,BMD.CO.1. Lymfestelsel
Voor de oncologie is het lymfestelsel een belangrijk systeem. Het is één van de wegen waarlangs een tumor kan
metastaseren. Met als gevolg dat het lymfestelsel niet meer goed doorgankelijk is en er problemen ontstaan met de
lymfeafvloed. Ook worden bij operaties van een tumor vaak lymfknopen (lymfkliertoilet) weggehaald. Door de
verminderde afvoer van de lymfe ontstaat lymfoedeem. Met manuele lymfedrainage wordt geprobeerd het oedeem
te verminderen, omdat langdurig lymfoedeem leidt tot veranderingen in het weefsel die invaliderend zijn voor de
patiënt. Kennis van de bouw en werking van het lymfestelsel is nodig om als fysiotherapeut op verantwoorde wijze
patiënten met kanker te kunnen behandelen.
Literatuur
Burgerhout, W.G., Mook, G.A., Morree, J.J. de en Zijlstra, W.G. (2006 of later), Fysiologie, Leerboek voor
paramedische opleidingen (4e , 5e of 6e druk), Maarssen: Elsevier 10.4.5 Microcirculatie
Microcirculatie: bloedstroom door de capillairen inclusief aanvoerende arteriolen en afvoerende venulen.
In het capillairbed vind uitwisseling plaats tussen bloed en weefsel.
Door de diffusiesnelheid kan de wet van Fick gebruikt worden:
Basisstructuur (capillairbed verschilt per orgaan)
- Arteriolen → Meta-arteriolen (voorkeursvaten) → capillairen (met precapillaire sfincter aan begin) →
venulen (groter volume arteriolen).
o Contractietoestand sfincter bepaald de mate van doorstroming voor de capillair.
▪ Afhankelijk activiteit weefsel & zuurstofbehoefte (symp & para)
- Ook: arterioveneuze anastomosen = directe verbinding arteriolen & venulen.
o Dikke vaatwant
o Kunnen bijna helemaal worden afgesloten.
Diffusie (transport door de capillairmembraan)
- Ook filtratie
- Vetoplosbare stoffen (O2 & CO2)
o diffunderen door endotheelcellen
- Water & Wateroplosbare stoffen
o 3 wegen
▪ Poriën tussen cellen
• Diffusie van water en opgeloste stoffen (natrium, glucose, ureum)
• Verschillen in concentratie snel weer gebalanceerd (mitst bloedstroom goed)
▪ Openingen in de endotheelcellen
▪ Endocytose-exocytose
• Diffusie O2 en CO2
• Gehele opp. capillairwand.
• Verschillen in concentratie snel weer gebalanceerd
,Watertransport door filtratie (gebeurd ook door diffusie)
- Afhankelijk van
o Filtratiedruk & Filtratieoppervlak.
▪ Bepaald d/oor twee tegenovergesteld werkende mechanismen:
• Hydrostatische bloeddruk
o Hoog aan begin capillair → perst vocht uit bloedvat
▪ Druk begin capillair: 35 mmHg
▪ Druk begin interstitium: 1 mmHg
▪ Drukverschil begin: 34 mmHG (4,5kPa)
▪ Druk eind capillair: 15 mmHg
▪ Drukverschil eind: 14 mmHg
• Colloïd-osmotische druk
o Aantal eiwitten in het bloed
o Druk hoog capillair → aanzuigende werking → vocht terug in bloedvat
▪ Druk capillair: 25 mmHg
▪ Druk interstitium: 8 mmHg
▪ Drukverschil: 17 mmHg (2,3 kPa)
• Netto:
o Op het eind wint de COD het van de FD.
o Filtratie druk begin capillair (34-17= 17)
o Filtratie druk eind capillair (14-17= -3)
▪ Minder negatieve druk maar door groot resorptie-opp komt toch
het meeste weer terug.
▪ 20 Liter filtratie per dag → 17 geresorbeerd & 3 via lymfe
, Lymfe
Relatief eiwitrijk 20-30 g/L (wel minder dan bloedplasma 70 g/L)
- Albumine (uit capillairen)
o Via lymfe is z.g.a. de enige weg.
Belangrijk voor instant houden vochtbalans interstitium & bloed.
Oedeem
Meer uittreed dan teruggeresorbeerd of via lymfe wordt afgevoerd dan hoopt vocht op in het weefsel.
- Oorzaken
o Verhoogde capillaire druk voor veneuze stuwing (trombose & hartfalen)
o Verhoogde capillaire doorlaatbaarheid (ontstekingen)
o Verlaagde colloïd-osmotische druk (laag plasma-eiwitgehalte, nierziekten & eiwittekort)
o Verminderde afvoer via lymfevaten (operaties kanker, filariasis)
Compensatiemechanismen
- Oedeem ontstaat wanneer deze falen.
- Meer vocht in interstitium → hydrostatische druk interstitium neemt toe → minder filtratie
- Lymfestroom kan toenemen bij veel vocht in het interstitium.
- Eiwitten in interstitium weggespoeld door veel vocht → verlagen osmotische waarde.
-
Bijlage lymfestelsel (SharePoint bij literatuur)
https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fg/FysioOnderwijs/Lists/
Literatuurlijst2/Attachments/714/Bijlage%20Lymfestelsel.pdf
Meestal bekleed met 1 laag endotheel.
Hoge druksysteem & Lage druksysteem
- Hoge druk
o Arteriën en arteriolen, linkerventrikel tijdens systole.
o 15% van het bloed
- Lage druk
o Venen en venulen, rechterharthelft, longcirculatie, linker
atrium, linker ventrikel tijdens diastole.
o En lymfe
▪ parallel aan bloedsomloop.
▪ lymfevaten & lymfeknopen
▪ 10% weefselvocht terug naar veneuze deel
bloedsomloop.
o 85% van het bloed
▪ 25% interthoracaal
▪ 60% extrathoracaal
Macro circulatie & microcirculatie
- Micro
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Yaravandenbrink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.15. You're not tied to anything after your purchase.