Inhoudsopgave
1 Inleiding .............................................................................................................................. 2
2 Budgetbeperking: De budgetrechte (BR) ............................................................................... 2
3 Preferenties van de consument: Indifferentiecurves ............................................................. 3
3.1 Indifferentiecurves (IC) .......................................................................................................... 3
3.2 Vier kenmerken van indifferentiecurves (IC)......................................................................... 3
3.3 Marginale substitutievoet (MSV) van de consument ............................................................ 3
3.4 Twee extreme gevallen van indifferentiecurves ................................................................... 4
4 ‘Feitelijke’ keuze consument als optimeringsprobleem ......................................................... 4
4.1 Optimering door de consument ............................................................................................ 4
4.2 Gevolgen van inkomensveranderingen ................................................................................. 5
4.3 Gevolgen van prijsveranderingen .......................................................................................... 5
4.4 Onderscheid tussen inkomenseffect en substitutie-effect bij prijsveranderingen (voor
normale goederen) ............................................................................................................................. 5
4.5 Afleiding van de vraagcurve .................................................................................................. 6
5 Implicaties van de theorie van het consumentengedrag ........................................................ 6
5.1 Vraagcurves hebben niet altijd een dalend verloop ............................................................. 6
5.2 Inkomensexpansie en Engelcurven ....................................................................................... 7
HOOFDSTUK 4: DE VRAAG EN THEORIE VAN HET CONSUMENTENGEDRAG 1 van 7
, HOOFDSTUK 4: De vraag en theorie van het
consumentengedrag
1 Inleiding
- In dit hoofdstuk zien we hoe de vraagcurve tot stand komt
Welke beslissingen van de consument liggen aan de grondslag van het tot stand komen van de
vraagcurve
2 Budgetbeperking: De budgetrechte (BR)
- De budgetrechte geeft alle consumptiemogelijkheden weer die
budgettair mogelijk zijn
Het budget is volledig besteed voor alle punten gelegen op de
budgetrechte
Het budget wordt niet volledig besteed: Alle punten links van
de budgetrechte
Alle punten rechts van de budgetrechte zijn niet mogelijk
𝐵
𝑃 𝑃𝑌
- De helling van de budgetrechte: 𝑃𝑋 (= 𝐵 )
𝑌
𝑃𝑋
De relatieve prijsverhouding van de twee goederen
VOORBEELD:
𝑃𝑥(𝑝𝑖𝑧𝑧𝑎) = € 10 𝐵 1.000
𝑃𝑌 2
𝑃𝑦(𝑐𝑜𝑙𝑎) = € 2 ⇒ 𝐵 = 1.000 =5
𝑃𝑋 10
Budget (𝐵) = € 1.000 (één eenheid van goed x (pizza) kost vijf eenheden van goed y (cola))
- De budgetrechte verschuift evenwijdig met zichzelf naar rechts bij een hoger inkomen (B4.2)
Evenwijdig omdat de relatieve prijsverhouding niet wijzigt
- De helling van de budgetrechte verandert bij een prijsverandering van één goed (B4.3-4)
De rechte roteert rond het punt op de as van het goed dat niet in prijs is veranderd
- Een prijsverandering in beide goederen zorgt ervoor de dat de helling van de budgetrechte
verandert (B4.5)
Deze verandering hangt af van de nieuwe relatieve prijsverhouding
(B4.2) (B4.3) (B4.4) (B4.5)
HOOFDSTUK 4: DE VRAAG EN THEORIE VAN HET CONSUMENTENGEDRAG 2 van 7
, 3 Preferenties van de consument: Indifferentiecurves
3.1 Indifferentiecurves (IC)
- Een indifferentiecurve geeft alle combinaties weer van
goederen die de consument éénzelfde nut opleveren
(= ‘isonutsfunctie’)
Hoger gelegen indifferentiecurves stemmen overeen
met een hoger ordinaal1 nutsniveau
Nutsniveaus worden op ordinaal (kwalitatief) niveau
gemeten
3.2 Vier kenmerken van indifferentiecurves (IC)
- Hogere indifferentiecurves worden geprefereerd ten opzichte van lagere indifferentiecurves
- Indifferentiecurves zijn steeds dalend
Als men van goed 𝑋 een aantal eenheden moet afstaan, wil men meer eenheden van goed 𝑌
bekomen om op eenzelfde nutsniveau te blijven
- Indifferentiecurves kunnen elkaar nooit kruisen
- Indifferentiecurves zijn convex
Bolle kant naar beneden gericht
3.3 Marginale substitutievoet (MSV) van de consument
- De marginale substitutievoet (𝑀𝑆𝑉) geeft aan hoeveel extra eenheden van goed 𝑌 nodig zijn om
het verlies van één eenheid van goed 𝑋 te compenseren, zodat men op hetzelfde nutsniveau blijft
∆𝑌
𝑀𝑆𝑉 =
∆𝑋
- De eerste wet van Gossen = de wet van het dalend grensnut: Naarmate een consument over meer
eenheden van een goed beschikt, daalt het marginaal nut2 van het goed, en omgekeerd
(bv. het eerste stuk chocolade levert een hoger nut op dan het vijfde stuk)
∆𝑌 𝑀𝑈
𝑀𝑆𝑉 = ∆𝑋 = 𝑀𝑈𝑋 (= helling raaklijn indifferentiecurve)
𝑌
De marginale substitutievoet wordt bepaald door de verhouding van de marginale nuttigheden
De marginale substitutievoet is verschillend op elk punt van de indifferentiecurve
1 Hoewel het nut van een bepaald goed of dienst niet kan worden gemeten door gebruik te maken van een numerieke
schaal, dit wel kan door een individu te vragen verschillende alternatieven in volgorde van minder, gelijk of beter
kwalitatief te ordenen
2 Marginaal nut is het nut verbonden aan het bekomen van één extra eenheid
HOOFDSTUK 4: DE VRAAG EN THEORIE VAN HET CONSUMENTENGEDRAG 3 van 7
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evsmts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.