Geschiedenis
DEEL 4: KEERPUNTEN IN DE NAOORLOGSE GESCHIEDENIS
15 keerpunten:
1. De bombardementen op Hiroshima en Nagasaki en het renversement des alliances (1948)
2. De dood van Stalin, een tweede kans voor het communistische alternatief (1953)
3. Brown vs. Board of Education, de strijd voor een andere samenleving (1954)
4. De onafhankelijkheid van Afrika (1960) en de vorming van een Derde Wereld (1960)
5. De studentenrevoltes, de doorbraak van de jongerenculturen en de democratisering in het ‘Vrije Westen’ (1968)
6. De Vlaamse Beweging zegeviert: de vorming van de federale staat België (1970)
7. De Jom Kippoeroorlog en het Palestijnse drama (1973)
8. De islamitische revolutie in Iran, secularisering versus fundamentalisme (1979)
9. Reaganomics of de doorbraak van het neoliberalisme (1980)
10. De val van de muur en het einde van de tweedelige wereld (1989)
11. De oprichting van de WTO en de doorbraak van de globalisering (1995)
12. De aanslagen op de Twin Towers, op weg naar een multipolaire wereld (2001)
13. An Inconvenient Truth, de milieubeweging in het centrum van het politieke debat (2006)
14. Het China van Xi, een nieuwe (oude) grootmacht (2013)
15. Brexit en Trump of de crisis van het multilateralisme (2016)
HOOFDSTUK 1: DE BOMBARDEMENTEN OP HIROSHIMA EN NAGASAKI EN HET REVERSEMNT DES ALLIANCES
Het gebruik van chemische wapens (atoombommen) maakte duidelijk dat er wetenschappelijke sprongen
gemaakt waren !MAAR! de creatie van zo een massavernietigingswapen deed ook ernstige ethische
vragen rijzen
→ atoombom zorgde voor renversement des alliances en een nieuw conflict
HOOFDSTUK 2: DE DOOD VAN STALIN, EEN 2DE KANS VOOR HET COMMUNISTISCHE ALTERNATIEF
A) HERHALING MARXISME-LENINISME-STALINISME
Marx: vader van het communisme
Het communisme komt voort uit het gedachtegoed van Marx
- Duitse filosoof in de 19de E
- Klassenstrijd (proletariaat ⬄ bourgeoisie)
- proletarische revolutie (te veel uitbuiting door de rijken)
⇒ dictatuur van het proletariaat en een klasseloze maatschappij waarbij de economie
beheerst werd door de overheid
Lenin: Communistische Utopie
- proletarische revolutie gebeurde in Rusland (niet geïndustrialiseerd)
- marxistisch invloed (nationaliseerde productiemiddelen behalve landbouw)
- Rusland werd een éénpartijstaat
Stalin: Ontsporing van het communisme
- S.U werd totalitair systeem
- ‘homo sovieticus’ = persoon die netjes in de pas van de partij en haar leiders liep
- overwinning WO II maakte hem + zijn land onaantastbaar
1
,B) CHROESJTSJOV: SOCIALISME MET EEN MENSELIJK GELAAT
Speech “Over persoonsverheerlijking en de gevolgen ervan” = startschot ‘destalinisatie’
= hij liet alles zien wat Stalin had gedaan = verheerlijken afzwakken
Chroesjtsjov: socialisme met een menselijk gelaat (meer openheid)
Communisme met meer tolerantie, minder geheime politie: beïnvloedt situatie in verschillende landen =
leidt tot roep van onafhankelijkheid in Polen = aanpassingen gingen moeizaam = CHAOS
⇒ poging tot economische + technologische vooruitgangen
Welvaart laten stijgen + Spoetnik I en II, Loenik
→ té liberalistisch = afgewet in 1964 (DEZELFDE IDEOLOGIE)
HOOFDSTUK 3: BROWN vs. BOARD OF EDUCATION, DE EMANCIPATIE VAN DE ZWARTEN IN AMERIKA
Langetermijngeschiedenis burgerrechtenbeweging:
a) ontstaan van de multiculturele Amerikaanse samenleving
1619: 1ste 20 slaven (Afrika)
b) afschaffing van de slavernij
1865: Abraham Lincoln, afschaffing slaven in de grondwet, abolitionisten
c) strijd om burgerrechten
1865-1877: Noorden naar het zuiden (korte goede periode). Daarna terug slecht
door JIM CROW WETTEN. ‘Separate, but equal.’
- Klu Klux Klan
- Grote migratie → nationaal probleem ipv. zuiders + culturele renaissance (zwarte kunst in bloei)
- ‘Betering’ Linda Brown’s vader ⇒ rechtszaak tegen schoolraad
⇒ 1954 verbod segregatie onderwijs
- Rosa Parks → busboycot
- Martin Luther King
- Johnson
- Civil rights movement
- Voting rights act
d) gelijkheid vandaag
Oprah Winfrey + Barack Obama
❖ Emancipatie: het streven naar een volwaardige plaats in de samenleving vanuit een achtergestelde
positie.
❖ Discriminatie: mensen anders behandelen, achterstellen of uitsluiten op basis van (persoonlijke)
kenmerken.
❖ (de)segregatie: het verschijnsel dat bepaalde culturele of etnische groepen in een land strikt
gescheiden leven.
❖ abolitionisme: de term voor het streven naar afschaffing van de slavernij.
1954 keerpunt omdat, dekolonisatiegolf…
HOOFDSTUK 4: DE ONAFHANKELIJKHEID VAN AFRIKA (1960) EN DE VORMING VAN DE DERDE WERELD (1960)
2
, A) DEKOLONISATIE VAN AZIË EN AFRIKA
LATIJNS-AMERIKA: jaren 1820
- nationalistische liberale revolutiegolf
AZIË: na WO II
AFRIKA: vooral 1960
Oorzaken
- Superioriteitsdenken weerlegd
- WO I en WO II (westelijke waarden hebben geen waarde meer + geen compensatie voor kolonies na
verlies door oorlog)
- VN, VS en SU (UVRM = anti koloniaal, VS en SU facisme bestrijden ≠kolonialisme tolereren)
- Charismatische figuren (Gandhi, Nkrumah, Lumumba, etc)
- Domino-effect
B) DE VORMING VAN DE DERDE WERELD
- eerste wereld: kapitalisme
- tweede wereld: communisme
- derde wereld: niet-gebonden landen
Vandaag: ontwikkelingslanden (failed-states)
HOOFDSTUK 5: DE STUDENTENREVOLTES, DE DOORBRAAK VAN DE JONGERENCULTUREN, DE DEMOCRATISERING IN
HET ‘VRIJE WESTEN’ (1968)
A) CULTURELE VERNIEUWING IN HET NAOORLOGSE AMERIKA
Nieuwe kunststromingen (pop-art), muziek (protestmuziek, rock ‘n roll), Hollywood en design.
Jaren ’50 en ’60 = vruchtbare voedingsbodem voor culturele vernieuwing
B) KRITISCH STEMMEN EN STUDENTENREVOLTES
Jongerenen -protest van de babyboomgeneratie protesteren tegen Amerikaans imperialisme
+ Consumptiemaatschappij
Subculturen zoals de hippies of de nozems zetten zich uit met hun kledingstijl en met hun manier van
leven die bewust tegen de oudere generaties is.
STUDENTENREVOLTES
In mei 1968 kwamen eerst in Parijs studenten en arbeiders op straat voor meer inspraak in scholen, de politiek
en in de samenleving.
- onderwijssysteem (Parijs)
- oorlog vietnam (VS)
- verfransing (België)
- communistische onderdrukking (Praag)
⇒ De oliecrisis en het einde van de Vietnamoorlog zorgde voor het stilvallen van de beweging
Dankzij studentenrevoltes: cultuur, onderwijssysteem en politiek gedemocratiseerd
HOOFDSTUK 6: De VLAAMSE BEWEGING ZEGEVIERT: DE VORMING VAN DE FEDERALE STAAT BELGIË (1970)
A) HET VLAAMS NATIONALISME
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lynnagbeto. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.32. You're not tied to anything after your purchase.