Summary
Samenvatting Praktische burgerlijk recht
- Course
- Institution
Samenvatting p Praktisch burgerlijk recht ( les notities samenvatting boek )
[Show more]
1 review
By: abdeltemraz • 4 year ago
Seller
Follow
lanigobel
Reviews received
Content preview
Praktische burgerlijk rechtDeel 1: inleiding tot het recht
H1: inleiding tot het recht
1. algemene inleiding
Recht:
= speelt een belangrijke rol zowel in het privé- als in het beroepsleven.
= het is een zaak van alle burgers
= iedereen wordt ervan ondersteld alle wetten te kennen (“dit zou moeten”), je zou er kennis van
moeten hebben of het moeten aanvoelen
= nieuwe wetten worden geplaatst in het Belgische staatsblad
= geen rechtsregels = chaos (vb. Geen verkeersreglement)
Recht (definitie):
- een geheel van algemeen geldende normatieve regels
- opgelegd of ontvangen en bekrachtigd door de staat
- waarvan de naleving afdwingbaar is
- en die de ordening van het maatschappelijk leven beogen
- zijn allemaal rechtsregels die tot doel hebben om de maatschappij te ordenen. Dit wordt opgelegd
door de overheid en is afdwingbaar (door politie of rechtbank)
rechtstak:
strafrecht, arbeidsrecht, ondernemingsrecht, strafprocesrecht, fiscaal recht, administratief recht,
familie recht
Hoe controleren of de wet nageleefd wordt?
Via de politie; via de rechtbank
Recht met moraal:
de moraal is het geheel van normen die de bedrijvigheid van de individuele mens beheersen, en hem
leiden naar geestelijk welzijn. Het streeft niet naar een ordening van het maatschappelijke leven.
Recht is objectief en is dus niet hetzelfde als moraal (geweten).
Vb. Euthanasie, belastingen, abortus er zijn wetten rond. Sommige zijn hiervoor en andere tegen.
Soms komen de twee dus wel in contact maar dit is geen constante.
Het kan dus ook volledig los staan van elkaar.
Recht met godsdienst.
Dit staat ook los van elkaar. We hebben een vrije godsdienst uiting. Toch is hier soms ook een verband.
Bijvoorbeeld rond de hoofddoeken. Hier zijn regels rond, dat dit niet mag. Er zijn ook de typische
godsdienstige feestdagen die in de wet staan. Niet op zondag werken, ook met geloof. De verbintenis is
er dus nog wel, maar in principe staat dit niet aan elkaar vast
1
Samenvatting: praktisch burgerlijk recht
,2. een geheel van algemeen geldende normatieve regels
recht:
een geheel van regels. Het merendeel van deze normen zijn gedragsregels. D.w.z. dat zij betrekking
hebben op het gedrag van de rechtssubjecten.
- Verbodsbepaling mag niet
- Gebodsbepaling wat wel mag
- Normen die toelating bevatten
- Organieke regels zorgen voor de organisatie
3. aanvullend of dwingend recht
Dwingend recht
je moet het verplicht naleven door elk rechtssubject, anders volgt er een sanctie. Hierbinnen is een
verdere opdeling:
- dwingend recht van openbare orde: geheel van beginselen en voorschriften die de essentiële
belangen van de staat of gemeenschap raken, of die in het privaatrecht de fundamentele
rechtsgrondslagen leggen waarop de politieke, sociale, economische en morele orde van de
maatschappij rust. (Je kan er niet op ingaan)
- dwingend recht van goede zeden: fundamentele principes van een in een bepaalde
maatschappij algemeen aanvaarde moraal (je kan er niet op ingaan)
- dwingend recht ter bescherming van de zwakken: deze regels moeten nageleefd worden
maar de sanctie hangt af van de vraag of de beschermende persoon de nietigheid aanvraagt.
Aanvullend recht
Recht die van toepassing is zoals het in de wet staat, tenzij partijen anders beslissen. Ze gelden enkel
voor rechtssubjecten voor zover zij geen andere regeling getroffen hebben.
“Indien het recht hem niet is ontzegd “= slaagt op aanvullend
onderscheid tussen beide is zeer belangrijk
4. algemene of individuele normen
Algemene normen:
op iedereen van toepassing in dezelfde situatie, op rechtssubjecten die zich in dezelfde feitelijke
omstandigheden bevinden.
Individuele normen:
van toepassing op heel specifieke categorieën (dokters, koning, advocaten, rechters, …)
5. door de staat opgelegde of ontvangen en bekrachtigde normen
- Waar meerdere mensen samenwerken, heeft men regels nodig om goed te kunnen functioneren.
- Het recht vormt het normenstelsel van de staat. Dit geldt dan ook boven elk ander normenstelsel.
In België hebben we veel overheden:
elk kan zijn eigen rechtsregels opleggen
Federale staat = gelden voor heel België
Elke gemeenschap beslist voor zijn eigen grondgebied
elke gemeente beslist dit voor zichzelf of ze iets sanctioneren, wanneer en hoeveel
2
Samenvatting: praktisch burgerlijk recht
,Hoe kunnen rechten ontstaan:
- door de rechtssubjecten zelf, door een gewoonte. Hier zijn twee elementen voor aanwezig, nl. Een
herhaaldelijke gedraging van rechtssubjecten en een door de overheid erkende of opgelegde sanctie.
- doordat een algemene regel concretiseert
- door rechtspraak, doordat de rechterlijke macht op haar terrein een deel van de openbare macht
uitoefent.
6. Afdwingbare normen
afdwingbare normen:
= de rechtsregels hebben als doel om een bepaald gedrag af te dwingen van rechtssubjecten. Meestal
worden de rechtsregels vrijwillig nageleefd. Toch is het voor de overheid noodzakelijk om een systeem
van afdwingbaarheid op te stellen
= rechtssubjecten die hun verplichting niet vrijwillig nakomen, worden door de overheid gedwongen
om deze alsnog na te leven.
7. Normen die de ordening van het maatschappelijke leven beogen
ordening:
= de ordening van het maatschappelijke leven is het wezenlijke kenmerk van het recht dat het
onderscheidt van alle andere normen voor menselijk gedrag.
De mens is een individueel en sociaal wezen:
- individueel omdat hij in eerste instantie zo veel mogelijk van zijn eigen materiële en geestelijke
aspiraties tracht te bereiken, waardoor hij in conflict komt met zijn medeburgers, die, elk voor zich,
dezelfde doeleinden nastreven
- sociaal omdat de mens voor het bereiken van zijn zelfontwikkeling, de anderen nodig heeft
3
Samenvatting: praktisch burgerlijk recht
, H2: indelingen van het recht
1. privaat en publiek recht
Privaat recht:
= tussen burgers onderling, soms ook tegenover publiekrechtelijke rechtspersonen, indien deze op
gelijke voet staan let de burgers en dus niet als dragers van het staatsgezag aan het rechtsverkeer
deelnemen
o Burgerlijk recht (gemeenschappelijk voor alle burgers, zonder onderscheid)
- personenrecht: geheel van regels met betrekking tot de persoon als enkeling in de
maatschappij
- goederenrecht: bevat regels die de verhouding van rechtssubjecten ten aanzien van
rechtsobjecten behandelt.
- familierecht: regelt de verhouding van personen die met elkaar verwant zijn
- familiaal vermogensrecht: bevat de regels die van toepassing zijn op de vermogens, de
goederen van echtgenoten tijdens en na het huwelijk en de regels die van toepassing zijn
wanneer iemand overlijdt. (Twee onderdelen: erfrecht, schenkingen en testamenten &
huwelijksvermogensrecht)
- verbintenissenrecht: bedrijft de diverse wijzen waarop vrijwillig aangegane
verplichtingen ontstaan en tenietgaan en welke gevolgen deze met zich meebrengen
o Internationaal privaatrecht
= regelt voor de grensoverschrijdende gevallen de bevoegdheid van de Belgische rechters en
de aanwijzing van het toepasselijk recht
Publiek recht:
= tussen de burger en de overheid
= hiertoe behoren de objectieve rechtsnormen die het algemeen belang betreffen
o Grondwettelijk of constitutioneel recht
=het recht dat de regels omvat die de vestiging, de structuur en de uitoefening van het
soevereine gezag betreffen
o Administratief recht
= omvat de regels betreffende de inrichtingen en de werking van de organen van de
uitvoerende macht, waarvoor de principes in het grondwettelijk recht zijn neergelegd.
o Strafrecht kan opgedeeld worden in twee groepen:
- materiële strafrecht: beschrijft de strafbare feiten en de eraan verbonden straffen
- formele strafprocesrecht: bevat de regels over de wijze waarop een onderzoek naar
eventuele misdrijven gevoerd moet worden, hoe de procedure voor de bevoegde rechtbank
verloopt, en op welke wijze de uitgesproken straffen dienen uitgevoerd worden.
o Fiscaal recht
= geheel van regels betreffende het heffen en innen van belastingen
4
Samenvatting: praktisch burgerlijk recht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lanigobel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.22. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77985 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now