Samenvatting staats- en administratief recht (rechtspraktijk AP hogeschool)
Gebaseerd op het boek (Praktisch administratief recht), eigen notities uit de les en powerpoint
Staats- en administratief recht
Inhoud
Staatsrecht ................................................................................................................................................................. 4
Deel 1. Algemene beginselen .............................................................................................................................. 4
Hoofdstuk 1. De Grondwet .............................................................................................................................. 4
Hoofdstuk 2. Kenmerken van de Belgische Staat .................................................................................... 4
Hoofdstuk 3. Belangrijke evoluties ................................................................................................................ 5
Hoofdstuk 4. Hiërarchie van de rechtsnormen ......................................................................................... 6
Deel 2. Federale overheid ...................................................................................................................................... 7
Hoofdstuk 1. De wetgevende macht ............................................................................................................ 7
Hoofdstuk 2. De uitvoerende macht .......................................................................................................... 10
Hoofdstuk 3. De rechterlijke macht ............................................................................................................ 10
Deel 3. Gemeenschappen en Gewesten ........................................................................................................ 11
Hoofstuk 1. 3 gemeenschappen en 3 gewesten .................................................................................... 11
Hoofdstuk IV. Brusselse instellingen ........................................................................................................... 12
Deel 4. Gemeenten, provincies en OCMW.................................................................................................... 12
Hoofdstuk 1. Provincies ................................................................................................................................... 12
Hoofdstuk 2. Gemeenten ................................................................................................................................ 13
Hoofdstuk 3. OCMW......................................................................................................................................... 13
Administratief recht............................................................................................................................................ 14
Inleiding ................................................................................................................................................................. 14
Deel 1. Fundamentele elementen van het administratief recht ............................................................ 14
Hoofdstuk 1. Afbakening van het administratief recht........................................................................ 14
Situering van het administratief recht en begripsomschrijving ................................................... 14
Administratief recht is uitzonderingsrecht........................................................................................... 16
Uitvoerbare beslissingen ............................................................................................................................ 17
De administratieve sanctie ......................................................................................................................... 20
Vereisten voor elk bestuurshandelen .................................................................................................... 21
Hoofdstuk 2. Bronnen van het administratief recht.............................................................................. 23
Hoofdstuk 3. Algemene beginselen behoorlijk bestuur (ABBB)....................................................... 24
Algemeen ......................................................................................................................................................... 24
Indeling ............................................................................................................................................................. 24
Hoorplicht en recht van verdediging ..................................................................................................... 25
Formele motiveringsplicht ......................................................................................................................... 26
, Onpartijdigheidsbeginsel ........................................................................................................................... 27
Fair-playbeginsel ........................................................................................................................................... 27
Zorgvuldigheidsbeginsel ............................................................................................................................ 27
Gelijkheidsbeginsel ....................................................................................................................................... 27
Rechtszekerheidsbeginsel .......................................................................................................................... 28
Vertrouwensbeginsel ................................................................................................................................... 28
Materiële motiveringsplicht....................................................................................................................... 29
Redelijkheidsbeginsel .................................................................................................................................. 29
Deel 2. Openbare diensten ................................................................................................................................. 30
Hoofdstuk 1. De openbare diensten in het algemeen......................................................................... 30
Begrip + beginselen van de openbare dienst .................................................................................... 30
Vormen van beheer van openbare diensten....................................................................................... 31
Het administratief toezicht ........................................................................................................................ 32
Algemene aspecten van het ambtenarenstatuut .............................................................................. 35
Hoofdstuk 2. De lokale besturen.................................................................................................................. 36
Gemeenten en OCMW ................................................................................................................................ 36
Districten........................................................................................................................................................... 40
Provincie............................................................................................................................................................ 40
Deel 3. Goederen .................................................................................................................................................... 41
Hoofdstuk 1. Openbaar en privaat domein ............................................................................................. 41
Inleiding ............................................................................................................................................................ 41
Openbaar en privaat domein .................................................................................................................... 41
Rechtsregeling openbaar domein........................................................................................................... 42
Rechtshandeling privaat domein............................................................................................................. 43
Hoofdstuk 2. Onteigening, erfdienstbaarheid tot algemeen nut, opeising ................................. 44
Onteigeningen ................................................................................................................................................ 44
Erfdienstbaarheid tot algemeen nut ...................................................................................................... 48
Opeising ............................................................................................................................................................ 49
Hoofdstuk 3. Administratief contract ......................................................................................................... 50
Contract met bestuur ................................................................................................................................... 50
Domeinconcessie........................................................................................................................................... 50
Concessieovereenkomst ............................................................................................................................. 51
Overheidsopdrachten .................................................................................................................................. 51
Deel 4. Omgevingsrecht....................................................................................................................................... 55
Deel 5. Rechtsbescherming tegen het bestuur ........................................................................................... 56
2
,Hoofdstuk 1. Rechtsbeschermingstechnieken ........................................................................................ 56
Inleiding ............................................................................................................................................................ 56
Formele motiveringsplicht ......................................................................................................................... 58
Openbaarheid van bestuur ........................................................................................................................ 59
Omfudsfunctie ................................................................................................................................................ 59
Administratief beroep .................................................................................................................................. 60
Jurisdictioneel beroep.................................................................................................................................. 63
Maatregelen door de gewone rechter .................................................................................................. 66
Hoofdstuk 2. Rechtsbescherming door de Raad van State ............................................................... 70
Inleiding ............................................................................................................................................................ 70
Samenstelling.................................................................................................................................................. 70
Afdeling wetgeving....................................................................................................................................... 70
Afdeling bestuursrechtspraak ................................................................................................................... 70
3
, Staatsrecht
Deel 1. Algemene beginselen
Hoofdstuk 1. De Grondwet
Privaatrecht: deel van het recht dat bepaalt op welke wijze particulieren zich tegenover elkaar
verhouden
➔ Burgerlijk recht, gerechtelijk (privaatrecht)
Publiekrecht: deel van het recht dat bepaalt hoe de overheid functioneert en ook de relatie
vastlegt tussen overheid en burgers
Grondwet (1831) is het geheel van fundamentele rechtsregels die:
1. De werking en de organisatie van de instellingen bepalen (vb. parlement, regering,
rechtbanken,…)
2. Verhouding bepalen tussen de instellingen en de burgers
3. Verhouding bepalen tussen de instellingen onderling
Wijziging is enkel mogelijk door middel van naleving van de (strenge!) specifieke
procedureregels.
Hoofdstuk 2. Kenmerken van de Belgische Staat
Kenmerken van ons staatsbestel:
- Scheiding der machten
o Voorbeeld: wetgevende-, uitvoerende- en rechterlijke macht
Zijn die 3 machten momenteel gelijkwaardig? Neen, op dit moment is er geen
regering, de wetgevende macht heeft veel invloed. Het parlement kan de
wetten maken en stemmen die het wil. Als er een regering is, moet de
uitvoerende macht dit doen.
- Monarchie
o Koning is staatshoofd, beperkte persoonlijke macht
o De Koning is onbekwaam om alleen te handelen
- Representatieve en parlementaire democratie
o Representatieve democratie: via verkiezingen van parlementsleden
o Parlementaire democratie: regering is niet verkozen, controle door het
verkozen parlement. De regering moet gesteund worden om iets gedaan te
krijgen.
▪ Alleen parlement wordt verkozen
- Rechtsstaat
o Gezagsdragers moeten respect opbrengen voor het recht
o Beslissingen worden genomen door meerderheid
o Rechten en vrijheden respecteren
o Geschillen via de (onafhankelijke) rechtbank moeten kunnen uitgevochten
worden
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ellenbiesmans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.23. You're not tied to anything after your purchase.
