Ondermijning:
‘’Het verzwakken of misbruiken van de structuur van onze maatschappij, leidend tot een aantasting
van de maatschappij of samenleving’’. Verwevenheid boven- en onderwereld.
Ondermijnende criminaliteit:
‘’Ondermijnende criminaliteit is criminaliteit die de formele (rechtstaat) of informele (fatsoenlijke
verhoudingen) grondslag van onze samenleving systematisch aantast’’. De belangrijkste elementen
van deze definitie zijn dat het ten eerste gaat om criminaliteit en ten tweede om de systematische
aantasting van onze samenleving. Daarnaast is er een intentie om geldelijk gewin of macht te
verkrijgen.
Voorbeeldvraag: Is er bij een hennepteelt sprake van ondermijnende criminaliteit?
Deze broers maken heel gemakkelijk gebruik van de legale diensten; bedrijven, uitkeringen om het
illegale deel uit te voeren. Ze rijden in dikke auto’s rond en zijn een beetje de wijkkoningen.
Het gaat in deze casus om criminaliteit, namelijk hennepteelt, hennephandel en witwassen. De
samenleving wordt systematisch aangetast doordat er mensen en panden gebruikt worden om de
criminaliteit te faciliteren. Daarnaast worden burgers geïntimideerd en profiteren de broers van
toeslagen.
Georganiseerde criminaliteit:
‘’ Er is sprake van georganiseerde criminaliteit indien groepen die primair gericht zijn illegaal gewin
systematisch misdaden plegen met ernstige gevolgen voor de samenleving, en in staat zijn deze
misdaden op betrekkelijk effectieve wijze afte schermen, in het bijzonder door de bereidheid te
tonen fysiek geweld te gebruiken of personen door middel van corruptie uit te schakelen’’.
Georganiseerde criminaliteit is in principe altijd ondermijnende criminaliteit. Dit omdat
georganiseerde criminaliteit gericht is op het systematisch misdagen plegen en het geldelijk gewin.
Ondermijnende criminaliteit hoeft echter niet per se door groepen te worden gepleegd.
Georganiseerde criminaliteit is dan ook, gezien de aard, altijd ondermijnende criminaliteit maar
ondermijnende criminaliteit is ruimer dan enkel de georganiseerde criminaliteit.
, In dit blok hebben het met name over georganiseerde misdaad. In dit blok zitten wij vooral in blokje
4:
1. Gedrag dat weliswaar hinderlijk, mogelijk
zelfs intimiderend is, maar op de keper beschouwd niet crimineel, laat staan ondermijnend
genoemd kan worden: baldadig gedrag van hangjongeren bijvoorbeeld;
2. Gedrag dat wel een strafbaar feit behelst, maar dat niet ondermijnend is: een eenmalige
tasjesdief of een uit de hand gelopen vechtpartij;
3. Gedrag dat wel ondermijnend is, maar niet strafbaar: een wijkagent die niet optreedt als dat
geboden is, belangenverstrengeling van een bestuurder zonder dat er sprake is van
corruptie, of de miljoenen die verdwijnen bij een woningcorporatie als gevolg van
wanbestuur;
4. Gedrag dat én ondermijnend én strafbaar/crimineel is: het ontwrichten van de samenhang in
wijken, het op grote schaal systematisch schenden van wettelijke normen, of intimidatie,
omkoping of chantage van burgers, bedrijven, bestuurders en het ambtelijk uitvoerend
apparaat.
Op welke wijze kan de overheid ondermijning faciliteren?
Criminelen hebben informatie en vergunningen nodig van de lokale overheid. De overheid moet
vergunningen verlenen en daarop toezicht houden op de daarin gestelde voorwaarden. Hierbij
kunnen signalen van criminaliteit worden opgevangen of niet. Als ze worden opgevangen, kan er iets
mee worden gedaan of niet en dit kan conflicteren met beleidsdoelstellingen of politieke prioriteiten.
Mogelijkheden die de overheid biedt aan brave burgers (bijv. bouwvergunning) kan ook door een
crimineel gebruikt worden om een schuurtje te bouwen voor bijvoorbeeld een wietplantage. Op deze
manier kunnen criminelen gebruik maken van de mogelijkheden die de overheid biedt.
Vier problemen inzake de aanpak van ondermijning:
1. De definitie van ondermijning is niet eenduidig. Er is niet één definitie.
2. De omvang van ondermijning is onduidelijk. Wat valt er precies onder?
3. De bevoegdheden van verschillende partijen vloeien in elkaar over. Het is niet duidelijk voor
de burger wie wat mag doen. Grondrechten kunnen dan worden overtreden.
4. In hoeverre is sprake van verplaatsing van problemen? In hoeverre treden waterbedeffecten
op als in de ene gemeente uitgebreide Bibob-toetsen plaatsvinden, terwijl dit in omliggende
gemeenten nauwelijks gebeurt?
5.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller babyangel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.