Summary
Samenvatting Forensische Psychiatrie
- Course
- Institution
Update: ik had 17/20!! Beknopt duidelijk en volledig! Inclusief teksten in boek
[Show more]
1 review
By: LEBE • 11 months ago
Seller
Follow
Hael
Reviews received
Content preview
Forensische psychiatrie1. INLEIDING
Definitie ‘forensische’
Afkomstig van ‘Forum Romanum’: op het centrale marktplein werden wetteksten
besproken, vond rechtspraak plaats en werden mensen die misdrijven hebben gepleegd
gevonnist of terechtgesteld
Een openbaar gebeuren (denk aan rechtszaken die publiek bijgewoond kunnen worden)
Forensische psychiatrie = deel van de psychiatrie dat met het recht te maken heeft
Psychiatrie is vaak minder openbaar
Werken in dienst van justitie
Zonder rechtssysteem zou forensische psychiatrie niet bestaan
Werken vaak voor mensen die ‘niet-psychiatrisch’ geschoold zijn
Taak: in verstaanbare taal de forensische bevindingen toelichten
Gerechtspsychiater = houdt zich enkel bezig met strafrecht (terwijl FP ruimer is)
Forensische psychiatrie (FP)
= raakvlak tussen twee verschillende disciplines: geneeskunde (psychiatrie) en recht
(gerecht waarbinnen forensische psychiaters werken)
Beide domeinen hebben verschillende manier van werken
Medisch domein
Alliantie: relatie opbouwen
Hulpvraag is startpunt
van individu zelf of zijn omgeving
Juridisch domein
Oppositioneel situatie (twee partijen die iets anders nastreven = conflict)
Vraag voor beoordeling van een bepaalde situatie: door technische mening te
vragen aan expert (de FP)
Een rechter die boven de beide partijen staat gaat meestal vragen voor
‘bijkomende informatie’. Deze info moet dienen om een stukje van het juridisch
probleem op een correctere manier te kunnen oplossen
Nadat FP zijn mening geeft, beslist rechtbank wat ermee gebeurt
Expertise van de FP is dus een ‘instrument’ binnen het juridisch domein
!!! Dit maakt dat sommige artsen of/en paramedici zich niet geroepen te voelen om dit
werk te gaan doen, aangezien er verschillende manieren van werken gecombineerd
moeten worden.
Forensische geneeskunde = geneeskunde binnen het recht
1
, Forensische artsen werken
In opdracht van het recht
Ten behoeve van een juridische vraagstelling
‘patiënten’ vragen geen onderzoek of behandeling, het ‘gerechtelijke’ systeem vraagt
Dit maakt bepaalde personen of patiënten niet geneigd zullen zijn om hun
medewerking aan het onderzoek te verlenen
Taak: het medische denken vertalen naar het juridisch denkkader
Diagnoses, psychologische problemen wel of niet toerekeningsvatbaar
Een zo correct en eerlijk mogelijk advies verlenen
positief voor de ene oppositiepartij en negatief impact voor de andere partij
gebruik van psychologische testen en andere objectieve informatiebronnen (vb
PV’s, andere dossiers)
faking good eruit halen, ernstige onzichtbare schade kunnen vaststellen,..
toegevoegd aan medische dossiers met daarin verslagen opgemaakt door de
behandelaars
Rechtelijke organisatie
Behalve Hof van Cassatie, Raad van State en het Grondwettelijke Hof, kan men
voor alle overige rechtbanken FP aanstellen
Alle rechtbanken hanteren eigen spelregels, voornamelijk inzake causaliteit
Wat betekent dit voor de gerechtsarts? op de hoogte zijn van deze regels
1) FP binnen de politierechtbank
Burgerlijke afhandelingen
2
, Schadebepaling, schade berokkend bij mensen ingevolge van verkeersongeval,
psychiatrische schade
Correctionele afhandelingen
Medische/psychiatrische aandoeningen vaststellen om rijgeschiktheid te bepalen (vb
mag iemand met achtervolgingswanen autorijden?), behandelmogelijkheden en
risico’s naar de toekomst toe beoordelen
obv deze inschattingen wordt advies gegeven aan politierechter
2) FP binnen de jeugdrechtbank
Strafrechtelijk luik:
MOF-dossiers (misdrijf omstreden feiten)
Bezighouden met vragen mbt opvoedingsmogelijkheden en of 16-18jarigen uit
handen moeten gegeven worden (beoordeeld worden als volwassene ipv jongere)
GP gaat op vraag van de jeugdrechter de psychiatrische toestand en de
persoonlijkheidsontwikkeling bekijken, en bepalen of deze toestand vatbaar is
voor opvoedkundige interventies/maatregelen.
zo niet, en dus indien er niets meer te doen valt op vlak van opvoeding,
doorverwijs naar correctionele rechtbank waar ernstigere consequenties zullen zijn
Burgerlijk luik:
VOS-situaties (verontrustende opvoedingssituaties)
Bepaling of bepaalde leefcontext voor een minderjarige al dan niet schadelijk is
Bij bevestigend geval: uithuisplaatsing, ontzetting van ouderlijke macht,..
Alle problemen mbt hoede- en bezoekrecht over kinderen met gescheiden ouders
Problemen onderzoeken bij beide ouders
Primair in het belang van het kind advies verlenen naar de toekomst toe in verband
met het verdere verloop van het hoede- of bezoekrecht
Bij vaststelling dat een ouder kampt met een psychiatrische stoornis, wordt
aangeraden om in sommige gevallen de bezoekregeling aan te passen
(verminderen, begeleiding en toezicht, neutrale bezoekersruimte, geen bezoek)
3) Vredegerecht
Ruzies of conflicten tussen twee partijen
Klassieke psychiaters beslissen over gedwongen opnames door attesten op te maken
FP wel aanwezig wanneer men advies nodig heeft over of men al dan niet in staat is om
zelf zijn goederen te beheren (helderheid van de geest)
4) Rechtbank van Koophandel
Bepalen of iemand handelsbekwaam is en of de handelingen (financiële activiteiten,
getekende contracten,..) bijgevolg wel of niet rechtsgeldig zijn
Indien verkoper, die niet psychiatrisch opgeleid is, kan opmerken dat de iemand
geestesgestoord is, mag men geen contracten afsluiten en worden deze vernietigd.
5) Arbeidsrechtbank
Arbeidsongevallen beoordelen (kan door verschillende rechtbanken: politierechtbank,
arbeidsrechtbank,…)
Verschillen medische en juridisch domein
Medisch Juridisch
3
, Ethisch Individu moet ten allen prijs Nagaan of de wettekst klopt en of dit
uitganspunt geholpen worden, ook als de in het voor- of nadeel van iemand is
patiënt zelf het daar niet mee Zelfbeschikkingsrecht staat zeer hoog
eens is (zelf keuze maken)
Ethisch Respect voor de gezondheid Respecteren van de rechten van de
uitgangspunt: Bescherming van de mens
respect voor gezondheid Bescherming van hun vrijheid
personen ‘zorgen voor’ (autonomie op 1e plaats)
behandelingsideologie geen fan van gedwongen
opname
Zelfbeschikkingsrecht
Individu vs. maatschappij
A priori Geneesheren worden opgeleid In de rechtszaal zullen advocaten elkaar
houdingen om samen te werken en aanvallen en na de zaak normaal met
(‘cultuur’) problemen zo snel mogelijk op elkaar omgaan
te lossen, in het voordeel van de
patiënt
Asymmetrie De arts is de heer en meester Rechter bepaalt wat het werk wordt
van de relatie over zijn eigen handelen, zolang van de deskundige
het maar in voordeel is van de Gerechtsarts beslist zeer weinig
patiënt
Tegensprekelij Medisch beroepsgeheim staat Tegensprekelijkheid in het juridisch
k debat vs. centraal en wordt gecontroleerd denken is cruciaal. Ook al is het
beroepsgeheim door Orde van Artsen deskundig verslag volledig juist, kan
het nietig verklaard worden als de
tegenpartij een geldige reden heeft
(vb. schending van bepaalde
rechten).
BG weegt net op tov de eigen
rechten. De juristen verkiezen de
eigen rechten boven de
geheimhouding vd gespreksinhoud
Normaliteit vs. Vanaf wanneer pathologie?, Vaak zwart-wit denken. Vb
stoornis Ernstbepaling, hoe afwijkend geestesgestoord of niet.
van het ‘normale’, .. = vage Het verslag moet eenduidig zijn
grenzen en interpretaties
Glijdende schalen
Causaliteit Curatief medisch gezien is het De behandeling is minder van tel, doch
vaak niet zo belangrijk hoe een wel: hoe is die ziekte/ongeval tot stand
bepaalde ziekte tot stand is gekomen? Heeft de ziekte/aandoening
gekomen. Het is van belang dat te maken met een bepaald feit?
ziekte behandeld wordt Causaliteit is juridisch gezien bijna
belangrijker dan de stoornis op zich
Behandelen Hoofddoel Eerder ‘controle’ dan ‘behandeling’,
(vnl. binnen strafrecht)
Niet primair doel dat individu
geneest, maar dat maatschappij
beschermd wordt van gevaren
Vb. etnisch uitgangspunt: bij verslavingsproblematieken zal de psychiater willen
behandelen, zelfs tegen de wil in (gedwongen opname), terwijl de rechter de vrije
keuze geeft aan het destructief gedrag van de verslaafde
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Hael. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now