AARDRIJKSKUNDE SAMENVATTING
H2: exogene en endogene krachten
2.1: de opbouw van de aarde
De aarde werd vergeleken met een verschrompelde appel. Hij is als hete vloeibare bol
afgekoeld. Door het krimpen zouden er vulkanen en oceaanbekken gaan ontstaan.
Grootste deel van de aardkorst = oceaanbodem → 4 km lager dan continentale korst door
verschil in samenstelling van de 2 soorten.
Oceaanbodem: basalt → hoge dichtheid, veel
zwaarder
Continentbodem: graniet → lichter
- De aardkorst “drijft” op de aardmantel
Kern: bestaat grotendeels uit ijzer en radioactieve
elementen (uranium) die warmte produceren. De binnenkern is vast en de buitenkern
vloeibaar door hitte.
Mantel: zwaardere, vaste, niet gesmolten gesteente (basalt, door hoge druk smeltpunt
hoger) dan de aardkorst. Gesteente wordt verwarmd vanuit de kern. Om de warmte kwijt te
kunnen gaat de mantel bewegen, heel traag op lange termijn → convectiestromen. Klein
deel gesmolten tussen 100 en 200 km: asthenosfeer. Al het vaste gesteente daarboven, incl.
de aardkorst: lithosfeer.
Korst: licht gesteente (graniet) dat drijft op de aardmantel. De oceanische korst is dunner
dan de continentale korst.
2.2: platentektoniek
3 soorten plaatbewegingen:
1. Bij convergente plaatgrenzen botsen twee aardplaten tegen elkaar. Als
oceaanbodem botst met continentbodem → zwaardere oceaanbodem duikt de
aardmantel in onder het continent → subductie. Op de grens ontstaan
diepzeetroggen.
2. Bij divergente plaatgrenzen bewegen twee platen van elkaar af. Er ontstaat een
scheur in de aardkorst die direct wordt gevuld met lava. Dit gaat stollen en er
ontstaat nieuwe oceaanbodem die langzaam aangroeit vanuit de midoceanische rug.
3. Bij tranforme plaatgrenzen bewegen twee aardplaten langs elkaar. In tegengestelde
richting, of met verschillende snelheden in dezelfde richting.
Actualiteitsprincipe: platen bewegen met een snelheid van 1-20 centimeter per jaar. Hiermee
kun je het verleden reconstrueren → Pangea.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller samenvatting3301. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.41. You're not tied to anything after your purchase.