Inleiding bestuurskunde door prof. Filip De Rynck (1e bach bpm) Samenvatting van de slides en het boek 'Handboek bestuurskunde: organisatie en werking van het openbaar bestuur'.
,All rights reserved to: Prof. Filip De Rynck Handboek bestuurskunde: organisatie en werking van het openbaar bestuur
Inleiding bestuurskunde
Deel 1: Situering van de bestuurskunde ........................................................................................ 2
H1: Introductie tot de bestuurskunde: Sferen in de samenleving .......................................................2
H2: De bestuurskunde als discipline .....................................................................................................7
H3: Publieke versus private organisaties........................................................................................... 11
H4: Maatschappij, bestuur en bestuurskunde: een historische schets ............................................ 16
H5: Van bureaucratie over New Public Management naar New Public Governance ....................... 28
Deel 2: Cartografie en ontwikkelingen in het openbaar bestuur ....................................................39
H6: De federale overheid .................................................................................................................. 39
H7: De regionale overheid: Vlaamse overheid .................................................................................. 49
H8: De lokale besturen ...................................................................................................................... 56
Deel 3: Organisatie, processen en actoren in het openbaar bestuur ..............................................62
Deel 4: Kwaliteitsmaatstaven in het openbaar bestuur .................................................................82
H13: Goed bestuur ............................................................................................................................ 82
H14: Integriteit
1
,All rights reserved to: Prof. Filip De Rynck Handboek bestuurskunde: organisatie en werking van het openbaar bestuur
Deel 1: Situering van de bestuurskunde
Hoofdstuk 1: Introductie tot de bestuurskunde: Sferen in de samenleving
1.1 Inleiding
Drieluik: bestuurskunde – overheidsmanagement – beleidskunde
Bestuurskunde: vraagstukken van bestuur en organisatie
Overheidsmanagement: functionele managementdomeinen
Beleidskunde: beleidsprocessen binnen de overheid
Bestuurskunde kan gezien worden als koepeldiscipline
1.2 Vier sferen vanuit het individu bekeken
= de bouwblokken van onze samenleving (grenzen zijn relatief)
= elke samenleving die een politiek georganiseerd verband vormt
• Eigen kenmerken
• Onderling met elkaar in verband
• Elkaar beïnvloeden
• Veranderbaar in tijd en ruimte
IK
Mogelijke vraag: leg de kernwoorden voor elke sfeer uit.
2
, All rights reserved to: Prof. Filip De Rynck Handboek bestuurskunde: organisatie en werking van het openbaar bestuur
De vier sferen apart
1) De sfeer van de gemeenschappen
= de individuele private sfeer
Horizontale en machtsvrije relaties aangaan (familie/sociale netwerken)
Kenmerken:
• Liefde
• Vrijwilligheid
Ideaaltypisch ↔ Praktijk Voorbeeld
Sociale druk
Geen dwang ↔ Soms wel dwang
Maatschappelijke verwachtingen
Sociaaleconomische positie
Totale vrijheid ↔ Begrensde vrijheid
Afhankelijkheid van mensen onderling
Rechten en vrijheden zijn al grotendeels door de staat bepaald
Beïnvloeding door brede maatschappelijke fenomenen → nooit volledig private sfeer
2) De sfeer van de staat
WIE? Geheel van overheden en instellingen (en bindende beslissingen)
WAT? Optreden voor het algemeen belang
HOE? Door verplichtingen, stimulaties, ondersteuning of hindering (DWANG)
Wij, burgers, kunnen de samenleving ook mee vorm geven: voice = stem → staat
Rechten en vrijheden in de private sfeer: de afbakening, inperking, uitbreiding
STAAT = wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht
relatie varieert per staat, scheiding der machten
Hoe dwingt de staat, hoe organiseert ze zich? Beslissingen per staat
3) De sfeer van de markt
Verhouding via vraag en aanbod
Burger: klant, consument (van producten, woningen, cultuur…)
↓ruil: geld voor producten en diensten
Bedrijven of profit-organisaties: investeren en winst maken
Burger kan markt verlaten burger kan staat niet verlaten = exit
4) De sfeer van de ‘civil society’
Het maatschappelijk middenveld: organisaties van verenigde burgers, burgerinitiatieven
(= zorg)
➔ Vertrouwen van burgers: sociaal kapitaal
➔ Versterkt mensen individueel en door samenwerking met andere mensen
(empowerment)
➔ Oefent druk uit op private sfeer, markten en staat
➔ Streven maatschappelijke doelen na door groepsvorming
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brenna00. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
