Ontwikkelingspsychologie
Les 1: Psychologie van de levensloop
1 Geleidelijk of in trapjes?
Trapjes: stadia theorie: elk stadium heeft nieuwe verworvenheden die er voordien nog niet waren…
Geleidelijkheid:
Verandering gaat geleidelijk
Eigenschappen verdwijnen of verschijnen niet maar worden meer, minder preciezer, beter
Patroon verschilt naargelang het ontwikkelingsdomein
Bv, hij was 18 maanden en zei nog niets en toen kwam de oppas en die zei ik denk dat hij appel
gezegd heeft. Een paar dagen later zei het kind: appel, koffie…
1.1 Basis
- Ontwikkeling is levenslang: stopt niet in de volwassenheid
- Ontwikkeling is multi-dimensioneel
o = Veel invloeden door elkaar, vooruitgang en achteruitgang en impact van het
biologische, cognitieve en het sociaal emotionele
- Gevoelige periodes voor bv, taal of hechting. Dit betekent dat als in een vroegere periode
iets ontbreekt, dit soms niet meer in te halen valt.
- Zelfsturing: mensen ervaren een vrijheid, zijn niet louter een product van toevallige genen in
combinatie met toevallige omgevingsinvloeden. Men wordt zich geleidelijk aan bewust van
zichzelf en van de keuzemogelijkheden.
1.2 Methodisch onderzoek
Stap 1: stellen van relevante vragen
Stap 2: formuleren van een hypothese = voorspelling
Stap 3: strategie ontwikkelen om goed onderzoek op te zetten = operationalisering. Begrippen
kunnen omzetten in meetbare concepten bv, hoe meet ik ‘welbevinden’ (mate waarin iemand zich
lichamelijk, geestelijk en sociaal goed voelt) van kinderen met of zonder huisdier.
Voorbeeld van een hypothese ‘gebruik van jongeren met alcohol’
Als je na 2u nog op de oude markt ben, ga je je lazarus drinken, hoe langer je er bent hoe meer tijd
om te drinken
1.2.1 Soorten onderzoek
Experiment opzetten
1
Lieze Le Comte
,Ontwikkelingspsychologie
o Bv, groep kinderen met ADHD op suikerdieet, andere vergelijkbare groep kinderen
zonder dieet
Correlationeel onderzoek
o Verband tussen gewelddadige games spelen en agressief gedrag?
Kinderen die gewelddadige films of spelletjes spelen, zelf agressief zijn,
maar soms is het één niet de oorzaak van het ander
Survey
o Grote groepen pubers vullen vragenlijsten in over seksuele ervaringen
Observatie
o Bv, taal van baby’s, video interacties met ouder
Aan baby’s kan je moeilijk iets vragen
Case study
o Wilde van Aveyron, bepaalde psychiatrische aandoeningen…
Soms gaat een kinderpsychiater een analyse maken
1.2.2 Meten van veranderingen
Longitudinaal onderzoek
o Gedrag en veranderingen worden doorheen de tijd bij dezelfde groep gemeten
Bv, taal volgen bij een groep kinderen vanaf 0-5 jaar
Dwarsdoorsnede onderzoek
o Participanten van verschillende leeftijden worden met elkaar vergeleken
Vb, blijft IQ constant of is er neergang vanaf een bepaalde leeftijd? 5 -15-
75: probleem verschillen zijn soms afhankelijk van cohort
Cross-sequentieel onderzoek
o Combinatie van voorgaande testen op vlak van morele ontwikkeling en deze groepen
om de tijd opnieuw onderzoeken
2
Lieze Le Comte
,Ontwikkelingspsychologie
2 Babytijd
Vertedering, voeding en slapeloze nachten…
2.1 Vooraf
- Reeds lang in verwachting: voor de conceptie
o Soms moeizaam: problemen met fertiliteit/ vruchtbaarheid
- Zwangerschap: fascinerend ontwikkelingsproces
2.2 Pasgeboren…
- Apagar score: 5 functies die meteen na de geboorte worden gemeten
o Appearance (huidskleur)
o Pulse (hartslag)
o Grimance (reflexen)
o Activity (spierspanning)
o Respiration (ademhaling)
Indien lage score: problemen al voor geboorte of wordt veroorzaakt door geboorte zelf vb,
zuurstoftekort
2.2.1 Nestblijver of nestvlieder
Nestblijver:
Krijgen meerdere jongen tegelijk
Delen met vele baarmoeder weinig ruimte om lange dracht te gunnen en komen dus vrij
hulpeloos ter wereld
Duurt hele tijd voor ze zich zelfstandig buiten het nest kunnen begeven
Blijven eerste dagen of weken blind
Nestvlieders:
Meestal 1 jong tegelijk
Dracht duurt langer bij geboorte komt een goed ontwikkeld en zelfredzaam exemplaar ter
wereld
Jong kan zich al meteen op eigen kracht voortbewegen
Zintuigen goed ontwikkeld
Portmann: eerste jaar hard nodig om een mens te worden ontwikkelen heel veel (rechtop lopen,
taal en zelfbewustzijn ontwikkelen)
Na het eerste levensjaar is er de psychologische geboorte
3
Lieze Le Comte
, Ontwikkelingspsychologie
2.2.2 Impact van prematuriteit voor de ouders
- Vroege geboorte: 25-26 weken
o Fragiele - kwetsbare baby
Angst of het kind overleeft blokkade naar hechting
o Kindje wordt in couveuse gelegd
Verantwoordelijkheid wordt overgenomen door medische wereld
- Premature geboorte vaak trauma
o Gevoelens van desoriëntatie, angst
o Affectless shock (versteend reageren)
Vaak aanleiding tot postnatale – depressie
- Wanneer het kindje naar huis mag:
o Kans op
Stress zal het lukken?
2.3 Lichamelijke groei
- Grote veranderingen in lichaamsverhoudingen: groot hoofd
- Hersenen bij de geboorte slecht ¼ van die van een volwassene, op 3 jaar is dat 75%.
- Belang van voeding en stimulatie in deze periode
- Skelet is zeer gevoelig
o Bv, schedel
2.3.1 Groei
Kind groeit van:
Boven naar onder
Spieren van het hoofd gebruiken
Romp
Onderste ledematen
Centrum van het lichaam naar buiten
Eerst schoudergewrichten (sturing gebeurt door hersenen)
Ellebogen
Polsen
Vingers
Eerst eenvoudig daarna complex
Kinderen worden onderling vergeleken: percentielen – groeicurve
Groeifactoren:
- Genetische aanleg
- Hormonen
- Voeding
4
Lieze Le Comte
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LLiezeLC. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.06. You're not tied to anything after your purchase.