Een samenvatting van belangrijke punten van het onderdeel arm en rijk van aardrijkskunde. Bevat informatie wat belangrijk is voor de 4e klas, de schoolexamens en de centraal examens.
ergelijking van landen kan met indicatoren
V
bijvoorbeeld; welvaart van een land:
- bbp/hoofd
- ontwikkeling via % analfabeten
ergelijking met 1 indicator kan problemen opleveren
V
want: cijfers niet altijd betrouwbaar
bbp/hoofd - bnp/hoofd:
- vergelijking van ontwikkeling en welvaart
problemen:
- valuta verschillende landen vaak moeilijk vergelijkbaar
- verschil in koopkracht; wat je kunt kopen met bv 1000,- kan sterk verschillen
- sommige landen zijn onvoldoende uitgerust om het bbp/bnp goed te berekenen
- zelfvoorziening en informele sector worden vaak niet meegeteld
- bbp/hoofd of bnp/hoofd als gemiddelde verhult regionale en sociale verschillen
uigelingensterfte goede indicator wanneer je maar 1 indicator voor ontwikkeling wilt
Z
gebruiken
- sterfte van 0-jarigen per 1000 0-jarigen
cijfer beïnvloed door verschillende factoren:
- welvaart
- scholing
- gezondheidszorg
HDI:
- ontwikkelingsindex die verschillende criteria gebruikt zoals:
- levensverwachting
- analfabetisme
- koopkracht
Migratie wordt veroorzaakt door push en pull factoren
- pushfactor
- afstotende kracht zoals; oorlog, droogte en armoede
- pullfactor
- aantrekkende kracht zoals welvaart en vrede
Bevolkingsspreiding:
- weerspiegelt het verschil in bevolkingsdichtheid
- houdt vaak verband met natuurlijke mogelijkheden en economische ontwikkeling
- vlakke gebieden zijn dichter bevolkt dan gebergten die onaantrekkelijk zijn voor
economische activiteiten
Bevolkingsdruk:
- druk door de omvang van de bevolking of van bepaalde leeftijdsklassen
- een jonge bevolking is vaak het gevolg van hoge geboortecijfers
, - vergrijzing is groei van het aantal personen van 65 jaar en ouder; welvarende landen
Demografische druk:
- verhouding van het aantal 0-19-jarigen en 65+’ers ten opzichte van het aantal
20-64-jarigen
- hoeveel niet-werkende mensen door de werkende bevolking moet worden
onderhouden
- geboorte, sterfte en migratie hebben er invloed op
Verdeling beroepsbevolking:
- primaire sector
- landbouw en visserij
- secundaire sector
- industrie en bouwnijverheid
- tertiaire sector
- diensten, verdeeld in commerciële dienstverlening zoals:
- handel, financiële instellingen en zakelijke diensten
- niet-commerciële dienstverlening zoals:
- onderwijs, gezondheidszorg en cultuur
Wereldsysteem
- centrum
- economisch overheersend, beslissingscentrum, kerngebied; vaak ook
overheersend op andere terreinen als cultuur, kennis en politiek
- semiperiferie
- tussen centrum en periferie zoals perifere landen die recent zijn gegroeid
door industrialisatie
- periferie
- economisch afhankelijk van centrum, ondergeschikt; vaak leverancier van
grondstoffen, landbouwproducten en goedkope arbeid
Globalisering/mondialisering:
- wereldwijd proces van integratie van landen door lagere kosten van transport en
communicatie en een steeds grotere stroom goederen, diensten, investeringen,
kennis en mensen
Mondiale vervlechting/verweving:
- wereldwijd verstrengeld raken van bedrijven/economieën door veel onderlinge
banden en transacties; bedrijven/economieën maken deel uit van mondiaal netwerk
Tijd-ruimtecompressie:
- door afname van relatieve afstanden (afstanden uitgedrukt in tijd, moeite en kosten),
kunnen afstanden in steeds minder tijd worden overbrugd; tijd en ruimte worden als
het ware in elkaar gedrukt
Global village:
- wereld is een dorp geworden door wereldwijde contacten zoals telecommunicatie en
verre reizen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Snoa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.02. You're not tied to anything after your purchase.
