Summary
Samenvatting Probleem 3 Inleiding Rechtswetenschap
- Course
- Institution
Werkgroepuitwerkingen probleem 3 Inleiding Rechtswetenschap
[Show more]
Seller
Follow
anneliekespanninga
Content preview
Probleem 3 (coronamaatregelen)Begrippen: EVRM, rechterlijke dwaling, koninklijk besluit.
Probleemstelling:
- Werking van verdragen;
- Wie mag wetten maken in Nederland?
- Is een koninklijk besluit wel/geen besluit?
- Welke wetten mag de rechter toetsen?
Brainstorm & probleemanalyse
Leerdoelen:
- Welke soorten wetten zijn er? En hoe komen die tot stand?
- Wat zijn de geldingsvoorwaarden van een wet? En wat is de onderlinge rangorde?
- Hoe verhouden internationale verdragen zich tot het Nederlandse recht? En
wanneer is een verdrag geldig in Nederland?
- Wanneer kan een verdrag een wettelijke regeling opzijzetten? En wat is de rol van
de rechter hierbij?
Literatuur:
- Recht in context, Hoofdstuk 3, paragraaf 1 tot en met 5
- G. Boogaard & J. Uzman, ‘Tussen Montesquieu en Judge Dredd. Over rechter,
politiek en rechtsvorming’, Ars Aequi 2015, p. 61-67.
,Leerdoelen probleem 3
1. Welke soorten wetten zijn er? En hoe komen die tot stand?
Er zijn twee soorten wetten;
Wet in formele zin: het besluit van de wetgever in formele zin en heeft betrekking op de
vorm waarin dat besluit tot stand komt.
Wet in materiële zin (algemeen verbindend voorschrift): een algemene (van toepassing op
onbepaalde groep personen), abstracte (van toepassing op meerdere gevallen), de burgers
bindende rechtsregel, afkomstig van een van de overheidsorganen die bevoegd zijn tot het
maken van regels.
Formele wetgever kan ook materiële wetten scheppen, deze zijn dan formeel vanwege
totstandkoming en materieel.
De vaststelling van wetten geschiedt door de regering en de Staten-Generaal
(vertegenwoordigt Nederlandse volk) gezamenlijk’.
Wetgevende macht: het orgaan dat wetten (in formele zin) maakt. Bestaande uit de regering
(koning en ministers) en de Staten-Generaal (1e+2e kamer als volksvertegenwoordiging).
Deze is samengesteld door verkiezingen, daarom bindt de wet de burgers in een land
vanwege democratische legitimatie of rechtvaardiging.
- Zelfbinding aan het recht: de politieke gemeenschap stelt zichzelf regels.
De bevoegdheid regelgeving hebben meer organen:
- Algemene maatregel van bestuur: regering afzonderlijk.
- Provincie, gemeente, waterschappen en andere openbare lichamen.
- Bevoegdheden worden ook gedelegeerd.
De totstandkoming van wetten in formele zin
Voor de totstandkoming van een wet in formele zin moet een procedure gevolgd worden:
We gaan uit van een wetsvoorstel afkomstig van de regering.
1. Voorbereiding wetsvoorstel op een van de ministeries.
a. Ontwerp wordt samen met een memorie van toelichting behandeld door de
ministerraad en ter advies voorgelegd aan de Raad van State
b. Voorstel met memorie wordt naar Tweede Kamer gezonden.
2. Parlementaire behandeling wetsvoorstel.
a. Voorbereidend onderzoek: verloop volgens Reglement van Orde voor de
Tweede Kamer. Vindt plaats in een vaste Kamercommissie. Commissie brengt
hierover een verslag uit. Regering zendt nota naar aanleiding van verslag met
soms verwijzingen.
b. Openbare behandeling in de Tweede kamer: voorstel verdedigd door
betrokken ministers. Kamer beraadslaagt over algemene strekking voorstel.
Vervolgens artikelsgewijze handeling, kamer kan gebruik maken van recht van
amendement (recht om wijzigingen in voorstel aan te brengen). Dan
artikelsgewijze stemmingen
c. Tot slot beslist Kamer over aanneming van het eventueel gewijzigde voorstel
in zijn geheel.
d. Wet wordt bij aanneming doorgezonden naar Eerste Kamer. Waar ook
onderzoek en openbare behandeling plaatsvindt. Eerste Kamer kan niet
wijzigen, alleen verwerpen of aanvaarden. Bij aanvaarding kamer verder:
, 3. Bekrachtiging koning door ondertekening van het wetsvoorstel. Vergezeld door die
van de verantwoordelijke ministers. (ministeriële contraseign) wetsvoorstel krijgt
kracht van wet.
4. De bekendmaking in Staatsblad door minister van Justitie. Tenzij wet anders bepaalt,
treedt zij in werking met ingang van de eerste dag van de tweede kalendermaand na
de datum van de bekendmaking.
a. Lagere regelgeving van rijkswege als een ministeriële regeling wordt
gepubliceerd in de Staatscourant.
De formele wetgever treedt telkens op als grondwetgever. De Grondwet is ook een wet in
formele zin.
Proces rondom wijziging grondwet is verzwaard om recht te doen aan de fundamentele
betekenis van de Grondwet.
De behandeling van een voorstel tot herziening van de Grondwet geschiedt in twee fasen
van behandeling (artikel 137 Gw.)
Bij een overgangsregeling blijven bestaande wetten en andere regelingen en besluiten die in
strijd zijn met de gewijzigde grondwet gehandhaafd totdat overeenkomstig een nieuwe tekst
een voorziening is getroffen. Laatst gewijzigd in 2008.
2. Wat zijn de geldingsvoorwaarden van een wet? En wat is de onderlinge rangorde?
Wet moet voldoen aan legaliteit en legitimiteit;
Legaliteitsvraag: onder welke voorwaarden bindt de wet?
De legaliteitsvereisten van de wet als rechtsbron zijn:
1. Lex scripta: de wet is geschreven. Een wet kan pas in werking na bekendmaking in
een gezaghebbende schriftelijke tekst.
2. De wet is bevoegdelijk gegeven. De Grondwet bepaalt welke overheidsorganen
bevoegd zijn tot wetgeving.
3. De wet mag niet in strijd zijn met hogere regeling. Er bestaat een hiërarchie van
regelgeving.
De regering houdt toezicht op de deugdelijkheid van verordeningen en beschikkingen van
lagere overheden (provinciale en gemeentelijke verordeningen). Raad van State moet altijd
om advies worden gevraagd bij vernietigen regelgeving.
- Preventief: controle vooraf.
- Repressief: controle achteraf.
De beslissing moet weer gepubliceerd worden in het Staatsblad.
Ook moet rechter toetsen of de wettelijke bepaling die hij toepast wel verbindend is. Is
de bepaling bevoegdelijk tot stand gekomen? En niet in strijd met andere regeling? Noemen
we toetsing aan de rechtmatigheid.
Legitimiteitsvraag: Waarom vormt iets een bron van bindende rechtsregels?
Wetgeving en bestuur komen tot ontwikkeling wanneer de sociale controle op de naleving
van gewoonteregels en uitspraken van een rechtsprekende instantie niet meer afdoende te
garanderen is omdat de gemeenschap groeit.
Gevolg: toekenning bevoegdheden met betrekking op vaststellen en veranderen van regels
aan instelling/orgaan.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anneliekespanninga. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.68. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now