat
Ontstaan van staten - algemeen
1. Oorspronkelijk ontstaan
—> gaat nt meer, het volledige grondgebied wereldwijd is ingenomen.
, 2. Afgeleid ontstaan
• Dekolonisatie
kolonie verwerft juridische onafhankelijkheid, zich afscheid vd moederstaat
Bv. Congo (1960)
• Secessie
bevolkingsgroep scheidt zich met bepaald grondgebied af van bestaande staat
Bv. Kosovo (2008)
• Dismembratio
staat valt uiteen in verschillende staten
Bv. splitsing Tsjechoslowakije en Tsjechië en Slowakije (1993)
• Fusie
verschillende staten richten samen 1 nieuwe staat op of laten de ene opgaan in de andere
Bv. eenmaking West- en Oost-Duitsland (1990)
Ontstaan van België
Val van Napoleon - Congres van Wenen (1815)
• Plan voor Europese vrede: creatie van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden als
bu erstaat in het centrum van Europa om de Franse macht onder controle te houden
• ZuidelijkeNederlanden(=huidigeBelgische grondgebied) dat voordien deel uitmaakte van
Frankrijk wordt toegevoegd aan de Noordelijke Nederlanden
• Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1815)
• Staatshoofd = Willem I —> tot 1830
• Zuidelijke provincies snel ontevreden
– Politieke ondervertegenwoordiging —> staatsschulden die over beide gebieden gespreid
werden
– Inmenging in Kerk (onderwijs)
– Beknotting persvrijheid
– Toen reeds: taalcon ict —> belangen frans onderdrukt, elite nt blij
– Economische en socio-culturele tegenstellingen
Stomme van portici = vertaalt van opera nr de straten en men is opstand gaan beginnen voeren,
Willem reageert te laat
• 'Monsterverbond' van zuidelijke elites (zowel katholiek als liberalen)
– Verzet tegen bewind Willem I —> leiden een beetje de opstand, vormen een 1st regering
• Voorlopig bewind (~ regering)
• Belgische onafhankelijkheid: 4 oktober 1830
• Nationaal Congres (~ parlement)
• Belgische Grondwet: 7 februari 1831
• Eeda egging Leopold I: 21 juli 1831
Periode 1: val van napoleon - congres van wenen
Periode 2: verenigd kk der NL 1815
Periode 3: vanaf 4 okt 1830
Belgische grondwet
De nitie?
• Basis van de Belgische rechtsorde
• Basisovereenkomst tussen overheid en burger titel 2 GW
• Meest fundamentele rechtsregel - ‘hoogste wet’ van het land
• maar: internationaal recht met 'directe werking’; zie hiërarchie rechtsnormen
fffi fl
fl
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fiendebruyne4. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.38. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80467 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now