Class notes
Wereldgeschiedenis hoorcollege 7
- Course
- Institution
- Book
Wereldgeschiedenis hoorcollege 7
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Argument Summary for Guns, Germs, and Steel by Jared Diamond
-
Uva Wereldgeschiedenis: Samevatting Jared Diamond 'Guns, Germs And Steel'
1 review
By: nikkipruijmboom • 4 year ago
Seller
Followmyrthekuiper
Reviews received
Content preview
Hoorcollege 7 (26-02) Alternatieve en aanvullende verklaringen: uitbuiting enreligie
Hoofdlijnen:
In het betoog tot nu toe:
- Nadruk op gemeenschappelijke potentieel van Eurazië: belang van ecologie en
geografie, context van gemeenschappelijke ontwikkelingen.
- Late demarrage van Europa: exploitatie Amerika en overgang van organische naar
minerale economie motors.
- Geringe uniciteit van Europese cultuur.
Maar er zijn ook andere visies.
Alternatieve en aanvullende visies
- Belang van alternatieve visies: vinden veel discussies plaats.
- Verklaring zoals ras zijn niet meer te vinden in moderne literatuur.
- Geen discussie over technologische voorsprong vanaf 18 e eeuw, was belangrijk breukpunt en
overgang.
- Wel discussie over:
- Uniciteit van Europese samenleving/cultuur.
- Moment van divergentie.
Deel 1: Uitbuiting en kapitalisme
Dominantie komt voort uit de mogelijkheid van Europa om andere continenten uit te buiten en te
veroveren.
Achtergrond van deze visie: aanpak armoede
- Uitbuitingsthese: al eeuwen voor 18e eeuw sprake van afwijkend pad, opbouw van 16 e tot 18e eeuw.
- Crisis in Europa na WOII: Deel dat niet binnen Sovjet invloedssfeer lag werd geholpen met
Marshallplan (VS) in context vrije markt ideologie; vrije markt is voordelig voor groei economie.
- Onderontwikkeling in Azië, Latijns Amerika en Afrika: zelfde aanpak als in Europa zou werken, zij
zouden wel in vroeger stadium verkeren, duwen naar economische groei.
- Open handel
- Vrije handel
- Overdracht van technologie
-> Arme landen zouden vanzelf in economische groei terecht komen.
- Integratie van derde wereld in mondiale (westerse, Sovjet en China vielen erbuiten)
vrijemarkteconomie: enige fricties, op lange termijn recept voor economische ontwikkeling.
Achtergrond: de praktijk
United Nations Economic Commission for Latin America -> groei westerse landen leidde niet per
definitie tot groei in derde wereld. Ontstond arbeidsverdeling waarbij de derde wereld vooral de
producent werd van grondstoffen en de westerse wereld de producent van nijverheidsproducten.
-> niet wat vooraf verwacht werd.
- Kloof tussen westerse en derde wereld landen bleef bestaan -> afwijking van liberale ideologie.
-> populariteit van Dependencia (afhankelijkheid) theorieën
- Speciale positie van Latijns-Amerika: veel landen westerse vestigingskoloniën, maar niet zelfde
welvaart als de westerse landen -> frustratie.
Dependencia theorieën
, Koepel met 2 duidelijke stromingen:
- Liberale hervormers (Raúl Prebisch)
- Importsubstitutie: in plaats van leveren grondstoffen, zelf bewerken tot
eindproducten voor eigen bevolking en internationale handel.
- Ontwikkeling eigen industrie van arme landen. Bleken te kleine markten, fabrieken
moeilijk concurreren met westerse fabrieken (ontwikkelde technologie) vrije markt
bleek niet ideaal, derde wereld industrie werd weggeconcurreerd.
- Marxisten (André Gunder Frank, Eduardo Galeano)
- Armoede gevolg van kapitalistische exploitatie. Arme landen blijven arm, westerse
wereld geen belang bij doorvoeren ontwikkelen en eigen industrie derde wereld.
Dependencia theorieën: essentie
Europeanen zijn naar Latijns Amerika gekomen om dit gebied uit te buiten. Dit verklaart de armoede
in dit gebied en het gebrek aan vertrouwen dat het liberale marktmodel zou leiden tot evenwichtige
verdeling van groei en welvaart.
-> Kwam voort in onrustige periode in Latijns Amerika. Periode van frustratie en politiek woede.
Populariteit Dependencia model past in die context.
Dependencia theorieën: kenmerken
- 2 soorten landen: dominante en ondergeschikte. (Westers dominant, ondergeschikt derde wereld).
- Specifieke functie van derde wereld: produceren voedsel en grondstoffen voor rijke landen ->
essentie mondiale kapitalisme. Achterstand wordt niet vanzelf ingehaald.
- Problemen van ontwikkelingslanden veroorzaakt door externe krachten: multinationals,
internationale machtsverhoudingen. Interne problemen genegeerd of gezien als direct gevolg
kapitalistisch uitbuitingssysteem.
Dependencia theorieën: invloed
- Groot in de jaren 60. Maar verminderde eind jaren 80:
- Val van de Muur (1989) -> Oostblok werd als alternatief model gezien, bleek niet zo
aantrekkelijk met de val van de muur.
- Opkomst Aziatische economieën: Singapore, Zuid-Korea, Taiwan, Hong Kong, India, Thailand
-> Toch mogelijk groei genereren in open economie met vrijhandel.
- Slechte resultaten importsubstitutie en geforceerde industrialisatie: China (Grote Sprong
Voorwaarts), Noord-Korea, Zimbabwe.
Immanuel Wallerstein (1930-…)
- Klassieke studie
- The Modern World-system: reconstrueren van geschiedenis kapitalisme, 16 e eeuw tot
heden. In terminologie van Dependencia-school.
- Werd enthousiast onthaald, verschijnselen in historische context plaatsen.
- Zeer invloedrijk onder historici, studies binnen zelfde denkkader.
- Persoon
- Ontwikkelingssocioloog (Afrika).
- Missie: 16e eeuw ontstaansperiode kapitalisme, arme deel wereld gereedschap geven om
eigen situatie te begrijpen en aan te pakken.
World-Systems theory
- Typen World-Systems:
- World-empires: meerdere culturen binnen één politiek systeem (Arabische
Wereldrijk/Habsburgse rijk). Elite heeft geld door belastingen aan bevolking op te leggen.
Maar beperkte mogelijkheden geld uit bevolking te persen: dreiging van opstanden en
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller myrthekuiper. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
49497 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now