Summary
Samenvatting Rechtsvinding 23/24
- Course
- Institution
SV rechtsvinding academiejaar 23/24 prof dr Peeraer
[Show more]
Seller
Follow
ugentlaw
Content preview
RECHTSVINDINGINLEIDING
1. Waarom dit opleidingsonderdeel?
Iets kunnen vs. iets goed kunnen: kwestie van kwaliteit
Recht = (ook) politiek → Politieke keuzes benoemen en kritisch evalueren
̶ Rechtsvinding: ‘juridische hermeneutiek’
̶ Hoe we uitleggen in het recht, d.i. hoe uitlegger inhoud/betekenis van het recht in
concreet geval bepaalt
‒ Hoe antwoord geven op vragen als:
– Moet Johan de fiets teruggeven aan Ibrahim?
– Mag ik hier meer dan 70 kilometer per uur rijden?
– Mocht Yasmina in 2020 haar hoofddoek ophouden in de rechtszaal?
̶ Vooronderstelling, uitgangspunten en technieken waaruit uitleggers kiezen
̶ Verhouding tot AR
̶ AR als basis? Vermeld op slide
Overzicht ‘rechtsvinding’
I. Twee perspectieven op (juridische) uitlegging
• Wat is (juridische) uitlegging?
• Twee visies
II. Uitlegging in staatkundig perspectief
1
, III. (Onmogelijk) onderscheid ‘rechtsfeiten’ en ‘rechtsregels’
IV. Constructie van rechtsfeiten
V. Constructie van rechtsregels
DEEL I: twee perspectieven op
juridische uitlegging
1. Wat is (juridische) Uitlegging?
Hoofdstuk 1: uitlegging: begripsomschrijving
Uitlegging in het algemeen
Omschrijving
Intuïtieve omschrijving: “uitlegging/interpretatie = het interpreteren van iets”
- Preciezer = het toeschrijven van een betekenis aan een interpretatievoorwerp
- Alternatief = activiteit die interpretans (‘betekenis’/’inhoud’) koppelt aan interpretandum
(interpretatievoorwerp)
Drie elementen
- Interpretandum
- = ‘brandstof’ voor interpretatie
- Synoniemen: interpretatievoorwerp, brongeheel
- Bv. geschreven teksten, gebaren, partituren, cijfers, potscherven, afbeeldingen…
- Interpretans
- = de ‘interpretatie’ die je aan interpretandum geeft
- Synoniemen: doelgeheel
- Bv. geschreven commentaar op tekst, betekenis die je hecht aan gebaar, commentaar
op wetsartikel
- Activiteit
= Handeling waarbij je combinatie tss de 2 legt
I’m en I’s?
Onmogelijk om op voorhand te zeggen of iets interpretandum (I’m) dan wel interpretans (I’s) is
- Gebaar?
2
, - Vaak I’m: zwaaien op straat → nog betekenis aan te hechten
- Ook I’s mogelijk: gehurkt rondspringen (om bv. ‘konijn’ uit te beelden), duim omhoog
om iets goed te keuren
Zie ook het begrip ‘definitie’
- Bv. ‘hond’ = “zoogdier uit de familie van de hondachtigen dat blaft en dat tot huisdier
is gemaakt vanwege zijn talenten om te jagen en te waken” (Van Dale)
- I waarbij definiens= de inhoud, betekenis wordt toegeschreven aan definiendum=
interpretatievoorwerp
I’m, I’s en referent
‒
= semiotische driehoek: verhouding interpretandum en
interpretans
‒ Chinese karakters linksonder(= significant of signifier)= de
vorm
datgene wat moet worden geinterpreteerd=
interpretandum
‒ Mentale voorstelling aan het teken (signifié of signified)=
inhoudelijke of betekenisaspect vh teken= interpretans de
denotans
‒ Entiteit opgeroepen door de betekenis= referent of
denotatum die werkelijk betstaat de denotatie
Concrete vormen van interpretatie
Overzicht
1. Semantische interpretatie
Zoudt u uw arm willen uitsteken? Prima, dank u.”
- “Arm” → bepaald lichaamsdeel
3
, - “Uw arm” → bepaald lichaamsdeel van toehoorder
- “Prima” → zeer goed/eerste
- “Uitsteken” → naar buiten brengen
Semantiek: studie van semantische betekenis
- = betekenissen van uitdrukkingen (dus: woorden en zinnen) los van context (‘letterlijke
betekenis’)
- Brengt in kaart aan welke referenten uitdrukkingen refereren
- “Arm”
- (1) Toestand van armoede;
- (2) een van de bovenste ledematen van het menselijk lichaam;
- (3) de leuning van een zitmeubel waarop het bovenste lidmaat kan rusten
Interpretans= cognitieve handelingen
Cognitie? “Vermogen om iets te leren of om ergens kennis van te nemen”
- Nodig om semantische betekenis te bepalen? Vermogen om kennis te nemen van de
relevante taalkundige conventies
- Dat vermogen + effectieve kennis → semantische betekenis
Cognitieve handeling: handeling die louter bestaat uit koppeling vermogen + effectieve kennis
- Dus: géén eigen keuzes (geen ‘volitieve’ handelingen)
- Andere voorbeelden
- 2+2=? (kennis relevante wiskundige regels)
- Sudoku (vermogen om logisch te redeneren + kennis sudokuregels)
Cognitieve handelingen → onweerlegbaar juiste interpretatieresultaten
Deductieve redenering
Anders verwoord: semantisch interpretatieproces = mechanisch of algoritmisch
- Deductieve redenering = redenering waarbij je tot (ondubbelzinnig) juiste conclusie komt,
louter door kennis te hebben van relevante (wiskundige, taalkundige…) conventies
- = zuivere kwestie van logica
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ugentlaw. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.38. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80467 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now