Summary
Samenvatting Anatomie en Fysiologie - Hoofdstuk 14: motorisch stelsel
- Course
- Institution
- Book
In dit hoofdstuk worden onderdelen als: Botten en gewrichten. behandeld
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
Yaar00
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 14 motorisch stelselInleiding
14.1 skelet
Skelet (geraamte) = zorgt voor steun, beweging, weefselvormende functie en is een opslagplaats.
Vormt stabiel inwendig raamwerk, waaraan andere delen van het lichaam zijn opgehangen.
~200 botten, meer/minder beweegbaar met elkaar en verbonden door gewrichten. Grote
onderlinge beweeglijkheid van botten zorgt ervoor dat je je romp en ledematen veel kunt
bewegen. (spieren die botten overbruggen laten de botten bewegen).
Axiale skelet = schedel, borstkas en wervelkolom (centrale deel van skelet, vormen as van
lichaam).
Beschermt vitale en kwetsbare organen.
Botten van ledematen zitten eraan vast
Skelet heeft een weefselvormende functie: In bepaalde botten worden bloedcellen
aangemaakt
Skelet dienst ook als opslagplaats voor mineralen (vb. calcium)
14.1.1 bouw van bot (botten = ossa, enkelvoud = os)
Botweefsel (steunweefsel met sterk matrix) bestaat uit:
- 2/3 Kalkzout = geeft de stevigheid
- 1/3 Collagene vezels = geeft veerkracht
Heeft een lamellaire bouw = gestructureerd in laagjes (lamellen), in elk lamel hebben de collagene
vezels dezelfde richting. Volgende lamel heeft andere richting dit zorgt voor stevigheid in botweefsel.
Botweefsel heeft een intensieve stofwisseling en is daarom ook goed doorbloed (voortdurend cyclus
van afbraak en opbouw)
In elk bot tref je volgende delen aan:
- Periost (beenvlies) =
omringt de botten, taai vlies. Bestaat uit straf bindweefsel en bevat veel sensibele
zenuwen.
Collagene vezels van bindweefsel zijn stevig verankerd in de buitenste laag van het
botweefsel.
Periost voorziet bot van bloed (aanvoerende/afvoerende bloedvaten).
Volkmannkanalen = uitsparingen in bot waar bloedvaten het bot binnendringen.
- Substantia compacta =
ligt tegen periost en is hard botweefsel. Buitenste laagje bestaat uit aantal lamellen
en verder naar binnen bestaat het uit lange zuilen van botweefsel.
Osteon (botbuis) = is zo’n zuil, hierin bevinden zich 8-15 lamellen rond een kanaal
met bloedvaten en lymfevaten (haverskanaal).
Tussen lamellen bevinden zich de osteocyten (botcellen) die zorgen voor
uitwisselingen tussen stoffen tussen bloed en botweefsel.
- Substantia spongiosa (sponsachtig botweefsel) =
Heeft lamellaire opbouw, maar zijn de lamellen in een netwerk van beenbalkes
gestructureerd, met kleine holtes daartussen (hierin zit rood beenmerg waar
bloedcelvorming plaatsvindt.)
Bevat geen osteonen of haverskanalen.
Beenbalkjes = zo geordend dat meest voorkomende drukkrachten opgevangen
kunnen worden. Structuur geeft mot zo groot mogelijke stevigheid bij een zo klein
mogelijk gewicht
, 14.1.2 botafbraak en botopbouw
Botweefsel vertoont een constante cyclus van afbraak en opbouw (onderhoudt, hersteld of versterkt
de botstructuur). Osteoclasten = gespecialiseerde bindweefselcellen, zorgt voor de afbraak van
botweefsel. De bindweefselcellen scheiden zuren en enzymen af, breken botweefsel van een osteon
afbreken groeit een bloedvat in.
Osteoblasten = beenvormende bindweefselcellen, zetten erna tegen de wand van het lamellen af.
Buis wordt zo geleidelijk opgevuld met concentrische lamellen.
Osteoblasten komen klem te zitten en tegen de tijd dat er een nieuwe osteon gevormd is,
veranderen de osteoblasten in osteocyten.
14.1.3 indeling van botten
4 soorten botten:
- Pijpbeenderen = pijpvormige, slanke botten. Diafyse (schacht) = dunne middengedeelte van
bot en is grotendeels opgebouwd uit substantia compacta. Mergholte = grote holte binnen in
diafyse en is gevuld met geel beenmerg (grotendeels uit vet bestaat). Epifysen = zijn uiteinde
van de botten. Ze zijn verbreed en bestaan grotendeels uit sybstantia spongiosa. Tussen de
oversprong van de diafyse en epifysen zit een dun laagje substantia compacta (vindt bij
ontwikkelingen van skelet de lengtegroei van bot plaats, tijdens groeifase noem je dit deel
epifysaire schijf (groeischijf)).
Pijpbeenderen werken goed als hefboom (lichaamsbeweging)
Pijpbeenderen arm en hand:
Humerus (opperarmbeen)
Ulna (ellepijp)
Radius (spaakbeen)
Ossa metacarpi (middenhandsbeentjes)
Ossa digitorum manus (vingerkootjes)
Pijpbeenderen been en voet:
Femur (dijbeen)
Tibia (scheenbeen)
Fibula (kuitbeen)
Ossa metatarsi (middenvoetbeentjes)
Ossa digitorum pedis (teenkootjes)
- Platte beenderen = breed, lang en altijd plat. Bestaan hoofdzakelijk uit substantia compacta,
daartussen dun laagje substantia spongiosa. Grote oppervlak zorgt ervoor dat spieren zich er
makkelijk aan kunnen hechten. Sommige dienen ter bescherming van onderliggende
organen.
Platte beenderen zijn:
Ossa cranii (schedelbeenderen)
Scapulae (schouderbladen)
Ossa coxae (heupbeenderen)
Costae (ribben)
Sternum (borstbeen)
- Korte beenderen = klein, even lang als breed. Dunne substantia compacta met binnenin
substantia spongiosa. Geschikt om de krachten te verdelen die ontstaan bij mechanische
belasting.
korte beenderen:
Ossa carpi (handwortelbeentjes)
Ossa tarsi (voetwortelbeentjes
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Yaar00. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now