Summary
Samenvatting Grondbeginselen fiscaliteit & fiscale procedure
- Course
- Institution
Samenvatting van het vak grondbeginselen fiscaliteit & fiscale procedure Slides + notities Resultaat: 17/20
[Show more]
Seller
Follow
LauCAT
Reviews received
Content preview
Grondbeginselen van de fiscaliteit en fiscale procedureInleiding
Doelen
Twee onderdelen:
̶ Grondbeginselen van de fiscaliteit
§ Bronnenstructuur van het belas9ngrecht
§ Algemene regels en beginselen die gemeen zijn aan de verschillende
belas9ngstelsels
̶ Fiscale procedure
§ Regels voor ves9ging en invordering van de belas9ng
§ Focus op inkomstenbelas9ngen
Fiscaal wetboek mag op het examen gebruikt worden!!
Gemeenschappelijke basis = algemene beginselen die gelden voor in principe voor alle
mogelijke belas9ngen die je in België tegenkomt.
ð Ook: bronnenstructuur, bepaalde indelingen van belas9ngen en dergelijke meer
Materieel rechterlijke regels van de verschillende belas9ngen = topings
ð Zijn voor alle verschillende belas9ngen anders
Afwerking = fiscale procedure. Er kunnen zoveel regels zijn die zeggen wat belastbaar is, wie
belastbaar is… maar als er geen goede set van regels is die bepalen welke administra9e
nodig is die voor elke BPL kan vaststellen wat belas9ngschuld is en deze kan gaan innen, dan
hebben we weinig aan de materieel rechterlijke regels => bepalen hoe belas9ngregistra9e er
uitziet.
Fiscale procedures = regels die bepalen hoe we van een individuele BPL kunnen vaststellen
wat zijn/haar belas9ngschuld is.
Niet voor alle belas9ngen dezelfde regels => er zijn grote verschillen.
Doorheen lessenreeks: uitsluitend concentreren op inkomstenbelas9ng
Wetboek invordering: BPL betaalt niet, fiscus wil gaan zorgen dat die betaalt,
aanmaningsbrieven sturen, beslag leggen… Al die regels zit voor federale belas9ngen
gebundeld in wetboek invordering. Dit gaan we echter wel niet zien in de les.
1
,Algemene beginselen
Begrip ‘belas0ng’
Belas&ng
§ Geen defini9e in de Grondwet (GW)
§ Hof van Cassa9e: “een op grond van hun gezag door de Staat, gemeenten en
provincies verrichte heffing op geldmiddelen van de personen die hun grondgebied
bewonen, of aldaar belangen bezi;en, om te worden aangewend voor de diensten
van openbaar nut”
§ Toevoeging rechtsleer: geen rechtstreekse en individuele tegenpresta9e
§ Vergoedingsretribu9e (rechtstreekse en individuele tegenpresta9e)
§ Sociale zekerheidsbijdrage (ter financiering van stelsels van tegemoetkomingen ter
vervanging of aanvulling van het inkomen)
Wat is een belas9ng?
Geen defini9e in de grondwet, werd nooit gedefinieerd.
Veel verschillende termen hiervoor: taks, heffing, belas9ng
=> Dus geen algemene defini9e van wat een belas9ng nu juist is.
We halen de defini9e uit de rechtspraak. Het HVC definieert een belas9ng als: zie slide!
Belas9ng is een vorm van dwangfinanciering: overheid dwingt u om te betalen als je een
bepaalde dienst nodig hebt, en je niet onderhandelen over de prijs of daar niet aan
ontsnappen.
Belangrijk is waarom moet u de overheid financieren?
Wij leven in verzorgingsstaat, overheid voorziet in allerlei collec9eve dienstverleningen
(infrastructuur, school…). Dus om die diensten van openbaar nut, om de werking van de
overheid te kunnen financieren, moeten wij allemaal bijdragen.
De verplichte bijdrage die we aan de overheid moeten betalen, daar staat geen
rechtstreekse en individuele tegenpresta9e rechtover. Het is niet omdat u PB betaalt, dat de
overheid zegt ‘bedankt, u krijgt hiervoor iets in de plaats’.
Belangrijk element, wat dat laat ons toe de belas9ng te onderscheiden van de retribu9e.
Hier kan u beroep op doen of niet. Het is een geldelijke bijdrage die u aan de overheid moet
betalen omdat u een bepaalde rechtstreekse en individuele tegenpresta9e voor krijgt.
=> Voorbeeld parkeerretribu9e: u betaalt voor te parkeren op straat.
Tot slot ook sociale zekerheidsbijdragen, die geen belas9ngen zijn.
Het verschil is gelegen in: waarvoor zijn die bijdragen bestemd?
Bij de belas9ng is dat in principe eender welke mogelijke uitgave van de belas9ngheffende
overheid = algemeen nut.
Specifiek aan sociale zekerheidsbijdrage is dat die bijdrage gebruikt wordt voor het sociale
zekerheidssysteem, om collec9eve dienstverlening te verlenen. Bijvoorbeeld voor
vervangingsinkomsten.
2
,Waarom van belang?
Er is een verschil in rechtbank waar je naartoe moet wanneer je het niet eens bent met de
bijdragen
Belas9ngen: rechtbank eerste aanleg
Heel veel algemene beginselen die in de grondwet staan, gelden enkel voor belas9ngen. Dus
de kwalifica9e van bepaalde bijdrage als belas9ng of sociale zekerheidsbijdrage is van belang
voor die beginselen, of die al dan niet van toepassing zijn.
Indeling van belas0ngen
Belas&ngheffende overheid
§ Rijksbelas9ngen (federale overheid) (personen-, vennootschaps-, btw-)
§ Regionale belas9ngen (gewesten)
§ Eigenlijke (of ‘autonome’) fiscale bevoegdheden (art. 170, § 2 GW) – dras9sch
ingeperkt door federale wetgever (W. 23/01/1989) – cf. Turteltaks
(energieheffing die nauw aansluit bij federale belas9ng op het
elektriciteitsverbruik)
§ Oneigenlijke (of ‘overgedragen’) fiscale bevoegdheden (9tel III Bijzondere
Financieringswet (BFW) dd. 16/01/1989) (o.a. onroerende voorheffing,
schenkingsrechten, successierechten)
§ Fiscale autonomie personenbelas9ng (9tel III/1 BFW) – gewestelijke
aanvullende belas9ng op de PB, in de vorm van (al dan niet gedifferen9eerde)
gewestelijke opcen9emen op de federale PB
§ Lokale belas9ngen (gemeenten en provincies)
Eerste onderscheid dat we tussen belas9ngen kunnen maken is naargelang welke overheid
de belas9ng hem.
België: ontzenend ingewikkelde staatsstructuur. We hebben overkoepelend federaal niveau,
de Belgische federale staat, maar daaronder ook deelstaten zoals de gewesten enerzijds en
de gemeenschappen anderzijds. Daaronder hebben we ook nog eens lokale overheden:
provincies en gemeenten.
Al die overheden hebben één of andere vorm van fiscale bevoegdheid. Naargelang de
overheid die de belas9ng hem kunnen we onderscheid maken tussen:
v Rijksbelas9ng = geheven door federale overheid. Voorbeelden zijn: btw (ook op
Europees niveau), personenbelas9ng, eigenlijk alle inkomstenbelas9ngen dus ook
vennootschapsbelas9ng, rechtspersonenbelas9ng (= RP die geen onderneming
voeren), belas9ng niet inwoners (douane en accijnzen)
v Regionale belas9ng = geheven door de regio’s/gewesten. De gewesten hebben
eigenlijk een 3-tal fiscale bevoegdheden. Men maakt hier een onderscheid in omwille
van de wenelijke basis die anders is en de historische totstandkoming.
1) Ten eerste zijn er eigenlijke (of autonome) fiscale bevoegdheden. Autonome
bevoegdheid = wij mogen gewoon zelf belas9ngen creëren.
Bv. Vlaams Gewest mag zeggen: wij creëren een belas9ng op X. Wetgever kan wel
zeggen: gewesten u mag bepaalde belas9ngen niet heffen. Kan dus beperkingen
opleggen in verband met de fiscale autonomie van gewesten.
3
, Bv niet dezelfde materie belasten als federale staat dit al belast = non bis in idem
beginsel = niet 2 keer op hetzelfde belasten. (Ar9kel 11)
Recent voorbeeld: Turteltaks. Op bepaald moment heem Vlaams Gewest belas9ng
willen invoeren op aanslui9ngspunten op het energienet. Er bestond een federale
bijdrage op de energie, dus de federale overheid hief al een bijdrage op het
energieverbruik. Ze waren dus juist hetzelfde aan het belasten, het energieverbruik,
dus Turteltaks werd vernie9gd omwille van schending van bovenstaande ar9kelen.
=> Dus mogen belasten wat ze willen, behalve federale materie die al belast werd.
2) Oneigenlijke of overgedragen fiscale bevoegdheden: bevoegdheid om bepaalde
dingen van belas9ngen te gaan wijzigen. Gewesten mogen van OV bv de aanslagvoet
wijzigen, verminderingen invoeren, afschaffen en de heffingsgrondslag bepalen.
Oorspronkelijk komen die van de federale overheid, dus ze mogen niet aan alles
raken. Bv het eigenlijke belastbare feit = wat is er belastbaar, mogen ze niet
aanraken. Gewesten mogen bepalen hoeveel OV bedraagt, welke voet… maar ze
mogen niet aan het KI komen (KI bepaalt wat fic9ef inkomen is van RG en dat wordt
bepaald op federaal niveau). Dus iets minder bevoegdheden dan bij eigenlijke
belas9ngen. In principe is het ook nog al9jd de federale overheid die die belas9ngen
gaat innen en controles gaat uitvoeren of het wel nageleefd wordt. Tenzij dat
gewesten zeggen dat ze die dienst zelf kunnen organiseren, dan mogen ze zelf die
belas9ngen innen en dergelijke.
=> Vlabel: Vlaams Gewest heem dat zelf gedaan, staan zelf in voor controles, ves9gen
en vorderen van belas9ngen. Het Waals gewest en Brussels Hoofdstedelijk gewest
heem dat niet, daar is het federaal nog steeds die het innen
3) Heffingsbevoegdheid en bestedingsbevoegdheid zouden moeten samenhangen
(zei men). Zij mogen nu opcen9emen heffen = aanvullende belas9ng op de
personenbelas9ng. Ze mogen rekening houden met persoonlijke redenen, redenen
waarom bepaalde mensen minder aanvullende belas9ng moeten betalen.
Vooral verschil kennen tussen eigenlijke en oneigenlijke belas9ngen.
Eigenlijke: recht om zelf belas9ngen in te voeren
v Lokale belas9ng = geheven door gemeenten en provincies
Lokale overheden, gemeentes en provincies hebben eigen fiscale autonomie, zij
mogen zelf belas9ngen heffen.
Provincies hebben over het algemeen niet zoveel belas9ngen. Voorbeeld is de
gewone algemene gezinsbelas9ng of de toeristentaks.
Voorbeeld: in Antwerpen aangevochten: taks op de ontbrekende parkeerplaatsen.
Als je stedenbouwkundige aanvraag doet voor appartement complexen te plaatsen,
moet je minstens zoveel parkeerplaatsen voor zien op eigen terrein. Als er
ontbreken, dan moet hier een taks op betaald worden.
Ac9veringsheffing: bouwgronden die er maar bij liggen, waar niks mee gebeurt, kan
een ac9veringsheffing op verhaald worden.
Wet kan uitzondering bepalen waarvan de noodzakelijkheid blijm. Lokale belas9ngen
mogen niet geves9gd worden op materies die al reeds door de federale overheid of
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LauCAT. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.18. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71184 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now