1. Inleiding
Over jeugdcriminaliteit wordt veel gepraat en veel geschreven, er wordt ook veel onderzoek naar
gedaan. Vooral dankzij het onderzoek hebben we een redelijk inzicht in de ontwikkeling van
jeugdcriminaliteit in ons land en de kenmerken ervan.
2. Afbakening
Er is geen vast begrip van jeugdcriminaliteit.
In het Anglo-Amerikaanse taalgebied wordt onderscheid gemaakt tussen juvenile delinquency en
juvenile crime. Delinquency staat voor minder ernstige overtredingen en omvat ook probleemgedrag
(status offences), zoals weglopen van huis en spijbelen. Crime staat voor de ernstiger misdrijven.
In ons taalgebied wordt er niet zo’n strikt onderscheid gehanteerd tussen minder ernstige
overtredingen en ernstige misdrijven.
Jeugdcriminaliteit of jeugddelinquentie betreft het overtreden van normen en regels die zijn vastgelegd
in de strafwet of daaraan gelieerde verordeningen en regelgevingen zoals plaatselijke
politieverordeningen.
Probleemgedrag valt daar niet onder. Het gaat om gedragingen die betrekkelijk objectief zijn vast te
stellen en waarbij de (straf-)wet fungeert als referentiekader. Dat betekent overigens niet dat alle
schendingen van bepaalde normen altijd, overal en door iedereen als even ernstig worden opgevat.
Naast jeugdcriminaliteit of jeugddelinquentie wordt de laatste tijd steeds vaker de term antisociaal
gedrag gebruikt. Het verschil is dat dit meer onacceptabele of storende gedragingen omvat zonder
een eenduidig toetsingskader. Aan de hand van de DSM is het mogelijk psychiatrische stoornissen,
zoals gedragsstoornissen, oppositioneel opstandige stoornissen, ADHD en middelengebruik als
stoornissen te definiëren en onder de noemer antisociaal te brengen. Het omvat ook gedragingen
waarover in de wet niets te vinden is, te denken aan ‘rondhangen’.
Voor de afbakening van het begrip van criminaliteit (of delinquentie) geldt in deze bijdrage als criterium
dat in principe strafvervolging mogelijk is. Aangezien het jeugdcriminaliteit betreft, gaat het primair om
de leeftijdscatergorie van 12 tot en met 17 jaar, de strafrechtelijk minderjarigen. Op deze leeftijd is het
jeugdstrafrecht van toepassing. Onder bepaalde omstandigheden kunnen ook 18- tot en met 20-
jarigen volgens het jeugdstrafrecht worden berecht. Dit komt niet vaak voor. Kinderen jonger dan 12
jaar die een strafbaar feit hebben gepleegd, kunnen niet strafrechtelijk worden vervolgd.
3. Omvang en ontwikkeling jeugdcriminaliteit
3.1 Informatiebronnen
Omvang, aard en ontwikkeling van de jeugdcriminaliteit kunnen worden beschreven aan de hand van
twee soorten informatiebronnen: cijfers over door de politie gehoorde minderjarige verdachten en
gegevens uit zelfrapportageonderzoek.
Gegevens over door de politie gehoorde verdachten worden gepubliceerd door het CBS.
Zelfrapportage houdt in dat jongeren gevraagd wordt of en hoe vaak zij in een bepaalde periode
strafbare feiten hebben begaan. Dit wordt door diverse organisaties uitgevoerd.
Aan beide informatiebronnen kleven bezwaren. Politiegegevens hebben betrekking op geregistreerde
criminaliteit; dit is bij de politie aangegeven en hierbij hebben opsporingsactiviteiten geleid tot
aanhouding en verhoor van een jeugdige verdachte. Politiecijfers zeggen dus niets over de werkelijke
omvang van jeugdcriminaliteit, maar alleen over dat deel dat bekend en geregistreerd is.
Zelfrapportageonderzoek vormt een waardevolle aanvulling op politiegegevens. Het biedt inzicht in
strafbare feiten die wel gepleegd zijn, maar niet zijn aangegeven en/of opgelost. Ook
zelfrapportageonderzoek kent beperkingen. Veel jongeren zullen, mits anonimiteit gewaarborgd is,
best bereid zijn aan te geven dat ze zich schuldig hebben gemaakt aan niet al te ernstige feiten, maar
of ze dat ook doen bij ernstige gevoelige feiten is de vraag. Daarom geeft zelfrapportageonderzoek,
net als politiecijfers, geen volledig inzicht in de omvang van jeugdcriminaliteit. Een voordeel van
zelfrapportageonderzoek is dat er naar allerlei relevante persoons-, gezins- en schoolkenmerken
worden gevraagd. Daardoor kan meer inzicht verkregen worden in oorzaken en achtergronden van
jeugdcriminaliteit.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller daniqueschilder. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.