Class notes
Aantekeningen IPR week 1 t/m 7
- Course
- Institution
alle hoorcollege aantekeningen van het mastervak internationaal privaatrecht
[Show more]
Seller
Follow
lenamariahollander
Reviews received
Content preview
WEEK 1 - PERSONEN- EN FAMILIERECHT IWat is het internationaal privaatrecht?
IPR-geval:
Een privaatrechtelijke casus met grensoverschrijdende aspecten, bijvoorbeeld;
- Bij partijen met verschillende nationaliteiten
- Bij partijen met gewone verblijfplaatsen in verschillende landen
- Bij partij(en) met een andere nationaliteit dan het land van het gewone verblijf
- Een buitenlands vonnis dat in Nederland erkend moet worden of een buitenlandse akte
Geeft geen antwoord op materieelrechtelijke vraagstukken;
1) internationaal procesrecht (bevoegdheid & erkenning & tenuitvoerlegging)
2) conflictenrecht = autonoom rechtsgebied binnen het privaatrecht in ruime zin
Formeel IPR of internationaal procesrecht = rechtsmacht (bevoegdheid), erkenning &
tenuitvoerlegging en internationale samenwerking / rechtshulp.
Materieel IPR of conflictenrecht = toepasselijk recht
Nederlandse wetgeving:
Bevoegdheid → art. 1-14 Rv
Toepasselijk recht → boek 10 BW
Erkenning & tenuitvoerlegging → art. 431 Rv
+ Nederlands ongeschreven recht (jurisprudentie en doctrine)
HOOFDVRAGEN VAN HET IPR
1. Internationaal bevoegdheidsrecht
o Welke rechter(s) is (zijn) bevoegd?
o Is de Nederlandse rechter bevoegd?
2. Conflictenrecht (toepasselijk recht)
o Welk recht is van toepassing?
3. Erkenning en tenuitvoerlegging van buitenlandse vonnissen
o Komt het buitenlandse vonnis voor erkenning (en tenuitvoerlegging) (in NL) in aanmerking?
4. Internationale rechtshulp / Internationale samenwerking
,BRONNEN VAN HET IPR
Vroeger: verdragen, enkele wettelijke bepalingen en ongeschreven recht (jurisprudentie, doctrine).
Nu:
• Internationale verdragen en Europese verordeningen
• Nederlandse wetgeving (Boek 10 BW, Rv)
• Regels van ongeschreven Nederlands recht
INTERNATIONALE VERDRAGEN EN EUROPESE VERORDENINGEN
Internationale organisaties: verdragen
- Haagse Conferentie: o.a. Haags Verkeersongevallenverdrag; Haags
Kinderbeschermingsverdrag
- CIEC/ICBS: o.a. ICBS-Naamwijzigingsverdrag; ICBS-Verdrag Erkenning Beslissingen
Huwelijksband
Uitleg → hoogste nationale rechters
Europese Unie: Verordeningen / (Richtlijnen)
- o.a. Brussel II-ter; Brussel I bis; Rome I; Rome II
Uitleg → Hof van Justitie van de EU
1) Soms problemen van samenloop
2) Toepassingsgebied van verdragen of verordeningen
- materieel toepassingsgebied (onderwerp)
- formeel toepassingsgebied (staat in het verdrag zelf, bijvoorbeeld alleen van
toepassing in lidstaten. Sommige verdragen gelden universeel).
- temporeel toepassingsgebied
3) Alleen sprake van samenloop als 2 regelingen tegelijkertijd zowel materieel, formeel, als
temporeel van toepassing zijn
4) Oplossing: zie bepaling in een van beide regelingen met betrekking tot samenloop / zie
Weens Verdragenverdrag
,CONFLICTENRECHT
Twee methoden:
1) Statutenleer / neo-statutisme: uitgangspunt rechtsregel → in de wetgeving zelf werd
aangegeven wat de werking daarvan is en wanneer deze van toepassing is.
2) Verwijzingsmethode (Von Savigny): uitgangspunt rechtsverhouding. We gaan in abstracto
per rechtsverhouding bepalen welk recht van toepassing is aan de hand van
aanknopingspunten.
CARL FRIEDRICH VON SAVIGNY: SAVIGNIAANSE VERWIJZINGSMETHODE
Uitgangspunt = rechtsverhouding
• Per rechtsverhouding één aanknopingspunt (criterium)
• Rechtsverhouding thuis brengen (het vinden van de ‘Sitz’)
Beginsel: ‘nauwste verbondenheid’
Doel: Entscheidungsharmonie (‘beslissingsharmonie’), alle rechters zouden tot hetzelfde
oordeel komen omdat ze hetzelfde recht zouden toepassen.
Klassieke kenmerken: neutraal, regelblind, abstract
Instrument van Savigniaanse verwijzingsmethode:
De verwijzingsregel = conflictregel (= meerzijdige conflictregel)
Voorbeelden uit Rome III: echtscheiding [wordt] beheerst door het recht van de staat
- waar de echtgenoten op het tijdstip van aanhangigmaking van de zaak hun gewone
verblijfplaats hebben’ of, bij gebreke daarvan,
- waarvan beide echtgenoten op het ogenblik van de aanhangigmaking van de zaak onderdaan
waren’
Rechtsverhouding = echtscheiding
Aanknopingspunt conflictregel 1 = waar beide echtgenoten hun gewone verblijfplaats hebben
Aankopingspunt conflictregel 2 = gemeenschappelijke nationaliteit echtgenoten
‘Methodenpluralisme’ → niet alleen nauwste verbondenheid is een aanknopingspunt, maar ook
bijvoorbeeld ruimte voor partijen om zelf het recht te kiezen (partijautonomie) en het
beschermingsbeginsel.
Aanknopingsbeginselen:
o Nauwste verbondenheid
o Beschermingsbeginsel (= functionele aanknoping)
o Begunstigingsbeginsel
o Partij-autonomie
, CONFLICTENRECHT IN DE PRAKTIJK
Processuele aspecten van het conflictenrecht
art. 10:2 BW ‘De regels van internationaal privaatrecht en het door die regels aangewezen recht
worden ambtshalve toegepast’
art. 79 lid 1 R.O.: ‘De Hoge Raad vernietigt handelingen, arresten, vonnissen en beschikkingen
a. […]
b. wegens schending van het recht met uitzondering van het recht van vreemde staten
FAMILIERECHT: ECHTSCHEIDING
Bronnen
o Internationaal bevoegdheidsrecht ten aanzien van echtscheiding en scheiding van tafel en
bed → Verordening Brussel II-ter. + art. 9 Rv
o Commune internationaal bevoegdheidsrecht → art. 4, 9, 11 en 12 Rv.
o Toepasselijke recht op een verzoek tot echtscheiding c.q. scheiding van tafel en bed → art.
10:56 BW.
o Erkenningsregeling van in het buitenland tot stand gekomen (echt)scheidingsbeschikkingen →
Verordening Brussel II-ter + art. 57-59 boek 10 BW
BEVOEGDHEID
Brussel II-ter (B II-ter)
- Materieel toepassingsgebied: art. 1 lid 1 sub a
o echtscheiding, scheiding van tafel en bed en nietigverklaring van het huwelijk
o valt same-sex huwelijk onder materieel toepassingsgebied? – Nederlandse rechter
gaat daar wel vanuit.
- Temporeel toepassingsgebied: art. 100
- Formeel toepassingsgebied: art. 6 (zie HvJ MPA, r.o. 84-87 voor uitleg art. 6-7 Brussel II-bis).
Als er een EU-rechter bevoegd is, dan is hij van toepassing.
Rv
- Art. 4 lid 1: overeenkomstige van toepassing verklaring art. 3-5 Brussel II bis [idem Brussel II-
ter]. Ook als deze niet van toepassing is, is hij toch van toepassing.
- Art. 9 sub b (en sub c). NL rechter mag bevoegdheid aannemen, als er bijvoorbeeld een
natuurramp is in het bevoegde land. (noodbevoegdheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lenamariahollander. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.53. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52928 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now