Een samenvatting voor het vak aardrijkskunde in 5 havo. Dit zijn de hoofdstukken 1 t/m 4 van het boek ''Wonen in Nederland''.
- Deze samenvatting is 1/2 jaar geleden gemaakt en is dus misschien niet helemaal compleet ( indien er een nieuwe versie van het boek is).
Bij vragen of feedback, kan er ...
Hoofdstuk 1
De Rijn
Kenmerken van de Rijn :
- Gemengde rivier en regelmatig regiem
- Winter = meer regenwater // zomer = meer smeltwater ( bovenloop )
- Verval = 3000 m
- Verhang = 2,27 m/km
- Debiet = 2300 m³/sec
- Ontstaan uit 2 bergrivieren die hun water uit een gletsjer in Zwitserland krijgen
- 9 landen
- Rijn in Nederland : Pannerdens kanaal en de Waal
- De zijrivieren de waal : nederrijn en ijssel
De functies van de Nederrijn :
Driel is een watervoorziening om de Ijsel veilig te stellen en het verdeelt water tussen Lek,
IJssel en NederRijn.
- In Amerongen en Hagestein vindt scheepvaart plaats.
- stuw open = als er meer (teveel ) dan 2400 m/s water door de Rijn …. water zsm afvoeren
naar zee.
- stuw dicht = 3 maanden per jaar gaan de stuwen ( niet helemaal!) dicht omdat er te weinig
water door stroomt = minder toevoer IJsselmeer… complexen houden goede
waterverdeling vast.
De Maas
Kenmerken van de Maas :
- 3 landen
- debiet = 230 m³/sec
- verhang = 0,44 m/km
- verval = 409 meter
- regenrivier
- onregelmatig regiem
- veel overstromingen
- ontstaan in frankrijk
- grensmaas = rivier van maastricht ( nl ) - maasbracht ( be)
// het maakt belgië en nederland niet uit dat de grensmaas meandert want via ‘t
JULIANAKANAAL kunnen schepen varen.
River waterafvoer
- debiet = hoeveel water m³ op een bepaald moment per seconde door een rivier stroomt
- piekafvoer = hoogste waterstand in 1 jaar
- debiet van een zijrivier heeft invloed op het debiet van de hoofdrivier.
zomer : meer verdamping = minder neerslag = minder debiet
regiem = de verdeling van waterafvoer in 1 jaar
onregelmatig regiem : snellere waterafvoer naar de rivier > minder bodem opname > hogere
piekafvoer > minder vertragingstijd > meer kans op overstromingen.
Vertragingstijd
- de tijd tussen het moment dat neerslag ergens in een stroomgebied valt en het moment
dat het in de rivier terecht komt.
- afname = kanalisatie + ontbossing
- toename = bebouwing + vegetatie
factoren vertragingstijd :
1. plantengroei of niet?
2. soort gesteente
3.kanalisatie
‘t streven is naar een hoge vertragingstijd zodat het water langzamer de rivier in stroomt
dus er ook een kleinere kans is op overstromingen.
kanalisatie = het rechttrekken van een meanderende waterloop.
bovenloop ( frankrijk ) = geen dijken / veel erosie / snelle stroomsnelheid / hoog verval
middenloop ( belgië ) = erosie + sedimentatie / laag verval
bovenloop ( nederland ) = sedimentatie / laag verval
- nederland is bedijkt omdat het water van het hele stroomgebied hier verwerkt moet
worden.
Dwarsprofiel Rivier
zomerbed = gebied tussen zomerdijken
zomerdijk = voorkomt overstromingen in de zomer
winterdijk = voorkomt overstromingen in de
winter/voorjaar bij hoge waterstand
- water stroomt dan over de zomerdijken en
uiterwaarden en het winterbed is dan gevuld met
water.
buitendijks gebied = winterbed + uiterwaarden
binnendijks gebied = beschermd met dijken tegen het
water van de winterdijk
sinds de dijken er zijn komt het sediment in de uiterwaarden te liggen en doordat het
sediment zich opstapelt komen de uiterwaarden hoger te liggen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ahlamdessalgen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.
