Summary
EXAMEN samenvatting Aardrijkskunde COMPLEET
- Course
- Level
Complete samenvatting met alle domeinen voor het centraal eind examen. Cijfer 7,5
[Show more]
Seller
Follow
elisevanmierlo99
Content preview
Aardrijkskunde samenvatting 6VWOAardrijkskunde samenvatting
6VWO
1
,Aardrijkskunde samenvatting 6VWO
Inhoud
Domein B: Wereld / globalisering ................................................................................................................... 4
Wereldsystemen ................................................................................................................................................. 4
Kolonialisme ....................................................................................................................................................... 4
Economie ............................................................................................................................................................ 5
Politiek ................................................................................................................................................................ 6
Economische activiteit ........................................................................................................................................ 6
Wereldwijde netwerken...................................................................................................................................... 7
Politiek en cultuur ............................................................................................................................................... 7
Ongelijkheid ........................................................................................................................................................ 8
Welvaart en werk ............................................................................................................................................... 9
Demografie ....................................................................................................................................................... 10
Migratie ............................................................................................................................................................ 11
Grote steden ..................................................................................................................................................... 12
Domein C: Aarde ........................................................................................................................................... 14
Endogene processen ......................................................................................................................................... 14
Gesteenten ....................................................................................................................................................... 14
Bewegen van platen ......................................................................................................................................... 15
Vulkanen ........................................................................................................................................................... 16
Klimaat ............................................................................................................................................................. 17
Moessons en passaten...................................................................................................................................... 21
Cellen ................................................................................................................................................................ 24
Klimaatclassificatie van Köppen ....................................................................................................................... 25
Exogene processen ........................................................................................................................................... 26
Verwering ......................................................................................................................................................... 27
Erosie ................................................................................................................................................................ 28
Sedimentatie..................................................................................................................................................... 29
Landschapszones .............................................................................................................................................. 30
Rampen ............................................................................................................................................................ 32
Domein D: Zuid-Amerika ............................................................................................................................... 33
Domein E1: Rivieren en kust ......................................................................................................................... 34
Theoretische begrippen kust ............................................................................................................................ 34
Dijken ................................................................................................................................................................ 35
Ruimte voor de rivier ........................................................................................................................................ 36
Nederlandse Kust .............................................................................................................................................. 37
Domein E2: Steden ....................................................................................................................................... 40
2
,Aardrijkskunde samenvatting 6VWO
3
, Aardrijkskunde samenvatting 6VWO
Domein B: Wereld / globalisering
Wereldsystemen
Het wereldsysteem is in te delen in drie groepen landen. Centrumlanden, de semiperiferie
en de periferie.
In onderstaande tabel enkele kenmerken van de verschillende typen landen:
Centrumlanden Semiperiferie Periferie
Economisch kerngebied Gemiddeld ontwikkeld Economisch afhankelijk van
centrum en semiperiferie
Kennisintensieve economie Industriële economie Veel land- en mijnbouw
Machtscentra Toenemende invloed Weinig (wereldwijde) invloed
Veel hoofdkantoren Vooral assemblage Leverancier van grondstoffen
Veel geografen bekijken de wereld als een systeem: het wereldsysteem. Een verandering in
het ene land heeft positieve/negatieve gevolgen voor andere landen. Landen worden
ingedeeld op economische activiteit en de relaties met andere landen. Zo zijn er drie
categorieën.
- Centrumlanden: economisch hoogontwikkeld, grote arbeidsproductiviteit en enorme
variatie aan goederen en diensten. Beslissingen die in centrumlanden worden gemaakt
hebben grote invloed op landen binnen en buiten het centrum.
- Semiperiferie: lager gemiddeld inkomen per hoofd dan centrumlanden, voornamelijk
industrie met afzetmarkt in centrumlanden (markt in semiperiferie groeit echter).
- Periferie: laag inkomen per hoofd, afhankelijk van behoefte centrum/periferie,
fragmentarische modernisering (oude/moderne technologie naast elkaar) (Vaak zie je dat
(mede door cumulatieve causatie) bepaalde sectoren sterk moderniseren en andere
achterblijven).
De afgelopen eeuwen zijn verbindingen tussen landen op sociaal, economisch, politiek en
cultureel gebied toegenomen. Dit heet globalisering en komt onder andere door ontwikkeling
in ICT en doordat tijd en afstand minder belemmerend zijn. Om een beeld te krijgen van de
mate van globalisering in een land,kan men de wereld indelen op basis van regio’s:
- Cultuurgebieden: regio’s met een gemeenschappelijke cultuur. Cultuurelementen zijn taal,
religie, gewoonten, kunst, gebouwen, etc. Grenzen tussen cultuurelementen zijn niet vast,
vaak gaat een cultuur geleidelijk over in de ander.
- Politiek: democratisch gehalte kan worden gemeten met de democratie-index. Kenmerken
hiervan zijn vrije verkiezingen, functioneren van regering, mate waarin de bevolking
zeggenschap heeft en hoe er met mensenrechten wordt omgegaan.
- Welvaart: welvaart kan gemeten worden met het BBP/hoofd of het BRP/hoofd. Dit is niet
altijd even betrouwbaar, het zou kunnen zijn dat niet alle productie is meegeteld, dat er een
hoge of lage koopkracht is of dat er regionale en sociale ongelijkheid is (Lorenzcurve en
Gini-index).
- Beroepsbevolking: de beroepsbevolking wordt ingedeeld in de primaire sector
(landbouw), secundaire sector (industrie) en de tertiaire sector (diensten).
- Dicht- en dunbevolkt: hierbij wordt gekeken naar bevolkingsspreiding en
bevolkingsdichtheid (aantal inwoners per km2). Ook de verstedelijkingsgraad en het
verstedelijkingstempo zijn belangrijk.
Kolonialisme
Ontdekkingsreizen → contact buiten de eigen regio → ontstaan kolonialisme.
Eerst handelskolonialisme (1500 -1850): grondstoffen gebruikt voor handel.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elisevanmierlo99. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $15.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75323 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now