Een overeenkomst is een bijzondere overeenkomst indien zij een wettelijke uitwerking in boek 7 BW
heeft verkregen.
Dwingend recht = wanneer in een wetsbepaling rechtsgevolgen zijn opgenomen die door partijen
niet kunnen worden weg gecontracteerd. Contracteren in strijd met wetsbepalingen van dwingend
recht leidt in beginsel tot nietigheid van de rechtshandeling (art. 3:40 lid 2 BW).
Boek 7 BW beschermt in het bijzonder de particulier: de natuurlijke persoon die niet handelt in de
uitoefening van een beroep of bedrijf. In zeer beperkte makte biedt boek 7 BW bescherming aan
rechtssubjecten die een beroep of bedrijf uitoefenen, zie bijvoorbeeld art. 7:25, 7:406 lid 2, 7:423,
7:608 BW.
Ook boek 3 titel 2 (rechtshandelingen), titel 11 (rechtsvorderingen), boek 6 titel 1 (verbintenissen in
het algemeen) en titel 5 (overeenkomsten in het algemeen) zijn op de bijzondere overeenkomsten
van toepassing. Voor de koopovereenkomst geldt dat de normale regels over aanbod en aanvaarding
(art. 3:33, 3:35, 6:127), eigendom (boek 5), niet-nakoming (art. 6:74 e.v.) en de wilsgebreken (art.
3:44 en 6:228 BW) van toepassing zijn. Ook de algemene voorwaardenregeling uit art. 6:231 e.v. BW
is van toepassing op de koopovereenkomst.
Art. 6:215 BW is van toepassing op een gemengde overeenkomst: als een overeenkomst aan de
omschrijving van twee of meer door de wet geregelde bijzondere soorten van overeenkomsten
voldoet, dan zijn de voor elk van die soorten gegeven bepalingen naast elkaar op de overeenkomst
van toepassing, behoudens (art. 6:215 BW) voor zover deze bepalingen niet verenigbaar zijn of de
strekking daarvan in verband met de aard van de overeenkomst zich tegen toepassing verzet.
Schakelbepalingen: art. 3:15, 3:59, 3:79, 3:326, 7:47, 7:50, 7:201 lid 2 en 7:424 BW.
Art. 3:39 BW: rechtshandelingen die niet in de voorgeschreven vorm zijn verricht, zijn nietig.
,Hoofdstuk 2 - Koopovereenkomst
De regels uit titel 7.1 BW zijn van aanvullend recht. Ze gelden in beginsel alleen indien
contractspartijen zelf niet iets anders overeen zijn gekomen. Een belangrijke uitzondering geldt voor
de consumentenkoop. Daarvoor is ter bescherming van de consument in art. 7:6 BW een groot
aantal artikelen van dwingend recht verklaard.
Art. 7:1 BW: de koopovereenkomst is een overeenkomst waarbij de één zich verbindt een zaak te
geven en de ander om daarvoor een prijs in geld te betalen. Voor de overdracht van het eigendom
van een zaak gelden de vereisten van art. 3:84 BW: levering, krachtens geldige titel, door een
beschikkingsbevoegde verkoper.
alleen de koop van een zaak valt onder afdeling 7.1 BW. Ook zijn de regels over koop van
toepassing op de koop van een vermogensrecht ex art. 3:6 BW, voor zover dit in overeenstemming is
met de aard van het recht (art. 7:47 BW). Ook ten aanzien van dieren is de kooptitel van toepassing
(art. 3:2a BW). Op grond van art. 7:50 BW zijn bepalingen omtrent de koop tevens van toepassing op
ruilovereenkomsten.
Koop op afbetaling: partijen komen overeen dat de koopprijs wordt betaald in termijnen. De
eigendom van de zaak gaat over wanneer deze wordt geleverd, maar de koopprijs mag later worden
betaald (art. 7A:1576). Huurkoop is een vorm van koop op afbetaling, maar hier gaat de eigendom
van de zaak pas over wanneer de laatste deelbetaling heeft plaatsgevonden (art. 7A:1576h BW).
Voor de koop van vermogensrechten (vorderingsrecht op de betaling van een geldsom, recht op
vruchtgebruik of effecten en aandelen) gelden de bijzondere regels van art. 7:47 en 7:48 BW.
Art. 6:230 e.v. BW: bijzondere regels voor overeenkomsten op afstand en overeenkomsten buiten de
verkoopruimte (waaronder ook de koop op afstand).
Consumentenkoop
Art. 7:5 BW: drie constitutieve elementen van de consumentenkoop:
- er moet sprake zijn van een koopovereenkomst met betrekking tot roerende zaken, dus alle voor
menselijke beheersing vatbare stoffelijke objecten die niet onroerend zijn.
- de koper moet een natuurlijke persoon zijn die niet handelt in de uitoefening van een beroep of
bedrijf. De koper die zich op de beschermende bepalingen beroept, moet aannemelijk maken dat hij
inderdaad als consument handelde.
belangrijke dingen om op te letten: aard van het aangeschafte product (tandartsboor vs.
een eettafel), gegevens op de giropas of creditcard, de plaats waarnaar de rekening moet
worden gestuurd en het bezorgadres.
- de verkoper moet wél handelen in de uitoefening van een (vrij) beroep of bedrijf.
Art. 7:6 BW: van art. 7:1 t/m 7:38 BW mag niet ten nadele van de consumentkoper worden
afgeweken en vorderingen die de consument ter zake van een tekortkoming toekomen (ontbinding,
schadevergoeding, nakoming) mogen niet worden beperkt. Elk met art. 7:6 BW strijdig contractueel
beding is vernietigbaar op grond van art. 3:40 lid 2 BW. Hoewel op grond van art. 3:40 lid 2 BW een
bepaling die strijdig is met een dwingende wetsbepaling in beginsel nietig is, is de bepaling die is
bedoeld om één van de partijen te beschermen (hier de consument) vernietigbaar. De consument
moet zich expliciet op de vernietiging beroepen en de rechter mag in principe niet uit eigen beweging
de nietigheid vaststellen, maar het Europese Hof heeft bepaald dat regels die binnen het bereik van
de Europese richtlijn koop en consumentenkoop vallen (dus het Nederlandse
consumentenkoopregime) door de rechter ambtshalve moeten worden toegepast.
, een exoneratieclausule in algemene voorwaarden die de aansprakelijkheid voor schade
van de verkoper beperkt of uitsluit, is bij een consumentenkoop op twee gronden eenvoudig
te vernietigen:
* de exoneratieclausule sluit het recht op schadevergoeding ex art. 7:24 BW uit en
dat is strijdig met art. 7:6 BW.
* het is mogelijk om het beding overeenkomstig de algemene voorwaardenregeling
te vernietigen. Een exoneratiebeding uit algemene voorwaarden staat op de grijze
lijst van art. 6:237 BW en wordt vermoed onredelijk bezwarend en vernietigbaar in
de zin van art. 6:233 sub a BW te zijn.
Art. 6:230l BW: voor alle overeenkomsten tussen een consument en een professionele partij, dus ook
voor de consumentenkoop, gelden informatieverplichtingen.
Art. 6:217 BW: een koopcontract komt tot stand door aanbod en aanvaarding. Slechts wanneer
duidelijk is dat de aanbieder door de aanvaarding zonder enig voorbehoud definitief gebonden wenst
te raken, kan van een aanbod tot koop worden gesproken.
een advertentie in de krant waarin een huis tegen een bepaalde prijs wordt aangeboden, is geen
definitief aanbod. De advertentie is hooguit een uitnodiging om in onderhandeling te treden.
een koopoptie wordt beschouwd als een onherroepelijk aanbod, waarbij de enkele verklaring van
de aspirant-koper leidt tot een definitieve koopovereenkomst.
Art. 7:4 BW: een geldige koopovereenkomst kan tot stand komen ook zonder dat de prijs is bepaald,
wanneer partijen in het geheel niet over de koopprijs hebben gesproken en zulks ook niet essentieel
achtten. De koper is dan een redelijke prijs verschuldigd. Dit artikel is niet van toepassing indien
partijen wél hebben onderhandeld over de prijs, maar niet tot overeenstemming zijn gekomen.
Art. 7:45 BW: koop op proef: de koop die is gesloten onder de opschortende voorwaarde dat de zaak
voldoet. Voldoet de zaak niet, dan heeft de aspirant-koper het recht om de zaak te retourneren, in
welk geval de koopovereenkomst niet tot stand is gekomen.
Art. 3:53 BW: zowel bij nietigheid als bij vernietiging wordt de geldigheid van een koopcontract met
terugwerkende kracht aangetast. Tevens is het mogelijk dat een enkele contractsbepaling wordt
vernietigd, terwijl voor de rest de overeenkomst in stand blijft (art. 3:41 BW) partiële nietigheid.
Een koopovereenkomst is onder andere nietig:
- wanneer deze is gesloten in strijd met een wettelijk vormvoorschrift zoals het
schriftelijkheidsvereiste bij de koop van een onroerende zaak
- wanneer deze is gesloten in strijd met een dwingende wetsbepaling die niet uitsluitend de strekking
heeft om één der contractspartijen te beschermen
Een koopovereenkomst is onder andere vernietigbaar:
- indien een handelingsonbekwame (bijvoorbeeld een minderjarige) deze heeft gesloten
- als de koop strijdig is met een dwingende wetsbepaling die louter de bedoeling heeft om één van
de contractspartijen te beschermen (bijv. art. 7:6 lid 1 BW)
- wanneer bij een elektrische koop via het internet onvoldoende informatie is verschaft
- wanneer sprake is van een wilsgebrek (dwaling, bedrog, bedreiging of misbruik van
omstandigheden): de informatie waarop de aanvaarding van de koop was gebaseerd was onjuist
, Verplichtingen verkoper
Art. 7:9 BW: de verkoper moet de verkochte zaak met toebehoren (bijv. garantiecertificaten,
aankoopbewijzen en gebruiksaanwijzingen) in eigendom overdragen, en hij moet deze zaak aan de
koper afleveren.
verkochte zaak in eigendom overdragen: art. 3:84 BW: geldige titel, beschikkingsbevoegde
verkoper en levering
art. 7:9 lid 2: afleveren = het stellen van de zaak in het bezit van de koper. Het is voldoende dat de
zaak in de feitelijke macht van de koper wordt gesteld (lid 3), dus bezitsverschaffing is niet per se
vereist.
Art. 7:10 BW: de koper heeft geen recht om de overeenkomst (gedeeltelijk) te ontbinden indien de
gekochte zaak in waarde achteruit gaat ná het moment van aflevering. Lid 2 ziet op het
schuldeisersverzuim. Is daarvan sprake, dan gaat het risico voor de aflevering al over op de koper.
art. 7:11 BW: als de zaak bij de consument wordt bezorgd door de verkoper of een door de
verkoper aangewezen vervoerder, dan komt een achteruitgang van de zaak pas voor risico van de
koper op het moment van de feitelijke bezorging, ook al was de zaak juridisch eerder afgeleverd (bijv.
koop van wasmachine die eerst nog in de winkel blijft staan en dan beschadigd raakt).
Art. 7:12 BW bepaalt voor wiens rekening de kosten komen. In beginsel komen de kosten van
vervoer voor rekening van de koper.
echter art. 7:13 BW: komen partijen overeen dat de verkoper de zaak thuis bezorgt, dan kunnen
slechts bezorgkosten bij de consument in rekening worden gebracht indien deze kosten bij het
sluiten van de overeenkomst zijn opgegeven.
Art. 7:15 BW: de verkochte zaak moet worden overgedragen zonder bijzondere lasten en
beperkingen, met uitzondering van die welke de koper uitdrukkelijk heeft aanvaard.
denk aan zakelijke rechten van derden (hypotheek/erfpacht) of beperkingen uit huur
zie ook art. 7:20 BW
Art. 7:17 BW: de verkochte zaak moet aan de overeenkomst beantwoorden (= conformiteitsvereiste).
lid 2 en lid 5: onderzoeksplicht koper
art. 7:18 BW: drie bijzondere bepalingen ten aanzien van het conformiteitsvereiste bij de
consumentenkoop
* lid 1: voor de te verwachten kwaliteit van het gekochte product is niet alleen van
belang wat de professionele verkoper meedeelde over de gekochte zaak, maar dient
ook gelet te worden op serieuze mededelingen die openbaar zijn gemaakt door of
ten behoeve van een vorige of professionele verkoper (bijv. reclame-uitingen).
* lid 2: bij consumentenkoop wordt de zaak vermoed non-conform te zijn geweest,
indien de zaak binnen zes maanden na aflevering gebrekkig raakt, tenzij de aard van
de zaak zich daartegen verzet. De verkoper moet dan aannemelijk maken dat het
gebrek ná de aflevering is ontstaan.
* lid 3: een gebrekkige installatie of montage en gebrekkige montagevoorschriften als
gevolg waarvan de zaak beschadigd raakt, moet gelijk worden gesteld met non-
conformiteit in de zin van art. 7:17 BW.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dchvaleva. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.