Clinical Child and Adolescent Psychology (6463CLCAPY)
All documents for this subject (26)
Seller
Follow
tess7
Content preview
Week 1 emotie
Stel je voor dat je op een zonnige zondagmiddag in mei door een park wandelt. De eerste
bloemen bloeien, de vogels fluiten en je voelt je geweldig, vooral omdat je hand in hand met
een speciale persoon loopt. Plotseling zie je een man achter de struiken verschijnen. Hij houdt
een mes vast en er lijkt bloed op zijn handen te zitten. Dit is een situatie die vaak een emotie
oproept.
Emotie
Definitie: Emotie wordt vaak gezien als een reactie van een organisme op belangrijke
gebeurtenissen.
Componenten:
o Fysiologische opwinding
o Motorische expressie
o Actietendensen
o Subjectief gevoel
Effecten van Emotie op Sociale Cognitie
Emotie beïnvloedt sterk:
o Waarneming
o Oordeel
o Geheugen
o Probleemoplossing
o Taakprestaties
Speelt een belangrijke rol bij houdingverandering.
Invloed op Sociale Interactie
Jouw interactie met de man zal sterk verschillen afhankelijk van of je bang of boos
bent.
Emotionele signalering via expressief gedrag is cruciaal.
Proces en uitkomsten van onderhandelingen en sociale ontmoetingen hangen af van
de uitwisseling van signalen, zoals bedreiging of verzoening.
Wat is een emotie
William James, een van de grondleggers van de moderne experimentele psychologie,
verdedigde in zijn essay een revolutionaire stelling over de aard van emotie. Volgens James
volgen de lichamelijke veranderingen direct op de waarneming van een opwindende
gebeurtenis. Dit betekent dat onze ervaring van die veranderingen, terwijl ze zich voordoen,
de emotie zelf is.
The James-Lange theory
James illustreerde zijn standpunt met een klassiek voorbeeld: wanneer we in het bos een beer
tegenkomen, begint ons hart sneller te kloppen, trillen onze knieën en omdat we deze
fysiologische veranderingen waarnemen, voelen we ons bang. Een jaar na de publicatie van
James' baanbrekende artikel stelde de Deense fysioloog Carl Lange in 1885 een emotietheorie
voor die, ondanks enkele kleine verschillen, hetzelfde basismechanisme in de causale
volgorde suggereerde als James. Vanwege deze gelijkenis spreken we traditioneel over de
James-Lange-theorie van emotie, ook wel de perifere positie genoemd, omdat deze zich richt
op de perifere, dat wil zeggen autonome en somatische reacties in plaats van het centrale
zenuwstelsel.
James-Lange Theorie van Emotie
James illustreerde zijn standpunt met een klassiek voorbeeld: als we een beer in het bos
tegenkomen, versnelt ons hart en beginnen onze knieën te trillen. Door deze fysiologische
,veranderingen te waarnemen, voelen we angst. Een jaar later stelde de Deense fysioloog Carl
Lange een vergelijkbaar emotie-model voor, wat leidde tot de gezamenlijke benaming van de
James-Lange-theorie van emotie. Deze theorie, ook wel de perifere positie genoemd,
benadrukt dat emoties voortkomen uit onze bewustwording van specifieke lichamelijke
veranderingen en de interpretatie daarvan.
Er is een aanzienlijke overlap tussen de 'pre-James' en 'James'-visies, aangezien beide het
hebben over een gebeurtenis, de perceptie/evaluatie ervan, een reeks lichamelijke reacties en
actie-neigingen, en een kenmerkende gemoedstoestand. Beide gebruiken de term 'emotie'
om de gemoedstoestand te beschrijven. Het belangrijkste geschilpunt betreft de status van
'emotie = gevoel': is het de oorzaak van lichamelijke reacties en actie-neigingen, of is het
eerder het gevolg? Dit debat is een bron van voortdurende controverse in de moderne sociale
psychologie.
Begrippen als 'gevoel' en 'affect' worden vaak door elkaar gebruikt, maar moderne sociale
psychologie maakt een onderscheid in hun betekenis en gebruik.
Emotion as a social-psychological construct
Expressie verwijst naar spierbewegingen in het gezicht, de stemorganen, de handen en de
skeletspieren die zijn verbonden met interne toestanden van een organisme en dienen als
indicatoren van deze toestanden. Hierdoor wordt expressie vaak aangepast om geschikte
signalen in sociale interactie te creëren.
Emotionele reactietriade verwijst naar de drie componenten van emotie: fysiologische
opwinding, motorische expressie en subjectief gevoel. De waardering (appraisal) is de
evaluatie van de betekenis van een object, gebeurtenis of actie voor een persoon, en kan op
verschillende niveaus van het centrale zenuwstelsel plaatsvinden, zonder dat het bewust
hoeft te zijn.
Er is consensus dat het begrip emotie niet als synoniem voor gevoel gebruikt moet worden;
gevoel is slechts een component van het totale emotieconstruct. Andere componenten zijn
neurofysiologische responspatronen en motorische expressie. De actie-neiging, voortkomend
uit de evaluatie van de uitlokkende gebeurtenis, wordt ook als essentieel beschouwd.
Sommige auteurs stellen dat deze actie-neiging de belangrijkste aspect van emotie is, omdat
deze de specificiteit van de emotie definieert (bijvoorbeeld willen vluchten bij angst).
De meeste psychologen op het gebied van emotie onderscheiden actie-neigingen van overt
gedrag, zoals rennen of slaan, omdat deze gedragseffecten zijn en geen directe componenten
van emotie. Bovendien lijkt het redelijk om aan te nemen dat de emotieconstruct ook een
cognitieve component omvat, omdat mentale processen noodzakelijk zijn voor de adaptieve
reacties op emotie-eliciterende gebeurtenissen. De evaluatie van een situatie kan snel
veranderen met nieuwe informatie, wat de rol van cognitieve evaluatie benadrukt als een
component van emotie.
Emotie kan gedefinieerd worden als een proces dat massieve, onderling verbonden
veranderingen in verschillende subsystemen van het organisme omvat, als reactie op een
gebeurtenis van groot belang. Het is nuttig om over emotie-episodes te spreken, omdat
emotie een dynamisch proces is met een begin en een eind, in tegenstelling tot stemming
(mood), die diffuus, langer en minder intens is. Tijdens een emotionele episode
synchroniseren de verschillende psychologische en fysiologische componenten van het
organisme zich om adequaat te reageren op de noodsituatie die door de uitlokkende
gebeurtenis is gecreëerd.
Why do we have emotions?
The evolutionary significance of emotions
Hebb en Thompson (1979) hebben in hun diepgaande analyse van de betekenis van
dierstudies voor de sociale psychologie aangetoond dat mensen de meest emotionele dieren
,zijn. Dit is verrassend, gezien het gevestigde idee dat mensen de eerste echt rationele
wezens zijn. Hoe kunnen we deze paradox begrijpen?
Een mogelijke verklaring komt van Charles Darwin, de grondlegger van de evolutionaire
theorie. In *The Expression of Emotions in Man and Animals* (1872/1998) betoogde hij dat
emoties nuttige functies vervullen voor het organisme, zowel voor de voorbereiding van
adaptief gedrag als voor de regulatie van interacties in sociaal levende soorten. Darwin richtte
zich op de functionaliteit van emotionele expressie en probeerde voor elke belangrijke emotie
aan te tonen hoe de verschillende kenmerken van expressie, vooral in het gezicht en het
lichaam, konden worden geanalyseerd in termen van adaptieve gedrags patronen waarvan zij
de rudimenten werden beschouwd.
Emotion as a social signalling system
De uitdrukking van de emoties van een organisme stelt anderen in staat niet alleen de reactie
van de expresser op een bepaalde gebeurtenis of actie te begrijpen, maar het geeft ook een
specifieke actie-neiging aan (bijvoorbeeld agressie in het geval van woede). Dit kan de
daaropvolgende interactie sterk beïnvloeden.
Emotion affords behavioural flexibility
Emoties zijn quasi-automatische responsmechanismen die we niet volledig naar wens kunnen
in- of uitschakelen. Ze volgen geen eenvoudige stimulus-responsketens (S-R-ketens), waarbij
een specifieke respons direct aan de uitlokkende stimulus is gekoppeld. In plaats daarvan
ontkoppelen emoties stimulus en respons, wat de organismen in staat stelt om verschillende
reactiealternatieven te overwegen. Dit biedt een flexibeler mechanisme met meer
keuzemogelijkheden voor gedragsreacties.
Bijvoorbeeld, als ik een karatekampioen ben en enkel door een stimulus-responsmechanisme
zou worden gestuurd, zou ik onmiddellijk de man met het mes aanvallen. Maar met de emotie
woede bereid ik mijn lichaam voor op agressie, wat me activeert en de bloedcirculatie
optimaliseert. Ondanks deze voorbereiding, sla ik de onmiddellijke aanval over, waardoor ik
de tijd heb om de situatie te evalueren en een optimale reactie te kiezen.
Deze latentieperiode tussen de opkomst van de emotie en de uitvoering van een reactief
gedragspatroon maakt verdere evaluatie van de situatie mogelijk. Dit is cruciaal voor het
beoordelen van de kans op succes en de ernst van de gevolgen van een bepaalde actie. De
ontkoppeling van stimulus en respons, die ruimte biedt voor evaluatie en sociale interactie,
lijkt de belangrijkste functie van emotie te zijn. Evolutie biedt echter ook een specifieke
voorbereiding voor actie in dringende situaties, wanneer te veel evaluatie negatieve gevolgen
kan hebben, zoals bij directe gevaren. Deze ingebouwde mechanismen voor voorbereiding en
richting voor passende actie zijn door verschillende psychologen beschreven.
Information processing
Zodra we niet langer kunnen vertrouwen op aangeboren stimulus-responsmechanismen
(S-R), hebben we criteria nodig om de enorme hoeveelheid informatie die voortdurend op ons
afkomt te evalueren. Cognitieve sociale psychologen realiseren zich steeds meer dat
menselijke informatieverwerking niet werkt op dezelfde regelgebonden, 'koude' manier als
computers, die informatie filteren en sorteren.
Menselijke informatieverwerking, vooral in de sociale context, bestaat vaak uit 'hete
cognitie', waarbij emotionele reacties ons helpen om het relevante van het irrelevante en het
belangrijke van het minder belangrijke te onderscheiden. Zoals eerder door de vroege
filosofen is opgemerkt, speelt valentie (d.w.z. plezier en pijn, aangenaamheid en
onaangenaamheid) een belangrijke rol bij het omzetten van koude cognities in hete. Sommige
criteria die worden gebruikt om binnenkomende informatie te evalueren, zijn gebaseerd op
aangeboren voorkeuren.
Regulation and control
, Wat is de functie van gevoel als een van de meest prominente componenten van menselijke
emoties? Zoals al gesuggereerd door James, is het waarschijnlijk dat individuen voortdurend
hun organismische processen monitoren. In plaats van de monitoring te beperken tot
alleen fysiologische veranderingen, stellen wij voor dat gevoel een reflectie is van alles wat
plaatsvindt in het proces van synchronisatie van verschillende organismische subsystemen
tijdens een emotionele episode.
Ons gevoel dient dus om alle componenten van de emotionele episode te reflecteren en te
integreren, zoals onze evaluatie of waardering van de situatie, de lichamelijke
veranderingen die zich in ons zenuwstelsel voordoen, de actie-neiging of bereidheid tot
bepaalde gedragingen, en de expressieve signalen die we aan onze sociale omgeving
geven. Aangezien in het proces van emotie de toestand van al deze componenten en hun
synchronisatie of desynchronisatie voortdurend verandert, zou ons gevoel, als een
geïntegreerde reflectie van al deze subprocessen, ons in staat stellen om constant te
monitoren wat er gebeurt. Dit is uiteraard een fundamentele vereiste om het emotieproces te
kunnen reguleren of manipuleren. In het bijzonder reflecteren gevoelens niet alleen
lichamelijke veranderingen, maar ook de evaluatie van de individu van de situatie die de
emotie oproept
How are emotions elicited and differentiated?
The Schachter-Singer theory of emotion
Aan het begin van de jaren 60 was de experimentele sociale psycholoog Schachter een van
de eerste die een cognitieve theorie van emotie voorstelde. Hoewel hij enkele
fundamentele principes van de James-Lange-theorie accepteerde (zoals het gelijkstellen
van emotie met verbaal gerapporteerd gevoel en het toekennen van een centrale rol aan
arousal in het perifere zenuwstelsel), betwijfelde hij of er zoveel gedifferentieerde patronen
van fysiologische veranderingen konden zijn om de grote verscheidenheid aan stemmingen
en emotionele toestanden te verklaren waarvoor er verbale uitdrukkingen bestaan.
In tegenstelling tot James suggereerde Schachter dat de waarneming van verhoogde niet-
specifieke arousal (gedefinieerd in termen van sympathische activatie, zoals de sensaties
van een sneller kloppend hart, trillende ledematen, blozende wangen, enz.) voldoende is om
emotie = gevoel op te wekken. Wat betreft de factoren die verantwoordelijk zijn voor de
differentiatie van emoties - waar James zou hebben geantwoord 'de specifieke aard van de
lichamelijke veranderingen' - pleitte Schachter voor een 'sturende functie' van cognities die
voortkomen uit de onmiddellijke situatie, geïnterpreteerd op basis van eerdere ervaringen.
Volgens deze opvatting zijn er twee factoren die nodig zijn om emotie als gevoel op te wekken
en te differentiëren:
1. De perceptie van verhoogde sympathische arousal.
2. Cognities over de interpretatie van de situatie in het licht van iemands eerdere
ervaringen.
Schachter erkende dat: 'In de meeste situaties die emoties opwekken, zijn de twee factoren
natuurlijk volledig met elkaar verbonden.'
Stel je een man voor die alleen door een donkere steeg loopt, en er verschijnt plotseling een
figuur met een pistool. De perceptie-cognitie 'figuur met een pistool' initieert op de een of
andere manier een staat van fysiologische arousal; deze staat van arousal wordt
geïnterpreteerd in termen van kennis over donkere stegen en pistolen, en de arousal wordt
gelabeld als 'angst'.
Schachter veronderstelde echter niet dat gedifferentieerde fysiologische patronen een
specifiek gevoel produceren. Hij nam voor de 'normale situatie' aan dat niet-specifieke
sympathische arousal en de gelijktijdige cognitieve interpretatie van het uitlokkende
evenement het gevoel opwekken. Schachter was echter niet echt geïnteresseerd in de
normale situatie; hij concentreerde zich op situaties waarin de twee factoren niet gekoppeld
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tess7. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.81. You're not tied to anything after your purchase.