Summary
Samenvatting - Politicologie
- Course
- Institution
Een samenvatting voor politicologie: eigen lesnotities, een deel van de cursus en slides
[Show more]
Seller
Follow
noorbaelen
Content preview
politicologiebelang van de politiek
• Voorbeeld: invoeren van autogordel in 1975
• Veel verzet (privézaak) (‘wat moet de overheid doen?’)
• Groot gevolg: geschat 30.000 doden minder (B en NL)
● maatregelen nemen: tijdens corona crisis
Politiek heeft impact => politieke besluitvorming heeft impact
● Beperkte ‘maakbaarheid’ van de samenleving (economie, mentaliteit…)(vb.
transmigrantencrisis, vluchtelingencrisis, radicalisering, corona, energie): Echte
beslissingen worden niet genomen door de politiek maar door Apple bijvoorbeeld. De
maatschappij is niet helemaal maakbaar door de politiek. Energiecrisis is niet gestart
door de politiek.
Nationale politiek verliest zijn greep (Luc Huyse) → we moeten meer kijken naar
het globale, naar de E.U. .
• Deze cursus: bouwstenen van politiek
• Actoren, instellingen, functioneren
In breder kader plaatsen van dagdagelijks versnipperd politiek nieuws
• Historisch (beter begrijpen als we weten waar het van komt)(vb.
vakbonden die mee SZ(sociale zekerheid) besturen)
• Vergelijkend (comparatief)
We gaan politieke systemen vergelijken want “ if you only know one country, you do not
know any country at all”
vb: Waarom is vlaams-belang zo populair → omdat wij zoveel partijen hebben
VK heeft maar 2 partijen dus daar zou een rechts-populistische partij nooit zo populair
kunnen worden.
politieke systemen vergelijken = belangrijke tak in de politieke wetenschappen
(bestuurskunde, internationale politiek en politieke filosofie)
H1: Politiek en politieke wetenschap
Wat is politiek?
politiek = sturen van de samenleving
● afspraken als mensen iets samen willen doen
● grotere groep = meer afspraken = formeel
● politika= dat wat met de staat (polis) te maken heeft → grieks
Politiek= ook conflicten over sturen van de samenleving
vb: discussie over of de samenleving vrijer moet zijn of juist gelijker en minder vrij
( communistisch)
= brede definitie want politiek is overal
,Politiek is overal waar er regels bestaan -> gezin, familie, verenigingen,
organisaties → leerschool van de grote politiek
definitie: politiek is alles wat te maken heeft met het besturen van een samenleving
Variaties in politiek:
1) territorium
• Welk soort samenleving wordt gestuurd?
• Samenlevingen met en zonder territorium voor dewelke afspraken gelden
• Kan je er uit stappen of niet?
Je kan niet zomaar uit een territorium stappen. VB: geen belastingen betalen in België gaat
niet. Bij een fietsclub kan je er gewoon uitstappen als je het niet eens bent met de regels.
• Mét territorium = omvattender (verhuizen)
• ‘Staten’ hebben grondgebied (🡘katholieke kerk; wilde ook ‘sturen’) en
zijn daar soeverein (geen macht er boven; dat is definitie van een ‘staat’)
(vb. Russische referenda in Oekraïens gebied)
Een staat = politieke identiteit zonder gezag boven zich = soeverein
- vb: gemeente luistert naar regels provincie
België zou een gewest zijn als er gezag boven is en de E.U. telt niet omdat je er uit kan
stappen. Niet alleen staten hebben grondgebieden maar zij hebben wel het grootste gezag.
• Niet alleen staten hebben grondgebied (decentralisatie en
internationalisering)
2) cultureel
Er zijn verschillende opvattingen over de mate waarin regels mogen ingrijpen (reikwijdte).
De overheid doet alsmaar meer.
- vb: nachtklok tijdens corona
verschuivende opvattingen:
● 19e E → nachtwakersstaat: overheid bemoeit zich zo min mogelijk en is er
enkel om de veiligheid te garanderen (ordehandhaving, defensie,
belastingen)
● veel meer vraag om domeinen te regelen via politiek
- vb: arbeidersbeweging en sociale bescherming; en veel later milieu en
klimaat
Sommigen waren hier tegen en vroegen zich af waarom de overheid zich met alles
bemoeide maar de meerderheid ging akkoord.
De overheid zorgt natuurlijk ook voor ons pensioen, afvalophaling,... .
→ ze regelen ons leven
De politiek wordt dus steeds belangrijker en reguleren ons leven meer.
● enorme explosie van politiek ingrijpen
- vb: homohuwelijk en adoptie
De staat grijpt meer in omdat de burgers er ook meer naar vragen.
- vb: energiecrisis
De rechtse partijen willen juist niet ingrijpen.
,Liberalen zeggen dat de overheid minder moet reguleren en linksen zeggen dat de overheid
meer moet reguleren.
vb: Conner Rousseau zegt dat kinderen verplicht naar de crèche moeten zodat er meer
gelijkheid is.
● politieke cultuur wijzigt: grenzen tussen privé en publiek verschuiven (vb: verplicht
aanwerven van mensen met een migratieachtergrond door werkgevers;
praktijktesten; roken in bijzijn van kinderen; verplaatsingsverbod (corona)
3) vormen
● welke vorm neemt de sturing van de (territoriale) samenleving aan?
● ≠ tussen politieke systemen (‘regimes’)
vb: jodenvervolging mag je niet ontkennen -> in belgië
In de vs is dit wel toegestaan
De vrijheid van meningsuiting is absoluut in de VS en UK.
● classificaties:
- democratische vs autoritaire regimes
↳ de macht is tijdelijk, gespreid, via verkozen vertegenwoordigers
en er zijn fundamentele rechten
- unitaire vs federale staten
unitaire regimes: bestuur vanuit 1 punt, federale: België en Spanje
- variaties in instellingen en procedures
vb: verkiezingen, partijen, parlement, grondwet, staatshoofd
⇒ dit vak gaat grotendeels over de ‘vormen’ van politiek
politicoloog
● Een politicoloog bestudeert het politiek gedrag van mensen. Ze willen regelmaat
ontdekken in fenomenen en complexe fenomenen vereenvoudigen. (= doel)
● De sociale werkelijkheid is complex (reflexief) en moeilijk te voorspellen. Bijvoorbeeld
een peiling heeft effect op de kiezers: mensen willen niet op de verliezende partij
stemmen. Dit maakt het complex om menselijk gedrag te bestuderen.
● Ze reduceren de werkelijkheid door iets in variabelen(leeftijd, geslacht, welke krant
die leest,...) te vatten = analytisch denken (werkelijkheid formaliseren in variabelen /
analytisch)
● Structuren: posities en rollen determineren gedrag (niet alleen persoonlijkheden;
maar zie Georges-Louis Bouchez)
- vb: extreemrechtse leider is een vrouw dus meer vrouwen stemmen
extreem-rechts.
- vb: vriendengroep stemt vlaams belang dus jij ook.
De politieke voorkeur is sociaal erfelijk en niet genetisch maar er is wel variatie
mogelijk.
Het gaat niet over persoonlijkheden behalve Bouchez* bijvoorbeeld. Die ene
persoonlijkheid maakt verschil -> vb : bart de wever -> geen leider van de NVA, Nva
zou niet zo groot zijn.
Politicologen bestuderen niets uniek
● patronen zie je door te vergelijken:
, - veel waarnemingen (grote N)
- goed gekozen waarnemingen (kleine n)
politieke wetenschap
Veel groepen praten over politiek
● Burgers, journalisten, kunstenaars...
● Politieke wetenschappers willen politieke gebeurtenissen en instellingen beschrijven,
begrijpen en verklaren (journalisten ook) en NIET beoordelen.
● Daarom volgen ze eigen regels
1. Intellectuele distantie:
- Doel is niet in de eerste plaats te zeggen hoe het moet en om zelf
deel te nemen
- Maar neutraliteit bestaat niet (voorkeuren, belangen, interesses...) (=
essentie van sociale wetenschappen)
- Keuze van onderwerpen (vb. groene vs. rechts-populistische partijen,
terrorisme, vrouwen en politiek...)
- Politicoloog doet verslag van zijn bevindingen (kan dan gebruikt
worden door anderen)
Een politicoloog legt uit hoe een politiek spel werkt en geeft geen oordeel.
De keuze van onderwerpen is vrij voor politicologen. Politieke actoren zoeken uit welke
argumenten de beste zijn om bepaalde wetten te beargumenteren.
2. Wetenschappelijke methode (zie p 25)
om tot de intellectuele distantie te komen moet je
● Veel en bewust waarnemingen inzamelen door:
- Systematische inzameling van gegevens (vs. ad hoc)
- Gebeurtenis duiden als fenomeen dat toebehoort tot een bredere
categorie (algemeen verschijnsel)(vb. Belgisch confederalisme)
- Vergelijking, bewust zoeken naar gelijkaardige en verschillende cases
● zorgvuldige en bewuste keuze van onderzoekstechnieken moeten toepassen
- Hoe data analyseren?
- Kwantitatief of kwalitatief (vb. vrouwen in parlement)
● Open rapporteren over wat en waarom
- Repliceerbaarheid (journalistiek)
- Controleren en verfijnen (cumulatief)
wetenschappelijke methode: vele bevragingen -> algemeen patroon
case-selecting: je zoekt iets waar je iets algemeen over gaat leren
instrumenten van politieke wetenschap
• Eigen ‘taal’ van politieke wetenschappen: orde brengen in de chaos, complexiteit
• Instrumenten van die taal zijn (1) concepten, (2) modellen, en (3) theorieën
1. Concepten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noorbaelen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now