Summary
Samenvatting Burgerlijk recht 1
- Course
- Institution
Samenvatting: Burgerlijk recht 1 ()
[Show more]
1 review
By: landervanlangenhove • 3 year ago
Seller
Followjentegees
Reviews received
Content preview
Samenvatting - Burgerlijk recht 1DEEL 1: INLEIDING TOT HET RECHT
1) ALGEMENE INLEIDING
1.1. Verantwoording
- “Nemo censetur ignorare legem”: Iedereen wordt geacht de wet te kennen.
- Niet enkel van belang voor juristen, maar voor alle burgers!
- Recht speelt zowel in het privé- als beroepsleven een belangrijke rol.
- Doel: samenleving ordenen
1.2. Het begrip ‘recht’
1.2.1. Algemeen
- Rechtssubject:
De persoon voor wie de rechtsnorm rechten en plichten meebrengt.
- Subjectief recht:
Het geheel van aanspraken die een persoon tegenover een ander laat gelden en waaruit voor
de ander plichten ontstaan.
→ “rights”
- Objectief recht:
Het geheel van rechtsregels.
→ “the law”
Het objectief recht (“the law”) verleent aan het rechtsubject subjectieve regels (“rights”).
Bv. Jeroen heeft met zijn brommer tegen Annelies haar geparkeerde wagen gereden. Annelies heeft
het recht om een schadevergoeding te eisen van Jeroen. (Art. 1382 BW)
Objectief recht =
- Het geheel van algemeen geldende, normatieve regels
- Opgelegd of ontvangen en bekrachtigd door de Staat
- Waarvan de naleving afdwingbaar is
- En die de ordening van het maatschappelijk leven beogen.
1.2.2. Een geheel van algemeen geldende, normatieve regels
A) Soorten gedragsregels
(Voorbeelden: dia 13)
- Gebodsregels: “Je moet…”
- Verbodsregels: “Je mag niet…”
- Toelatingsregels: “Je mag…”
- Organieke regels
1
, Samenvatting - Burgerlijk recht 1
B) Aanvullend of dwingend recht
Het is van belang te weten of je deze regels moet naleven of ervan mag afwijken. Er moet dus een
onderscheid gemaakt worden tussen de regels van aanvullend of dwingend recht.
Dwingend recht = Imperatief recht
- Moet nageleefd worden door elk rechtsubject. Geen keuze! Bij niet-naleving: een sanctie.
- Straffe van nietigheid
- Onderscheid:
o Regels die de openbare orde beschermen
→ Regels die zodanig fundamenteel voor onze samenleving zijn, dat ze beschermd
moeten worden.
→ Absolute nietigheid
Bv. Arbeidsovereenkomst waarin je belooft tot aan je dood bij dezelfde werkgever te
werken. (= In strijd met vrijheid van persoon.)
o Regels die de goede zeden beschermen
→ Afhankelijk van cultuur
→ Verandert doorheen de tijd
→ Absolute nietigheid
Bv. Overeenkomst m.b.t. huurmoordenaar.
o Regels die zwakkere personen beschermen
→ Huurders, consumenten, minderjarigen, onbekwaam verklaarden…
→ Relatieve nietigheid (Enkel op vraag van beschermende persoon)
Aanvullend recht = Suppletief recht
- Deze regels zijn van toepassing, TENZIJ de rechtssubjecten er conventioneel van afwijken.
- Deze regels vullen de overeenkomst tussen partijen aan, als ze daar niks over bepaald
hebben.
Bv. Bij een koopovereenkomst moet een prijs betaald worden bij levering, TENZIJ anders
overeengekomen (voorschot, betalingstermijn, in schijven…).
C) Algemene of individuele normen
Algemene normen
- Van toepassing op ALLE rechtssubjecten die zich in dezelfde feitelijke omstandigheden
bevinden.
Individuele normen
- Enkel gericht op bepaalde personen.
2
, Samenvatting - Burgerlijk recht 1
1.2.3. Door de staat opgelegde of ontvangen en bekrachtigde normen
Als meerdere mensen samenwerken, heeft men regels nodig om goed te kunnen functioneren.
- Recht = Normenstelsel van de Staat
- Staat = Een entiteit die beschikt over een bevolking, een grondgebied en een regering die
gezag uitoefent en die bovendien soeverein en onafhankelijk is.
Waar ontstaat het recht?
- Recht wordt opgelegd door de Staat. Het merendeel van de regels wordt dus door de
overheid uitgevaardigd.
(Federaal, Gewesten, Gemeenschappen, Provinicies, Gemeenten)
- Door gewoonte:
o Vereisten?
▪ Herhaaldelijke gedragingen van rechtssubjecten.
▪ Door de overheid opgelegde of erkende sanctie.
o Waarom?
▪ Om leemte in de wet aan te vullen.
▪ Om algemene regel te concretiseren.
Bv. Handgift
- Door rechtspraak:
Door interpretatie van onduidelijke/vage/onvolledige rechtsregels of begrippen.
Bv. Art. 1382 BW: fout, schade, oorzakelijk verband
1.2.4. Afdwingbare normen
- Bestaan van regels is niet voldoende, ze moeten worden nageleefd. De rechtsregels hebben
tot doel om een bepaald gedrag af te dwingen van rechtssubjecten.
- Afdwingen is een opdracht van de staat.
o De staat beschikt over een monopolie om geweld te gebruiken.
o Burgers mogen het recht niet in eigen handen nemen. (“Eigenrichting”)
De staat moet sancties voorzien en de nodige structuren organiseren die over de naleving van
het recht oordelen en de acntie eventueel uitvoeren.
1.2.5. Normen die de ordening van het maatschappelijke leven beogen
= het wezenlijke kenmerk dat het recht onderscheidt van alle normen voor menselijk gedrag.
- Taak van het recht = het scheppen van orde.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jentegees. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.33. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now