Dit document bevat een samenvatting van de hoorcolleges, kennisclips en werkgroepen van het vak Organisatiewetenschappen dat gegeven wordt in de pre-master Gezondheidswetenschappen aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam.
Pre-Master Gezondheidswetenschappen 2024-2025
Organisatiewetenschappen
Leerdoelen die zijn verwerkt:
- De student kan de basisconcepten uit de organisatiewetenschappen
(structuur, cultuur, professie, macht, besluitvorming, netwerk,
interorganisationele samenwerking, sociale integratie) in eigen
woorden beschrijven
- De student kan de basisconcepten uit de organisatiewetenschappen
vertalen naar de gezondheidszorg
- De student kan een organisatorisch probleem in een casus
identificeren met behulp van de basisconcepten uit de
organisatiewetenschappen
- De student kan een organisatorisch probleem in een casus
analyseren met behulp van de basisconcepten uit de
organisatiewetenschappen
- De student kan een oplossingsrichting aanreiken voor een
organisatorisch probleem in een casus met behulp van de
basisconcepten uit de organisatiewetenschappen
- De student kan kritisch reflecteren op de toepasbaarheid en
relevantie van basisconcepten uit de organisatiewetenschappen
voor de gezondheidszorg
- De student kan identificeren binnen welk perspectief een theorie of
concept te plaatsen is; actor-systeem of interactieperspectief
Organisatiewetenschappen week 1
Organisatiestructuren hoofdstuk 1 tot en met 3
Hoorcollege
Klassiekers: Mintzberg
Pagina 248: ideeën komen samen
Pagina 292- 293
Pagina 296 en 300 overzicht
Wat is een organisatie?
Organisatie:
Een verzameling mensen die zich verenigen in een formeel
samenwerkingsverband teneinde doelstellingen van individuen en groepen
te realiseren.
Organisatiewetenschap:
De verzameling van inzichten, methoden, theorieën en richtlijnen die met
betrekking tot een organisatieverschijnsel bestaat.
Elementen:
, - Sociaal / structuur
o Formeel: regels, procedures, hiërarchie
o Informeel: relatie tussen mensen, interactie, samenwerking
- Mensen
o Attitude, ambitie, normen en waarden, leiderschap
- Doelen
o Doel van de organisatie = doel van mensen
Geeft conflict
- Technologie
o Instrumenten, machines, apparatuur
- Omgeving
o Klanten, leveranciers, concurrenten, partners
Input -> Throughput -> Output
Mensen Besturing processen Producten
Materiaal Ondersteunende processen Diensten
Informatie Primaire processen Informatie
Kapitaal
Drie perspectieven in de sociale wetenschap
- Systeemperspectief: rational system perspective
o Het systeem (regels, functies), normen, waarden) heeft
objectieve consequenties voor de leden.
o Mensen hebben een beperkte handelingsvrijheid
- Actorperspectief: natural system perspective
o Mensen zijn in principe handelingsvrij en door hun handelingen
en interacties ontstaan structuren en krijgen deze zin.
- Interactieperspectief
o Door interacties worden structuren geconstrueerd en
gereconstrueerd. Zeker voor individuen kunnen deze
structuren handelingsvrijheid beperken.
Mintzberg: organisatiestructuren
Coördinatie-mechanismen
- Onderlinge aanpassing
o Informeel: mondeling op de ‘gang’
o Formeel: overleg (mdo, teamoverleg etc.)
- Standaardisatie: (lastig voor impliciete kennis)
, o Werkprocessen: protocollen
Kan niet onder alle omstandigheden ingezet worden.
Kan soms problematisch zijn
Illusie dat zorg er altijd beter van wordt, het helpt wel
o Output
Niet alle stappen in proces staan vast, maar
eindresultaat staat vast
Geeft meer ruimte en vrijheid dan standaardisatie van
werkprocessen
o Kennis en vaardigheden
Opleiding, in training vastgelegd
o Normen
Culturele verwachtingen
- Direct toezicht
Impliciete kennis:
Kennis dat niet altijd vastgelegd kan worden. Ervaringskennis. Wat ze
weten uit de praktijk. Ontzettend belangrijk.
Expliciete kennis:
Kennis dat vastgelegd kan worden. Besluit bomen.
Ontwerp van individuele posities
- Horizontale verruiming
o Tussen mensen, tussen afdelingen en tussen organisaties
o Dezelfde type taken
Meer van dezelfde = verruiming
Specifiek kiezen wie iets doet op dat vlak =
taakspecialisatie
o Meer coördinatie vereist bij een grote taak omdat het is
opgesplitst in deeltaken.
- Horizontale taakspecialisatie
o Medewerkers voeren telkens dezelfde gespecialiseerde
deeltaak uit
o Opgedeeld in kleine deeltaken of zelfs in steeds terugkerende
handelingen
o Meer coördinatie vereist bij een grote taak omdat het is
opgesplitst in deeltaken.
- Verticale taakverruiming
o Uitvoeren en controle komt bij elkaar. Helpt om niet telkens
dubbelcheck te vragen aan een manager/ leidinggevende
, o Wanneer een taak alleen de planning, de uitvoering of de
controle van een werkproces omvat
o Bijvoorbeeld regieverpleegkundige
- Verticale taakspecialisatie
o Tussen mensen, tussen afdelingen en tussen organisaties
o Manager/ leider komt erbij: tussen de coördinatie lagen in
o Bijvoorbeeld casemanager/ transferverpleegkundige
Specialiseren in de gezondheidszorg
Onderdeel vraagt heel veel kennis. Verandering der jaren. In plaats van
algemene arts nu veel specialismen. Individu die over één onderdeel veel
weet.
Bureaucratisch VS organisch
Bureaucratisch
- Veel afspraken
- Veel procedures
- Veel specialisaties
- Efficiënt
- Standaard dezelfde kwaliteit
- Betrouwbaar, maar minder creatief
Organisch
- Meer vrijheid
- Minder specialisatie
- Meer ruimte voor eigen initiatief
- Veel overleggen, niet altijd even duidelijk
Groeperingen van eenheden
o Strategische top
o Raad van bestuur en raad van toezicht (inspraakfunctie)
o Secretaresses van top managers
o Middenkader
o Managers; vertaalt van boven naar beneden en andersom
o Technostructuur
o Houdt zich bezig met standaardiseren: kwaliteit
o Zitten niet in de lijn, vallen ernaast
o Ondersteunende diensten
o P&O, ICT etc.
o Zitten niet in de lijn, vallen ernaast
o Uitvoerende kern
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ilsepieters1969. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.69. You're not tied to anything after your purchase.