Summary
Samenvatting - Micro-economie (HOOFDSTUK 13: Oligopolie)
- Course
- Institution
KU Leuven Campus Brussel - Schakelprogramma: Handelswetenschappen - Micro-economie - HOOFDSTUK 13: Oligopolie
[Show more]
Seller
Follow
evsmts
Reviews received
Content preview
Inhoudsopgave1 Inleiding en definitie ............................................................................................................ 2
2 Gedrag van de oligopolist in geval van duopolie.................................................................... 2
2.1 Samenwerken (‘colluderen': een kartel vormen) .................................................................. 2
2.2 Niet samenwerken (cheating) (kartelafspraak breken)......................................................... 3
3 Oligopolie met meerdere deelnemers .................................................................................. 6
4 Speltheorie verklaring van oligopolistisch gedrag .................................................................. 6
4.1 Gevangenendilemma (‘prisoners' dilemma) ......................................................................... 6
4.2 Andere voorbeelden toepassing speltheorie ........................................................................ 7
4.3 Is een Nash-evenwicht Pareto-optimaal? ............................................................................. 9
5 Verschillende (andere) oligopoliemodellen ......................................................................... 10
6 Overheidsbeleid ten aanzien van oligopolies ...................................................................... 11
HOOFDSTUK 13: OLIGOPOLIE 1 van 11
, HOOFDSTUK 13: Oligopolie
1 Inleiding en definitie
- Een oligopolie is een marktstructuur met weinig aanbieders die identieke of soortgelijke producten
produceren (en waarbij strategische interacties een belangrijke rol spelen)
• Homogeen oligopolie: Producten zijn identiek
(bv. producenten van ruwe olie)
• Heterogeen oligopolie: Producten worden door de consumenten als verschillend beschouwd
(bv. auto-industrie, chocolade, bier)
• Duopolie is een oligopolie met twee spelers aan aanbodzijde
(bv. Boeing-Airbus, ferryrederijen op bepaalde overtochten)
- Graad van concentratie wordt gemeten aan de hand van concentratieratio's
• 𝒄𝒎 : Cumulatief marktaandeel van de 𝑚 grootste ondernemingen in de sector
(bv. 𝑐4 geeft het cumulatief marktaandeel weer van de vier grootste ondernemingen in die sector)
• Herfindahl-Hirschman index (𝐻𝐻𝐼): Marktaandelen van alle ondernemingen worden
gekwadrateerd en nadien opgeteld
(bv. 𝑎 = 0,30 𝑏 = 0,20 𝑐 = 0,15 𝑑 = 0,10 𝑒 = 0,05 𝑓 = 0,05 𝑔 = 0,05 ℎ = 0,05 𝑖 = 0,05
⇒ 𝐻𝐻𝐼: 0,302 + 0,202 + 0,152 + 0,102 + 0,052 + 0,052 + 0,052 + 0,052 + 0,052 = 0,175)
• Hoe dichter 𝑐𝑚 en 𝐻𝐻𝐼 naderen tot 1, hoe geconcentreerder de markt is (monopolie)
• Hoe dichter bij 0, hoe concurrentiëler (monopolistische concurrentie)
o Vanaf 𝑐4 > 0,60 (of 𝐻𝐻𝐼 > 0,18) spreekt men duidelijk van een oligopolie
o Voor 𝑐4 < 0,40 (of 𝐻𝐻𝐼 < 0,10) spreekt men duidelijk van monopolistische concurrentie
2 Gedrag van de oligopolist in geval van duopolie
2.1 Samenwerken (‘colluderen': een kartel vormen)
- Een kartel (ook al is dit door de wet verboden) handelt zoals een monopolist:
• Ze produceren samen de monopolie-output (ze zoeken die hoeveelheid 𝑄 waarvoor 𝑀𝑂 = 𝑀𝐾)
• 𝑃 > 𝑀𝐾
• Ze maximeren de gezamenlijke (over)winst en verdelen deze onderling
- Een oligopolie (hier via kartelvorming) is dus wel duidelijk een geval van marktfaling (zoals het
monopolie)
HOOFDSTUK 13: OLIGOPOLIE 2 van 11
, VOORBEELD (Appendix A13.1):
2.2 Niet samenwerken (cheating) (kartelafspraak breken)
- Cheating: Elk kartellid zal stiekem trachten een hoger aandeel in de markt te bekomen, want dan
stijgt zijn winst (in de veronderstelling dat de andere dat niet doet)
Door het prijseffect daalt de winst voor de andere speler
De andere speler zal nadien hetzelfde doen
- Dit proces gaat echter niet oneindig door totdat de uitkomst van volkomen concurrentie zou zijn
bereikt (𝑄 = 120), want er ontstaat een Nash-evenwicht
- Een Nash-evenwicht is een situatie waarbij economische actoren die met elkaar interageren elk
voor zich de beste strategie hebben gekozen, met andere woorden waarbij gegeven de strategieën
die de andere actoren hebben gekozen – geen enkele actor nog voordeel kan realiseren door van
deze strategie af te wijken
Het aldus bekomen resultaat (= Nash-evenwicht) zal dus stabiel zijn
- Bij kartelbreuk produceert het kartel meer dan de monopolieoutput (𝑄 = 60), maar minder dan
de volkomen-concurrentieoutput (𝑄 = 120)
De prijs is dan lager dan bij monopolie, maar hoger dan bij volkomen concurrentie
DUS: nog steeds: 𝑃 > 𝑀𝐾
Het Nash-evenwicht is hier voor het kartel niet Pareto-optimaal, maar vormt maatschappelijk
wel een (kleine) verbetering want de marktmacht (en 𝑃) zakt
Maar toch blijft het oligopolie (ook bij kartelbreuk) een geval van marktfaling vormen,
waartegen de overheid zal optreden
HOOFDSTUK 13: OLIGOPOLIE 3 van 11
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evsmts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50155 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now