Samenvatting van hoofdstuk 5 van het boek Bespiegeling - Kunsten in Samenhang.
De Zeventiende Eeuw wordt hierin nauwkeurig samengevat.
Eindexamen onderdeel 2020!!!
Hoofdstuk 5 - Zeventiende Eeuw - Samenvatting
Douwe Ruttenberg 6VWO RLW
Bespiegeling - Kunsten in Samenhang
Inleiding
Barok→ de belangrijkste kunststroming van Europa.
Meerdere gezichten: Zuid-Europa→ Sterk katholiek
Frankrijk→ absolutisme
Nederland→ Protestantse burgerlijke invulling
17e Eeuw was voor Nederland de “Gouden Eeuw” → super rijk enzo
Drie belangrijkste thema’s: Burgerij, Lering en Vermaak en Stad en Macht.
5.1 Burgerij
Nederland werd bestuurd door de rijke burgers, als enige in Europa. → kunst kon hierdoor
ontwikkelen omdat t niet langer in opdracht van de adel werd gemaakt zoals anders het geval was.
Amsterdam→ vanaf begin 17e eeuw belangrijkste handelscentrum van de wereld.
Rembrandt van Rijn (1606-1669) → profiteert volop van de rijke burgers, maakt bijv.
huwelijksportretten van Marten en Oopjen zoals die eerder alleen bij adel waren toegestaan. Ook ‘de
anatomische les’ is een zeer bekend schilderij.
Portretten van macht
Nachtwacht→ geen stijf en geposeerd staatsieportret, maar een schilderij waarop de groep volop in
actie is.
Italiaanse Barok→ van grote invloed op Rembrandt, denk aan licht en donker contrasten.
Bartholomeus van der Helst (1630-1670) → schildert uiterst gedetailleerd, heel populair in
zeventiende eeuw. Inval van licht op de locatie van ophangen is ook gebruikt in het schilderij zelf.
Medemenselijkheid→ het centrale beginsel van het protestantse geloof
Frans Hals→ schildert met losse kleurtoetsen.
Overvloed binnen perken
Godsdienstige moraal staat op gespannen voet met het genieten van rijkdom en welvaart.
Huis Batolotti→ voorbeeld van huis dat dankzij veel geld is kunnen worden gebouwd met renaissance
kenmerken zoals pilasters in alle drie de stijlen en de gulden snede.
Via de VOC uit zich de groeiende welvaart in het verzamelen van exotische goederen. → zichtbaar in
kleding, inrichting en gebruiksvoorwerpen.
Pieter Claesz (1596-1661) → stilleven schilder met aziatische invloed.
→ altijd diepere betekenis: het leven op aarde is eindig, welvaart in de hemel is belangrijker.
Naturalia→ rariteiten uit de natuur
Artificialia→ door mensen gemaakten voorwerpen.
Delfts Blauw→ imitatie van chinees aardewerk omdat het zo gewild was.
5.2 Lering en vermaak
Geld in overvloed bij de rijke burgerij→ zorgeloos genieten van de rijkdom staat echter haaks op de
ernst van het protestantisme.
Lering en vermaak horen bij elkaar→ puur plezier is uitgesloten.
Protestantse kerk→ leeg en kaal.
Genrestuk→ een schilderij met een zeer alledaagse voorstelling
Jan Steen (1626-1679) → schildert levendige, rommelige huishoudens: “huishouden van Jan Steen”
Het herkennen van de belerende inhoud in de schilderijen van jan steen is voor zijn tijdgenoten
makkelijker dan dat het voor ons nu is.
Emblemataboeken→ boeken die bij een schilderij horen en de symbolen uitleggen.
Douwe Ruttenberg
RLW 6VWO 2020
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller DouweR. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
