100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Volledige samenvatting communicatiewetenschap $11.05   Add to cart

Summary

Volledige samenvatting communicatiewetenschap

 5 views  0 purchase
  • Course
  • Institution
  • Book

Volledige (dia's + boek) samenvatting van het vak Communicatiewetenschap. Alle hoofdstukken zijn opgenomen + voorbeelden uit de les. Hiermee haalde ik een 15/20

Preview 4 out of 215  pages

  • Yes
  • October 3, 2024
  • 215
  • 2023/2024
  • Summary
avatar-seller
Communicatiewetenschap
Hoofdstuk 1: Bouwstenen van een discipline en een
praktijk

1.1. Inleiding: communicatie is meer dan communiceren

- Communicatiewetenschap = lego
o Je kunt er zelf mee maken wat je wil, het zijn bouwstenen waarmee je aan de slag
kan

- Voor velen: onnatuurlijk om communicatie aan een strikt theoretisch-wetenschappelijke
analyse te onderwerpen
o Daarom: communicatie steeds in sociale context blijven zien!!
 Communiceren = OOK gevoelens, rituelen, emoties en sociaal handelen

1.2. Het teken als basis voor betekenisvol communiceren

- Kernvraag: Hoe ontstaat betekenis?
o Eerst dieper ingaan op de allerkleinste component van om het even welk
communicatieproces  het teken

- Voorbeeld: 1999
o Kan uitgesproken worden als negentien negenennegentig OF als duizend honderd
negenennegentig

1.2.1. Semiotiek

- Semiotiek: overkoepelend veld
o Semiotiek = de leer van tekens  het bestudeert de wijze waarop tekens
functioneren en hoe ze betekenis doen ontstaan
o Grondleggers: de Saussure en Peirce (zie hierna)

- Subdomeinen van semiotiek
o Fonologie = klankleer en studie van letters
 Bv. Engelse woorden juist uitspreken

o Syntaxis = structuren die je terug vindt wanneer iemand communiceert
 Bv. Hoe zijn de tekens geordend?
 Per dag, per uur,…




1

, o Semantiek = aandacht naar de relatie tussen een teken en de betekenis die aan een
teken wordt toegekend
 Logo  verwijst naar iets groters dan het thema
 Bv. Logo van 1 verwijst naar zender

o Pragmatiek = studie van contextuele en sociale factoren die een rol spelen in het
proces van betekeniscreatie
 Bv. Wat is het praktische nut van een teken?

Onderscheid tussen intensie en extensie

- Intensie = alle mogelijke criteria waaraan een bepaald object moet voldoen
o Wat zijn de kenmerken of eigenschappen dat iets moet bezitten opdat je een
bepaalde term kan toepassen

- Extensie = klasse van zaken
o Alle mogelijke voorwerpen die terecht die term dragen

- Voorbeeld: term ‘horrorfilm’
o Intensie: Wat zijn de criteria waaraan een film moet voldoen, zodat het een
horrorfilm wordt?
 Constante spanning, personages zoals moordenaars en hulpeloze
slachtoffers, verschillende griezelelementen
o Extensie: concrete films
 Bv. Halloween, Saw, IT

- Voorbeeld: term ‘romantische komedie’
o Intensie:
 Liefde en romantiek, grappig
 Drama
 Vaak een happy end
o Extensie
 Bv. Notting Hill, Love actually,…

 Potentiële bron van frustratie
o De extensie en intensie van mezelf kan anders zijn dan van iemand anders

1.2.2. Teken, tekensysteem en tekenindeling


Teken: allerkleinste eenheid van communicatie

 De Saussure onderscheidt daarbij 2 kernelementen

- Element 1: Betekenaar = significant = SA
o = Drager van betekenis
o De materiële tekenvorm of (fysieke) verschijningsvorm waarin het teken tot uiting
komt
 Bv. Foto, schrift, uitspraak, tekening, …

2

,  Bv. Het woord ‘stoel’
 Bv. Foto van een stoel
 Bv. Tekening van een stoel

- Element 2: Betekende = signifié = SE
o Het concept, begrip, beeld of idee waarnaar de tekenvorm verwijst

o Voorbeeld
 Het woord ‘hond’, tekening of foto van een hond = betekenaar
 Idee of concept van een dier met vier poten en een staart = betekende

 Soms kan betekenaar bij verschillende mensen ietwat verschillende
betekenden oproeben
 Bv. Sommigen denken direct aan een poedel, terwijl anderen denken
aan een grote jachthond

 Relatie tussen beide = arbitrair en louter op een afspraak gebaseerd
o Bv. Wij hebben afgesproken dat de significant stoel wordt toegekend aan de signifié
met een zitvlak en rugvlak

- Voorbeeld: oude examenvraag (dia 12)
o SA =
 Hetgeen geprojecteerd is (bolletje, lijntjes,…)
 ‘Uitspraak van la’
 Letters la op het bord

o SE = de muzieknoot la

Daarnaast: referent

- Referent = het fysieke object waarnaar het teken verwijs
o Is NIET altijd aanwezig
o Moet NIET in dezelfde ruimte aanwezig zijn als SA en SE
 Bv. Auto  er is geen auto aanwezig in de aula MAAR toch kunnen we erover
praten

Significatie of volledige betekenis van een teken bepalen (Roland Barthes)

- Denotatie: primair betekenisniveau
o Denotatie = de letterlijke of objectieve betekenis van een teken
 Soort van wikipedia definitie
 De standaard, neutrale of primaire betekenis van een woord

o Voorbeeld
 Denotatie van vuur = rood, heet natuurelement dat rook en hitte uitstoot


- Connotatie = secundair betekenisniveau


3

, o Connotatie = de figuurlijke of subjectieve betekenis van een woord
 Hangt samen met specifieke (fysieke) verschijningsvorm van de betekenaar

o 2 componenten
 Evaluatieve lading = connotatie kan verwijzen naar iets wat goed, slecht of
neutraal is
 Referentiële lading = naast standaardbetekenis kunnen woorden ook een
variabele betekenis of verwijzing hebben
 Kan wijzigen naargelang tijdstip of culturele context

o Voorbeeld
 Connotatie van vuur = passie, energie, gevaar, warmte, gezelligheid


- Voorbeeld: davidster
o Primair = davidster
o Stel met blauw op witte achtergrond  secundair = Israël
o Stel Jodenster  secundair = Holocaust


1.2.2.1. Tekensystemen


- Tekensystemen = alles wat te maken heeft met het puur technische aspect van relaties
tussen tekenen
o Er is een grote variatie aan tekensystemen
 Hier: focus op die van Peirce en de Saussure
Tekensysteem van Charles Peirce (VS)

- 3 componenten
o 1. Representatem (spreekt hierover i.p.v. over tekens) = tekenvorm
o 2. Object waar het teken naar verwijst
o 3. Interpretant = betekenis die aan het teken wordt gegeven




- Als je de combinatie representamen + object toont aan iemand  nieuwe betekenis =
interpretant
o Interpretant =
 Zal vaak overeenstemmen met SE
 MAAR stel dat iemand er een negatieve ervaring mee heeft  interpretant
overvloed met negatieve ervaring
o Voorbeeld:
 Representamen: student

4

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marieverhaege4. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $11.05. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

85443 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$11.05
  • (0)
  Add to cart