DEONTOLOGIE
Regels die bepalen hoe men zich dient te gedragen tegenover de
rechtszoekende, collega’s, de maatschappij
Naleving strekt ertoe het vertrouwen v/d rechtszoekende en van de
maatschappij in de beoefenaars van juridische beroepen te vrijwaren
Juridische dienstverleners bezitten een wettelijk gereglementeerde
monopoliepositie
eigenrichting geoorloofd i/e democratische rechtsstaat verplicht tot
de rechter te wenden
Bv. gedwongen tenuitvoerlegging -> beroep op gerechtsdeurwaarder
Bv. advies inzake verkoop/Schenking onroerend goed notaris
Term afgeleid van ‘to déon’ (Grieks = doen wat betaamt/ wat behoort)
Jeremy Bentham (1748-1832)
= de kennis van wat men behoort te doen bij elke gelegenheid =
wetenschap
= beoordeling van de gepastheid van gedragingen
Londers = voormalig 1ste voorzitter van het HvC
= ‘geheel van fundamentele normen of waarden met daaruit
rechtstreeks afgeleide gedragsregels naar dewelke een magistraat zowel
zijn professioneel als zijn privéleven moet richten
Deontologische regel = een juridisch geconcretiseerde gedragsregel,
die in een bepaalde historische context voortvloeit uit de morele
hoedanigheidsvoorwaarden van loyauteit t.a.v. de rechtszoekende &
verantwoordelijkheidszin t.a.v. de maatschappij
Onmisbare hoedanigheden voor correcte uitoefening juridisch
beroep:
- Mondiger worden burgers
- Niet langer bogen op een vanzelfsprekende waardigheid
- Samenleving verandert aan een razend tempo toenemende
complexiteit regelgeving, superdiversiteit, doorgedreven liberalisme
& marktdenken
Doelstelling
De regels beogen 3 niveaus van bescherming te garanderen
1. Beletten dat de juridische dienstverlener te veel door
eigenbelang meegesleept wordt
Bv. advocaat mag zijn ereloon niet uitsluitend laten afhangen van
het behaalde resultaat
Bv. magistraat mag niet zetel in een zaak waarin zijn SE/SA partij is,
aangezien het resultaat van de zaak determinerend is voor zijn
persoonlijke belangen (art. 828, 5° Ger.W.)
Bv. gerechtsdeurwaarders & notarissen mogen zichzelf rechtstreeks
noch onrechtstreeks de (on)roerende goederen toewijzen waarvan
de verkoop hun is opgedragen
2. Beletten dat de dienstverlener zich teveel zou identificeren
met het belang van de rechtszoekende (zodat de
maatschappelijke verantwoordelijkheidszin in het gedrang
komt)
Bv. verbod voor magistraat om te zetelen in een zaak betreffende
een aangelegenheid die gelijkend is op een geschil waarin hijzelf,
zijn echtgenoot of bloed/aanverwant betrokken is
2
, 3. Beletten dat de dienstverlener te veel rekening houdt met
het maatschappelijk belang op korte termijn en niet met de
loyauteit tov de rechtszoekende
Bv. magistraat/ advocaat mag zich bij de uitoefening van zijnn
beroep niet laten leiden door ideologische of politieke overtuigingen
ter vrijwaring van het maatschappelijk belang
!! In een concreet geschil staat het belang v/d rechtszoekende
centraal
HISTORISCHE VERANDERLIJKHEID
+ Gebondenheid van de beroepsuitoefeningsvoorwaarden aan
maatschappelijke zeden/ technische evolutie
Grotendeels ongeschreven karakter
Fundamentele wijziging v/d maatschappelijke rol van de juridische
dienstverlener
- Mondialisering van vele geschillen & grensoverschrijdende
geschillenregeling
- toenemende specialisering van het recht
- mediatisering van het justitieel gebeuren
- commercialisering van vele beroepen
+ Groeiende interferentie van de Europese regelgeving in het domein van
de deontologie
Bv. invloed van de vrijheid van mededinging, van vestiging en
dienstverlening + invloed van een aantal Europees gewaarborgde
grondrechten (Bv. vrije meningsuiting) op de regels
IV. BESTAANSREDENEN
De nood a/e welomlijnde deontologie is groter naarmate her beroep een
grotere impact heeft op het maatschappelijk leven
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xxxb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $17.09. You're not tied to anything after your purchase.