Samenvatting Hoorcollege Culturele Geschiedenis: Concepten en begrippen per hoofdstuk
51 views 2 purchases
Course
Themacollege Culturele Geschiedenis
Institution
Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Book
Denken over cultuur
In deze samenvatting worden de concepten van het hoorcollege Culturele Geschiedenis uit het boek 'Denken over Cultuur' van Babette Hellemans gedefinieerd en uitgelegd aan de hand van voorbeelden. De begrippenlijst met uitleg is ook toegevoegd. Dit document is geschreven in het Nederlands.
Het the...
- Historicisme
Elke beschaving, periode, cultuur dienen binnen de eigen parameters
bestudeerd te worden
Breuk met de teleologische interpretatie
- Zeitgeist (Herder)
Het karakter van een periode ontstaan door sociale, culturele en
intelligente opvattingen en ideeën.
De mens is ontzettend veranderlijk in de tijd wanneer hij moet omgaan
met begrippen, het geloof, gevoel of interpretatie.
- Geist (Hegel)
De individuele perceptie in feite afhankelijk van de al bestaande ‘Geist’
‘Geist’ verwijst naar het bewustzijn van een volk van zichzelf en de
wereld waarin zij leven. Het duidde op de praktijken die een volk als
gepast beschouwt, het soort sociale omgang etc.
- Mnemosyne (Warburg)
Herinnering. Toewijding aan de cultuurstudies van de Oudheid en het
voortleven (nachleben) daarvan in de Renaissance
- Geistesgeschichte (Dilthey)
Geesteswetenschappen.
Het determinderen van een object (natuur, de omringende wereld) en
een subject (innerlijke ervaring en zijn manifestaties) moet minder
gescheiden plaatsvinden of in elkaar overvloeien.
- Weltanschaaung (Dilthey)
Het zien en beleven van een wereld
De samenhang tussen de psychische structuur en een
‘belevingshorizon’ die de mens verbindt in verleden, heden en
toekomst
- Wirkungszusammenhang (Dilthey)
De manier waarop een systeem functioneert is van belang om een
cultuur te begrijpen
Elk individu is een psychisch productief systeem verbonden met
meerdere systemen, bijvoorbeeld cultuur
,Hoofdstuk 2
- Psychoanalyse (Freud)
Zoekt kernbegrippen in de menselijke ervaring
De menselijke ervaring bepaalt de interpretatie van onze eigen
geschiedenis.
- Het Onderbewuste (Freud)
Hier zitten alle pijnlijke emoties en gevoelens opgeborgen zonder dat
de eigenaar daar overzicht of beschikking tot heeft.
Repressie: het onderdrukken van het onderbewuste
- Mentaliteit
Studie dat zich richt op de houding van de mens tegenover
veranderingen of passages in het leven.
Interesse in de psychologische realiteit die onder menselijke
interpretaties van intieme relaties ligt.
- Outillage mental (Febvre)
Bouwstenen van de cultuur. De manier hoe jij de wereld ziet en je
omgaat met concepten die veranderen in de tijd.
Omgevingsfactoren of institutionele en linguïstische vormen stellen
conceptuele beperkingen aan het mentale universum van die mens.
Voorbeeld: de manier waarop je nu leert en kennis verzamelt is anders dan vroeger.
- Rabelais en het probleem van ongeloof
- Rabelais was een soort atheïst, maar dit begrip kan niet worden toegepast voor de 16e
eeuw, omdat dit begrip toen nog niet bestond.
,Hoofdstuk 3
- Utilitarisme
De nadruk op het nut en het praktisch materialisme van een sociale
verandering.
Gevolg: vele historici vonden dit te beperkt en er kwam een paradigmaverschuiving waarin de
status van taal als uitgangspunt diende.
- Structuur
Conceptueel raamwerk dat we gebruiken om onze wereld in te delen.
- Floating Signifier (White)
Discours (taal) staat niet vast en zweeft tussen betekenisvelden uit het
verleden en heden.
- Différance (Saussure)
Onderscheidend vermogen in taal
Kan het snelst worden toegepast als er sprake is van binaire
tegenstellingen
- Signifiant (Saussure)
Klankbeeld
- Signifié (Saussure)
Het object waar de signifiant naar verwijst
De relatie tussen deze twee concepten is zaak van de sociale conventie;
wat de cultuur zegt wat het object moet zijn.
- Cultural Framework (Saussure)
Waardesystemen, mythen, tradities, symbolen binnen een cultuur.
- Heteroglossia (Bakhtin)
Meerstemmigheid
De waarheid heeft veelvuldige stemmen nodig
- Bricolage (Strauss)
Er wordt een structuur aangebracht binnen de cultuur door een stap-
voor-stapreparatie na de afbraak.
De bouwstenen van mythe traceren en deze recyclen binnen de cultuur
en opnieuw kan worden verteld met e.v.t. nieuwe informatie.
- Myhème (Strauss)
Alle mythen hebben iets met elkaar gemeen
- Différance (Deridda)
Blinde vlek in onze dialectische analyse van cultuur, want er is altijd
een spoor van de geschiedenis voordat we aan de analyse beginnen.
, - Uitstel: een woord krijgt zijn betekenis door de woorden die erop volgen
- Verschil: de betekenis van een woord wordt bepaald door zijn onderscheid met andere
woorden
- Discours (Foucault)
De gedecodeerde manier van spreken over cultuur binnen een
samenleving. De mondelinge uitdrukking van mentale structuren
Mens als vormgever van zijn mentale wereld
- Épistème (Foucault)
Kennis, brede interpretatie van breuklijnen en verbanden in een cultuur.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller myrthef. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.18. You're not tied to anything after your purchase.
