Orthopedagogiek:
Handicaps
Bachelor/Schakelprogramma in de pedagogische wetenschappen
,Inhoud
1 Inleiding ....................................................................................................................................................... 3
1.1 Visie op handicap – ICF 2001............................................................................................................. 3
2 Ouderschap onder druk .......................................................................................................................... 6
2.1 Onderkennen, verwerken & aanvaarden .................................................................................. 6
2.1.1 Ervaringen van ouders .............................................................................................................. 6
2.1.2 Theoretische modellen .............................................................................................................. 6
2.1.3 Levend verlies – Manu Keirse ................................................................................................ 12
2.1.4 Reflectie ........................................................................................................................................ 12
2.1.5 Aandachtspunten voor hulpverleners ................................................................................. 13
2.2 Gezinsfunctioneren & opvoeding ............................................................................................... 15
2.2.1 hulpvragen van ouders ............................................................................................................. 15
2.2.2 theoretische modellen ......................................................................................................... 16
2.2.3 aandachtspunten voor hulpverleners ............................................................................ 25
2.2.4 Reportage ................................................................................................................................ 26
2.3 Ondersteunen van gezinnen ....................................................................................................... 26
2.3.1 Family-centered werken......................................................................................................... 26
3 Ondersteuning en begeleiding van personen met een handicap ............................................ 29
3.1 Actuele visies .................................................................................................................................. 29
3.1.1 Volwaardig burgerschap, inclusie & belonging ................................................................ 29
3.1.2 Kwaliteit van leven .................................................................................................................... 36
3.1.3 Empowerment, emancipatie & zelfbepaling ..................................................................... 38
3.1.4 Persoonsgerichte & vraaggestuurde ondersteuning .....................................................40
3.2 Ondersteunen van leer- en ontwikkelingsprocessen ........................................................ 43
3.2.1 Interactionele benadering ..................................................................................................... 44
3.2.2 principes .................................................................................................................................. 46
3.3 Ondersteunen van communicatie ............................................................................................. 49
3.3.1 Wat is communicatie? .............................................................................................................. 49
3.3.2 Interactionele benadering .................................................................................................. 49
3.3.3 Typering van communicatief gedrag ............................................................................... 50
3.3.4 Inzicht in communicatief functioneren ........................................................................... 52
3.3.5 Ondersteunde communicatie ............................................................................................ 53
3.4 Ondersteunen van socio-emotioneel welbevinden............................................................. 56
3.4.1 Belang sociaal- emotioneel ontwikkelingsprofiel .......................................................... 56
3.4.2 Sociaal-emotionele ontwikkeling .................................................................................... 56
3.5 Uitgelicht: personen met een NAH ........................................................................................... 68
, 3.5.1 Definitie Niet-aangeboren Hersenletsel (NAH). .............................................................. 68
3.5.2 Anatomie van de hersenen. ............................................................................................... 69
3.5.3 Oorzaken van een niet-aangeboren hersenletsel ...................................................... 70
3.5.4 Van coma tot bewustzijn...................................................................................................... 71
3.5.5 Gevolgen van een niet-aangeboren hersenletsel ....................................................... 71
3.6 Ondersteuningsbronnen ...............................................................................................................81
3.6.1 Zelfzorg......................................................................................................................................... 82
3.6.2 Eigen gezin & sociaal netwerk.......................................................................................... 87
3.6.3 Reguliere diensten en handicapspecifieke ondersteuning ...................................... 87
4 Maatschappelijke positie van personen met een handicap ......................................................88
4.1 Enkele vaststellingen ...................................................................................................................88
4.2 Verklaringen .................................................................................................................................... 90
4.2.1 Handicapisme ............................................................................................................................. 90
4.3 Verdragen over de Rechten van Personen met een Handicap ......................................... 91
4.3.1 Geschiedenis ................................................................................................................................ 91
4.3.2 Grondbeginselen van het verdrag .................................................................................... 91
4.4 Beeldvorming beïnvloeden .......................................................................................................... 91
De orthopedagogiek is, in Vlaanderen en Nederland, één van de disciplines binnen de
pedagogische wetenschappen (Broekaert, 2005) en betreft een volwaardige, autonome
discipline met een specifieke eigenheid (Noens, 2016). Ze bestudeert op een
wetenschappelijke wijze het handelen in als problematisch omschreven
opvoedingssituaties. De orthopedagogiek is daarmee niet louter gericht op de studie en de
behandeling van individuele stoornissen en beperkingen, maar op het handelen in de gehele
problematische opvoedingssituatie met een bijzondere aandacht voor de context
(Broekaert, 2005; Maes et al., 2013).
“Het uitoefenen van de klinische orthopedagogiek is het vanuit een wetenschappelijk
onderbouwd referentiekader verrichten van handelingen gericht op de preventie, de
diagnostiek, de begeleiding en behandeling van opvoedings-, ontwikkelings-, leer-,
gedrags- en emotionele problemen en de psychosociale gevolgen ervan bij kinderen,
jongeren of volwassenen en hun context. De orthopedagogiek is de discipline die de
theorieën, modellen, methoden en technieken ontwikkelt voor het bedoelde
wetenschappelijke referentiekader.”
Gewone versus verzwaarde opvoeding
Specifieke opvoeding
Als problematisch omschreven opvoedingssituatie
Opvoedingsvragen en opvoedingsproblemen
...
1.1 Visie op handicap – ICF 2001
Model van de Wereldgezondheidsorganisatie dat een visie geeft op handicap
International Classification of Functioning, Disability and Health
Internationale Classificatie van het menselijk Functioneren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller k29353625. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.10. You're not tied to anything after your purchase.