Summary
Hoofdstuk 14 geschiedenis samenvatting Europa en de wereld na 1989
- Course
- Level
Dit is hoofdstuk 14 uit het MEMO geschiedenis boek voor de bovenbouw. Hoofdstuk 14 gaat over Europa en de wereld na 1989.
[Show more]
Seller
Follow
floorvanalten
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 14. Europa en de wereld na 198914.1 Naar een nieuwe wereldorde
De Sovjet-Unie kampte in de jaren ’80 met ernstige structurele problemen, die de geloofwaardigheid
van het communisme onder de bevolking aantastten. Er was geen economische groei meer. Het
politieke systeem was ook helemaal in de war. Om het communisme overeind te houden, besloot de
nieuwe leider van de Sovjet-Unie, Michael Gorbatsjov, vanaf 1985 tot ingrijpende maatregelen, namelijk
meer persoonlijke vrijheid en openheid van zaken (glasnost), meer marktwerking (perestrojka),
toenadering tot het Westen met de bedoeling de kostbare wapenwedloop te beëindigen en een einde
te maken aan de gewelddadige overheersing van de satellietstaten in het Oostblok. Het werkte helaas
niet. De communistische ideologie en het eenpartijstelsel verloren hun laatste geloofwaardigheid.
In de jaren 80 rees in veel Oostbloklanden verzet tegen de communistische dictatuur en een roep om
democratie. Gorbatsjov deed niks. Hierdoor kwamen ook andere communistische regimes onder grote
druk te staan, namelijk de val van de Berlijnse muur in 1989. Dit staat symbool van de ondergang van
het communisme. Dit was een plotselinge besluit van de DDR om vrij verkeer tussen Oost- en West-
Duitsland toe te staan. Dit betekende dan ook de val van de DDR. Duitsland werd weer herenigd. In
andere Oostbloklanden werd het communisme ook afgeschaft. In de Sovjet-Unie werd in 1990 de
eenpartijstaat opgeheven, en in 1991 werd de Sovjet-Unie opgeheven en was de Koude Oorlog voorbij.
Rusland werd nu gezien als de opvolgstaat van de Sovjet-Unie. Boris Jeltsin, de eerste democratische
gekozen president van Rusland, zou het moeilijk krijgen. Er ontstond een soort kapitalistische economie,
waarin slimme zakenlieden en hun politieke vrienden zich enorm wisten te verrijken, ten koste van de
gewone Russen.
In de andere voormalige Sovjetrepublieken veranderde het politieke en economische systeem ook.
Sommige zochten aansluiting bij de EU en andere ontwikkelde zich tot autoritair geregeerde staten.
Opkomende nationalistische gevoelens zorgde onder bevolkingsgroepen voor onrust en conflicten, die
soms leidden tot revolutie en burgeroorlog.
De landen in Oost-Europa liberaliseerden de economie en voerden een parlementaire democratie in.
Maar nu de overheersing door de SU was weggevallen, grepen inwoners ook terug op wat hen voor de
Sovjettijd zou hebben gebonden, namelijk het nationalisme. De grote culturele verschillen leidde tot
nieuwe spanningen. Zoals wat gebeurde in Joegoslavië. Sinds 1918 was het een zelfstandig republiek,
waarin verschillende bevolkingsgroepen waren verenigd, Serviërs, Slovenen, Kroaten en Bosniërs.
Tussen 1991 en 2001 scheidden verscheidene deelrepublieken zich af en raakten bevolkingsgroepen
verwikkeld in hevige burgeroorlogen. De VN probeerde in te grijpen, maar mislukte. In 1995 werd het
Nederlandse VN-bataljon in de Bosnische stad Srebrenica onder de voet geholpen door Servische
troepen, die vervolgens 8.000 Bosnische moslims vermoordden. In 2002 nam de Nederlandse regering
voor dit drama gedeeltelijk de verantwoordelijkheid en trad af.
De instorting van het Sovjetcommunisme had ook gevolgen voor het Westen. VS was nu de enige
supermacht. Het land werd ‘politieagent van de wereld.’ De NAVO richtte zich nu op het beheersen van
andere militaire conflicten, onder meer in het uiteenvallende Joegoslavië en later in Libië.
Oostbloklanden werden toegelaten bij NAVO. Tenslotte had de ondergang van het communisme grote
gevolgen voor de positie van de Bondsrepubliek. De Bondsrepubliek was de belangrijkste politieke en
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller floorvanalten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now