Summary
Samenvatting probleem 3 Inleiding privaatrecht
- Course
- Institution
Werkgroepuitwerkingen probleem 3 Inleiding privaatrecht
[Show more]
Seller
Follow
anneliekespanninga
Content preview
Probleem 3 IPRLeerdoelen
1. Hoe moeten onduidelijke bepalingen in een overeenkomst worden uitgelegd?
Rechtsgevolgen van de overeenkomst tussen partijen
Een overeenkomst heeft als rechtsgevolgen (6:248 lid 1):
1. De door partijen overeengekomen rechtsgevolgen (Haviltex-norm) beginsel der
contractsvrijheid: partijen kunnen de inhoud van hun overeenkomst naar eigen
believen inrichten.
Toepasselijkheid van dwingend recht kunnen partijen niet via contractuele weg
uitsluiten. Of iets dwingend is, is een kwestie van uitleg en gaat om of de inhoud van
de overeenkomst voldoet aan de wettelijke omschrijving van de betreffende
overeenkomst.
2. De rechtsgevolgen die naar de aard van de overeenkomst voortvloeien uit:
a. De wet:
Aanvullende bepalingen van een wet in formele zin;
Bronnen waarnaar de formele wet elders verwijst (6:214).
b. De gewoonte (kan gaan om algemene gewoonte, plaatselijk gebruik,
beroeps-/bedrijfsgebruik). Is niet vereist dat partijen bedoeld hebben de
gewoonte te volgen;
c. De eisen van redelijkheid en billijkheid: hetgeen volgens ongeschreven recht
in het maatschappelijk verkeer betaamt. Bij redelijkheid en billijkheid meer
rekening houden met belang van ander dar bij betamelijkheid.
Uitleg van de overeenkomst
Gemaakte afspraken moeten worden uitgelegd om de rechtsgevolgen vast te stellen.
Richtinggevend is het wederzijdse gerechtvaardigde vertrouwen van partijen.
Veel discussie over uitleg. Het beeld uit de rechtspraak:
- Haviltex-norm: er kan niet worden volstaan met een taalkundige benadering, het
komt aan op:
o De zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer aan het
overeengekomene mochten toekennen;
o Hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten.
Dit neemt niet weg dat de taalkundige betekenis van bewoordingen vaak wel van
groot belang is. Toch kunnen overige omstandigheden nog tot een afwijkende uitleg
leiden.
- CAO-norm: uitleg is niet alleen van belang bij gewone obligatoire overeenkomsten,
maar ook bij andersoortige rechtshandelingen. Op enkele bijzondere terreinen wordt
een striktere uitlegmethode gebruikt: de bewoordingen van de bepalingen zijn uit te
leggen naar objectieve maatstaven in het licht van de gehele tekst van de
overeenkomst en daarmee van beslissende betekenis.
o Is met name bij CAO, collectieve vaststellingsovereenkomst en notariële akte
tot levering van een registergoed of tot vestiging van een beperkt recht op
een registergoed.
- Tussen de Haviltex-norm en de CAO-norm bestaat geen scherpe tegenstelling, maar
een vloeiende overgang; bij beide alle omstandigheden van het concrete geval
beslissend, naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid.
, De uitleg contra proferentem: als een door een professionele contractant aangedragen
beding onduidelijk is, ligt het voor de hand dit beding uit te leggen in het voordeel van de
andere partij, zeker wanneer deze niet professioneel handelt.
Art. 6:238: voor algemene voorwaarden in consumentenovereenkomsten is dit gezichtspunt
tot wettelijke regel uitgegroeid.
Rangorde van bronnen
1. Primair is beslissend wat partijen zijn overeengekomen; hieraan kan slechts afbreuk
worden gedaan door (a) dwingende wet, openbare orde of goede zeden en (b)
derogerende redelijkheid en billijkheid.
2. Als de uitleg van de partijafspraken geen duidelijkheid verschaft, komen de
aanvullende bronnen van rechtsgevolgen aan de orde: aanvullende wet, gewoonte,
aanvullende redelijkheid en billijkheid. Hiertussen geen vaste rangorde; is aan de
rechter om in concrete gevallen te bepalen welke bron gebruikt moet worden.
Redelijkheid en billijkheid (art. 6:248)
Kan op twee manieren voorkomen:
1. Aanvullend: als bron van rechtsgevolgen als partijafspraken zelf niet voldoende
duidelijkheid verschaffen (lid 1);
2. Derogerend (beperkend): een tussen partijen als gevolg van de overeenkomst
geldende regel is niet van toepassing als dit naar maatstaven van redelijkheid en
billijkheid onaanvaardbaar zou zijn (lid 2).
Werking redelijkheid en billijkheid staat ook al in 6:2, maar hier ook belangrijk:
a. Voor overzichtelijkheid en duidelijkheid;
b. 6:248 is ook buiten verbintenissenrecht van toepassing;
c. Redelijkheid en billijkheid zien niet alleen op elke verbintenis afzonderlijk,
maar ook op de tussen partijen bestaande contractuele relatie in totaal.
Redelijkheid en billijkheid doen zich ook voor bij de opzegging van (duur)overeenkomst.
Sommige overeenkomsten kennen een wettelijk opzegbaarheidsregime. Als deze er niet is
en partijen hebben niks afgesproken, dan wordt deze bepaald door redelijkheid en
billijkheid.
1. Een voor bepaalde tijd (b.v. drie jaar) aangegane duurovereenkomst kan niet
tussentijds worden opgezegd, behalve in geval van onvoorziene omstandigheden
(6:258).
2. Een voor onbepaalde tijd aangegane duurovereenkomst is in beginsel opzeg-baar.
Maar de eisen van redelijkheid en billijkheid kunnen de opzegvrijheid in diverse
opzichten begrenzen (i.v.m. aard en inhoud van de overeenkomst en de
omstandigheden van het geval):
a. Vaak moet de opzegger een redelijke opzegtermijn in acht nemen.
b. Soms is opzegging slechts mogelijk bij een voldoende zwaarwegende grond.
c. Soms moet de opzegger een redelijke schadevergoeding aanbieden.
Opzegging vindt plaats door een tot de wederpartij gerichte verklaring die ertoe strekt de
overeenkomst te beëindigen (eenzijdige gerichte rechtshandeling). De figuur van de
opzegging staat los van het leerstuk van tekortkoming en ontbinding (6:265 e.v).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anneliekespanninga. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.80. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now