Samenvatting van het deel erfgoed, gegeven door Wim Oers.
Gebaseerd op cursus en lesnotities.
p 1-16: uitgebreide samenvatting
p 17-20: beknopte handgeschreven samenvatting
2. DEFINIËRING, INDELING EN CATEGORISERING
HINT: verschil indeling en categorisering (en onderdelen)
2.1 Definiëring
- Erfgoed = wat met van de voorouders erft -> nalatenschap
- = wat mensen waarderen, wat te bewaren waard is, zich mee identificeren,…
- = verzamelbegrip voor alles wat we overerven (materieel of immaterieel)
2.2 Indeling cultureel en natuurlijk erfgoed
- Cultureel erfgoed = door de mens gemaakt
o Vb: gebouwen, literatuur, kunst, taal, media,…
- Natuurlijk erfgoed = dat door de natuur is ontstaan
o Vb: natuurgebieden, fossielen, plant- en diersoorten,…
2.3 Categorisering
2.3.1 Materieel erfgoed
= tastbaar erfgoed
- Roerend erfgoed
o = verplaatsbaar, niet grondgebonden
o Vb: schilderijen, meubels, publicaties
o Mobiel erfgoed
Vb: voertuigen, vaartuigen, vloegtuigen,…
Behalve als het ingeschreven is in een land, dan behoort het tot dat land, dus
wordt het onroerend goed
o Vb: Coca-Cola = materieel roerend erfgoed
- Onroerend erfgoed
o = niet verplaatsbaar
o Monumenten (waardevol bouwkundig erfgoed)
Religieuze gebouwen, belforten, stations, bruggen, luchthavens,
sportcomplexen, oorlogs- & vredesmonumenten,…
o Landschappen
Natuurlandschappen, cultuurlandschappen, waardevol stedenbouwkundig
erfgoed,…
o Archeologische sites
o Varend erfgoed
o Heraldiek = wapenkunde, leer van familiewapens
- Slechts uitzonderlijk wordt onroerend goed verplaatst (vb: openluchtmuseum Bokrijk)
2.3.2 Immaterieel erfgoed
= niet tastbaar
- Omvat elementen van cultuur, traditie,…
- Vb: muziek, geuren, dans, religie, recepten, ambachten,…
1
,3. OORZAKEN VAN VERVAL
- ‘tand des tijds’ & speech over tijd
- De natuur heeft zijn eigen opruimingsstelsel
Tijd
- Kunstenaars waren altijd al geboeid en geïntegreerd door thema’s rond ‘tijd’ en
vergankelijkheid
3.1 De vier ‘elementen’ uit de klassieke filosofie
- Aarde
o Vb: aardbevingen
- Lucht
o Vb: winderosie
- Water
o Vb: sneeuw (vriesschade) – water (overstromingen) – damp
o Water zet uit als het vriest -> schade gaat optreden op zwakste punt
o !! als ontwerper: waar gaat al het vocht naartoe?
- Vuur
o Vb: brand, bezonning (zonlicht -> verkleuring), belichting,…
Deze 4 elementen zullen onder verschillende omstandigheden optreden:
- Normale omstandigheden
o Temperatuurschommelingen (uitzetting), winderosie, watererosie, vorst,…
- Bijzondere omstandigheden
o Blikseminslag, rukwinden, hevige regen- of sneeuwval, agressief milieu,…
- Uitzonderlijke omstandigheden
o Natuurrampen, orkaan, aardbevingen, vulkaanuitbarstingen, tsunami, droogte,…
3.2 Schimmels of zwammen
- = ook fungi genoemd
- Schimmels + bacteriën = reducenten in ecosysteem
- Ecosysteem = natuurlijk systeem dat bestaat uit alle organismen in een bepaald gebied,
samen met abiotisch systeem en de wisselwerking tussen beide
- Schimmels zijn heterotroof = ze zijn afhankelijk van andere levensvormen voor hun
stofwisseling
- Bacteriën in de douche vermijden door:
o Damp afvoeren -> ventileren
o Genoeg licht
o Kuisen met verdund bleekwater en hitte
- Zwammen en bacteriën houden van:
o Donker
o Vocht
o Warmte
- Planten zich voort:
o Geslachtelijk: door sporen
o Ongeslachtelijk: vegetatieve wijze met schimmeldraden of door knopvorming
- Schimmels spelen een belangrijke rol bij de biologische afbraak van plantaardig materiaal
2
, 3.2.1 Gevaarlijk voor monumenten
Huiszwam
- = op verdiepingen en zolder
- = schadelijk voor houten constructies
- Vooral in vochtige en niet te koude omgeving
- Wat wijst er op huiszwam:
o Geur: ‘zweet’ van de zwam
o Kijken: sporen in stof -> oranje kleur
- Wat doet een huiszwam:
o Vanaf het begint te zweten gaat het groeien
o Vreet alles op
o Kan zich verplaatsen door mortel (niet door baksteen)
- Hoe behandelen:
o Verschroeien met brander of gas
Bij bakstenen
Oppervlakkig
o “au de javel” behandeling
Duur
Moet door experten gebeuren
o Zoeken naar vruchtlichaam
- Vb: verhaal van mycelium in kasteel en de barones
- Vb: verhaal van zijn neef en de buurman tandarts
Kelderzwam
- = enkel in kelders
- = zwart mycelium
3.3 Planten
- Ongebruikelijke plantengroei
o Vb: wortelschade aan funderingen en rioleringen
- Klimplanten
o Vb: woekerplanten zoals klimop
3.4 Dieren
- Insecten -> plagen
- Wormen
- Knaagdieren
- Uitwerpselen van dieren
- Vb: verhaal van Engeland “doodskloppertjes” die vrouwtjes lokken met lokroep
- Vb: huisboktor (soort kever), houtwormkever
o Komen in hout
o Eerst te weten komen welk beestje er in uw hout zit
o Vb door naar boorgaten te kijken of zoeken naar dode kevers (op de grond)
o Hoe bestrijden?
Met gassen (voor alles wat vliegt en kruipt)
Gevaarlijk voor uzelf!
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller charlotte96. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.83. You're not tied to anything after your purchase.
