In deze documenten vind je een samenvatting van levenslooppsychologie (docent: Miriam), een beknopte samenvatting van het geheel en een lijst met de te kennen namen voor het examen.
Met deze samenvatting, die notities bevat van tijdens de les en aangevuld is met de cursus, behaalde ik een 18/20.
- oud-Grieks & Romeinse my: reeds visie op individuele menselijke ontw
o Plato: kind verwennen prikkelbaar
o Cicero: elk stadium heeft eigenheid; kindertijd zwakte
- Altijd interesse in opvoeding v kids geweest
Investeren in kids = investeren in toekomst
Middeleeuwen (500 – 1500):
- Kind = geschenk v god
- Kind = erfzonde ga en vermenigvuldig u, maar liefst wel onbevlekt…
- Geen beschermende kindertijd kind = miniatuurvolwassene
- Weinig emotionele benadering
- Uitzondering: Erasmus
o Belang van liefdevolle bejegening
o Belang van degelijk onderwijs
o Goede band LK en LL is belangrijk
o Imitatie is erg belangrijk bij taalverwerving
o Achterstand in geval kind thuis taal niet aangeleerd krijgt
Verlichting (1600 – 1700):
- Tegenreactie tegen Kerk & dogma’s
- Ratio!
- Idee v maakbaarheid vd my
- Filosofische benadering blijft belangrijk
o Jean-Jacques Rousseau (1712-1778)
Kind = innergoed
Verdorven door slechte invloeden
Kennis via interactie met omgeving
Ouders moeten kind kans bieden om natuurlijke mogelijkheden te
ontplooien
o John Locke (1632-1704)
Kind = tabula rasa
Belangrijke taak voor ouders ikv opvoeding en ervaringen bijbrengen
Onredelijke kinderen moeten aan banden worden gelegd door ouders
- Sociogenese vd kindertijd: kindertijd w ontdekt als belangrijke aparte periode id ontw die
welbep benadering vraagt
- Charles Darwin
o Survival of the fittest
o Biologische evolutieleer
o Geen Scheppingsverhaal
o Sterke interesse in ‘ontwikkeling’ – mens is doorheen duizenden jaren geëvolueerd
uit andere diersoorten
o Observaties van zoon – op welke leeftijd gebeurt wat?
o Voor eerst accuraat en systematisch in kaart brengen van ontwikkelingsstappen
- Babybiografieën
o Wetenschappelijk? Nee! Want casestudies door eigen vaders!
o Structuur & mechanismen proberen te ontdekken in ontwikkeling van een kind
Recapitulatiehypothese (Haeckel): ‘de ontogenese is recapitulatie vd fylogenese’
- manier waarop we individueel ontw, is herh v hoe mens zich doorheen de tijd zich heeft
ontw, otnw ve idnividu ve soort id herh vd ontw ve soort
- ontogenese: ontw ve individu ve soort
- fylogenese: ontw ve soort
- 1e link tussen biologie & psychologie -> genetische psychologie
o psychologische groei is sterk parallel aan biologische groei
o biologische mechanismen zijn sturend voor psychologische ontwikkeling
wetenschappelijke ontw psychologie
- Nieuwe wetenschappelijke onderzoeksmethodes en nieuwe theorieën
o Alfred Binet
Normeringsprincipe -> wat is de norm om een kind intelligent te noemen ->
grondlegger van latere IQtest
o Stern
Cross-sectioneel onderzoek
op 1 moment groep van zelfde leeftijd onderzoeken/bestuderen om
bepaalde patronen ontdekken
o Hall
Vragenlijsten van grote groepen kinderen om zicht te krijgen op attitudes,
interesses, gedragingen,…
- Verwetenschappelijking
o Biologische kijk maakt plaats voor andere invalshoeken
- Naast verwetenschappelijking ook aantal toonaangevende theorieën vanuit verschillende
invalshoek
o Psychodynamisch
o Gedragspsychologisch
o Cognitief
- Biologische kijk op ontwikkeling schuift naar achtergrond
- Ook aandacht voor levensfasen nà kindertijd en jeugd
- Volwassenheid en ouderdom nu ook in het vizier
- Ontw psychologie als wetenschappelijk vakgebied
Nomothetisch: ( wet – stelling) observatie v grote groep mensen -> hieruit conclusies trekken
Idiografisch: (eigene – beschrijven) beschrijven v individu/individuele ontw
Beide zn complementair
Ontw verloopt via processen v
- Differentiatie: verfijning v capaciteiten, vb: ongecontroleerde handbeweging -> pincetgreep
- Integratie: samenwerking v ≠ domeinen v functioneren vb: oog-hand coördinatie = visus +
motoriek
- Organisatie (= diff + inte): complexere gedragsvormen vb: tennis = lopen + zien + grijpen
Niet enkel id richting v grotere complexiteit, ook in richting v degeneratie
Continu -> ontw verloopt geleidelijk in continu opbouwende lijn, bouwt voort op vorige vaardigheid
Discontinu -> ontw verloopt in sprongen met soms abrupte veranderingen, geheel nieuwe
gedrvaardigheden
Cumulatief: opbouwend, elke nieuwe fase bevat alle voorgaande verworvenheden & is als geheel
groter dan de delen vb: taalontw, stappen,…
Onomkeerbaar: eens vaardigheid is verworven = voor altijd, uitzondering: regressie
Ontwikkelingsdeterminanten : bepalende factoren id ontw
- Nature – nurture debat
o Nature: biologisch → ontw is endogeen; van binnenuit gestuurd rijpingsproces
o Nurture: omgeving → ontw is exogeen; omgevingsinvloeden bep de ontw
- Interactionistisch model:
o Ontw = resultante v interactie tussen aanleg & milieu
o Gevoelige periode: biologische rijping & noodzakelijke omgevingsinvloeden
sommige vaardigheden bep tijdsvenster waarin te rijping plaatsvindt Vb:
lezen & schrijven
o kritische periodes: kids die zonder menselijk contact opgroeien: wolfskind
Normatieve determinanten: fact die vr iedereen gelden en die inwerken op de ontw v mensen uit
zelfde leeftijdsgroep
- Leeftijdsgebonden invloeden:
o biologisch vb: lichamelijke veranderingen in pubertijd
o omgeving gebonden: vb: pensioenleeftijd op 65j
- historische invloeden: invloeden bep dr tijdskader vb: wo2
- socioculturele invloeden: vb: etnische afkomst
Niet-normatieve determinanten:
- specifieke, persoonsgebonden factoren vb; overlijden, mishandeling,…
- zelfbepaling: kunnen maar niet willen = zelfdeterminatievisie
o kritiek: kindkenmerkend? Wordt zelfbep niet bep dr interactie aanleg/omgeving
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dorito. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.16. You're not tied to anything after your purchase.
