Samenvatting - Hersenen en Gedrag (Deeltentamen 1 UU)
6 views 0 purchase
Course
Hersenen en gedrag (201500052)
Institution
Universiteit Utrecht (UU)
Ik heb hiermee 23 van de 24 vragen goed kunnen beantwoorden -> Ik had een 9,5.
Samenvatting van alle leesstof en hoorcolleges die je nodig hebt voor het eerste deeltentamen van Hersenen en Gedrag (HG). I
,Helmholtz: ontdekte dat reactietijden op teen stimulatie langer duurde dan op heup
stimulatie omdat teen verder van hersenen af is (aanraking moet vertaald worden naar
zenuwsignaal en moet langer afleggen in geval van teen stimulatie) (hieruit bleek dat
gemiddelde zenuwgeleidingssnelheid 50 m/s is).
F.C. Donders: meette verschillen in gedrag. Leidde een eigenschap van de hersenen af aan
de hand van waargenomen verschil in gedrag.
Bijvoorbeeld: door deelnemers twee letters te laten zien op een scherm en je hierin een X
moet zoeken. Vervolgens werden er vier letters laten zien en moesten deelnemers weer een
X zoeken. Het bleek dat de tweede optie langer duurde tot er een antwoord was. Hieruit kon
iets over snelheid van cognitief functioneren gezegd worden (dit is geen experiment van F.C.
Donders maar idee is hetzelfde).
Klassiek conditioneren: er ontstaat een respons als reactie op een stimulus. Er wordt een
prikkel die een reactie oproept (ongeconditioneerde respons) aangeboden samen met een
neutrale prikkel. Dit wordt herhaald totdat de neutrale prikkel alleen ook diezelfde reactie
oproept. Gedragsreactie verandert na verloop van keren op een stimulus.
De ongeconditioneerde respons is iets dat aangeboren is.
Bijvoorbeeld: Een hond gaat kwijlen als hij vlees ruikt (dit is normaal en gebeurt altijd), dit is
een ongeconditioneerde respons. Als je de het vlees en tegelijkertijd de bel ringt, zal de
hond gaan kwijlen omdat hij vlees ruikt/ziet. Dat is dan nog niet persé omdat je de bel ringt,
maar als je dit meerdere keren herhaalt zal de hond de bel koppelen aan het krijgen van
vlees. Op een gegeven moment zal de hond ook gaan kwijlen als alléén de bel wordt
geringd. De bel is nu een geconditioneerde stimulus geworden (niet aangeboren, maar
aangeleerd na meerdere keren gedaan te hebben).
Operant/instrumenteel conditioneren: Bekrachtiging (=reinforcement) zorgt ervoor dat
gedrag herhaald wordt. Dit is het geval bij verslaving bijvoorbeeld (innemen van drugs geeft
beloning). Het gedrag staat hier voorop (bij klassiek conditioneren is dat andersom, komt
pas na aanleren en hier is het gedrag er al en wordt je geleerd het te blijven doen op die
manier).
Bij gewoon leren (studeren) worden hersenen anders geprikkeld dan conditioneren. Dit is in
de hersenen dus niet hetzelfde.
Huntington: degeneratieve hersenziekte waarbij motoriek en later ook andere mentale
functies worden aangetast. Meer dan veertig keer CAG (uitleg komt verderop in document)
herhalingen op een chromosoom leidt tot deze ziekte. Hoe meer herhalingen je hebt, hoe
sneller de zieke tot stand komt.
Gen: Codeert voor een eiwit (DNA leidt tot RNA en dit leidt (in een ribosoom) tot een eiwit).
Eiwitten dienen als enzym (reguleren chemische reacties tussen moleculen), receptoren en
als boodschapper stof.
Mensen hebben 23 chromosomen paren (23 ste paar is geslachtschromosoom). Voor elk
paar krijg je er van beide ouders één. Elk paar heeft twee varianten (=allelen), deze zijn
vaak identiek maar kan soms ook verschillen (bv bij huntington).
Genen hebben een verband met gedrag maar VOORAL omgevingsfactoren spelen ook mee
bij het ontstaan van gedrag.
,Het zenuwstelsel bestaat uit neuronen en gliacellen (ondersteunende functie en maken
myeline). Neuronen ontvangen informatie die ze weer doorsturen naar andere cellen.
Ribosomen: celonderdeel die eiwitten synthetiseert. Kan los in de cel maar sommige
ribosomen binden aan het endoplasmatisch reticulum (dit is een netwerk van buisjes die
nieuw gemaakte eiwitten verplaatst).
Motorische neuron: Ontvangt prikkel via een dendriet (=vertakking van neuron die prikkels
ontvangt) en stuurt dit door naar axon waardoor het bij een spier aankomt. Bij motorische
neuron ligt lichaamscel in het ruggenmerg.
Sensorische neuron: Is aan één uiteinde erg gevoelig voor prikkels (bv aanraking) en
brengt deze naar de ruggengraat. De lichaamscel van de sensorische neuron ligt
halverwege de axon stengel, buiten het ruggenmerg.
Axonen van gewervelden zijn omgeving door myelineschede. Dit beschermt zenuwcellen
tegen schade en helpt bij snelle geleiding van prikkels. De myelineschede is onderbroken
met insnoeringen van Ranvier. Signaal springt van insnoering naar insnoering (=saltatoire
impulsgeleiding) en deze insnoeringen van Ranvier zorgen ervoor dat signaal sneller kan
worden overgedragen dan bij axonen zonder myelineschede.
Bij MS is myeline aangetast waardoor zenuwsignalen niet of slecht doorgegeven kunnen
worden.
Er zijn veel soorten vormen van neuronen. Zo ook de Purkinje vezel. Dit is een cel in de
hersenen, het heeft heel veel dendrieten (en kan dus ook heel veel informatie verwerken)
(zie foto hieronder; zwarte bolletje is de lichaamscel en axon loopt naar beneden, de kleine
vertakkingen zijn allemaal dendrieten). Neuronen kunnen heel erg wisselen in vorm, zo
, hebben sommige neuronen bijvoorbeeld slechts twee dendrieten.
Neuronen hebben een membraan (net als gewone lichaamscellen) waar weinig chemicaliën
doorheen kunnen. Er zitten kanalen in het membraan waardoor sommige belangrijke
chemicaliën zoals natrium etc wel erdoorheen kunnen.
Grootste verschil van neuronen vergeleken met lichaamscellen is de hoge variëteit van
vorm.
Mitochondrium: zorgen voor metabolische processen en leveren hier energie mee
(‘powerhouse of the cell’). Ze hebben hun eigen genen (dus niet die in de celkern). Ze
worden overgedragen door cytoplasma van de eicel (je krijgt het mitochondriale DNA dus
van je moeder).
Hersenen gebruiken véél energie (meer dan andere) en zijn dus erg afhankelijk van
mitochondria. Als dit niet goed functioneert heeft dat negatieve invloed. Kan depressie,
epilepsie, Alzheimer, Parkinson en Huntington veroorzaken.
De nucleus is de celkern, het bevat de chromosomen. Naast rode bloedcellen bevatten alle
cellen een celkern.
Dendriet is een vertakkende uitloper van de soma (=verdikte cel deel waar celkern van
neuron zich bevindt). Soma bevat de celkern, ribosomen en mitochondria. Dendrieten
bevatten synaptische receptoren om signalen te ontvangen.
Axon verplaatst signaal naar een andere neuron, orgaan of spier. Axonen zijn lang, kunnen
soms een meter zijn (van ruggengraat naar voeten bv). Een neuron kan maar één axon
hebben (wel meerdere dendrieten). Aan het eind van een axon zit een presynaptische
terminal; hier wordt het elektrische signaal omgezet in een chemisch signaal.
Afferente neuronen brengen signaal van zenuwreceptoren naar centrale zenuwstelsel. Dit
zijn dus sensorische neuronen. Soms is het niet duidelijk of een neuron van of naar het
centrale zenuwstelsel gaat (als je bijvoorbeeld op het tentamen maar een paar neuronen op
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller simonerijpma01. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.71. You're not tied to anything after your purchase.