• Ontwikkelingspsychologie binnen de SRW-opleiding
Terminologie
“Ontwikkeling”
Associaties?
Andere mogelijke begrippen?
Tot welke leeftijd?
Gespreksonderwerp
“Ontwikkeling van kinderen”
In de eigen omgeving?
In de media?
Wetenschappelijk?
Historiek: van voorwetenschappelijk…
Psychologie ontstaan 2de helft 19de eeuw, nog niet wetenschappelijk
• Dagdagelijkse bezigheden
• Alledaagse taalgebruik bv wijsheid ontstaan met de jaren, kinderlijke fantasie, jeugd van
tegenwoordig
• Filosofische reflecties: filosofen gingen nadenken over de ontwikkeling
2 stromingen filosofie
- Nativisten: degenen die zeggen “wat heeft natuur meegegeven aan kinderen?”, vanaf de
geboorte ligt alles vast nature
- Empiristen:= behavioristen leggen nadruk op ervaringen kinderen ontwikkelen zich op
een bepaalde manier door opvoeding, kind is eerst wit blad nurture (tabula rasa)
1
,Historiek: naar wetenschappelijk…
• Psychologie
Wetenschap van het gedrag = studie van hoe iemand zich gedraagt
“Gedrag”: invulling?
1. Genetische psychologie= erfelijkheid bepaalt de ontwikkeling (nativisten)
Babybiografieën= wetenschappers zoals Darwin gaan hun eigen kinderen
observeren, systematisch
Observatie: heel subjectief (eigen kinderen)
Recapitulatietheorie= herhalingstheorie, ontwikkeling van een bepaalde persoon is
een snelle herhaling van een primitieve persoon naar een moderne persoon (Charles
Darwin)case
Focus op kinderen (en jongeren)
2. Ontwikkelingspsychologie: de studie van het gedrag van de mens door de verschillende
levensfasen van de mens
a. Nieuwe onderzoekstechnieken
i. Statistische methodes nodig om dingen te onderzoeken (statistiek)
bv vragenlijst, interviews
ii. Empirisch-analytische stroming: algemene wetmatigheden = bepaalde
manier van denken die tot op de dag van vandaag nog gebruikt wordt, gaat
door onderzoek een aantal wetmatigheden vaststellen dmv onderzoek
iii. Intelligentietest (Alfred Binet mee ontworpen, 1903) -> kijken of iemand
hoogbegaafd is
b. Nieuwe impulsen theorievorming: genetische psychologie in vraag stellen
i. Pedagogische interesse (rol opvoeding!)
ii. Behaviorisme= kijken naar de rol van ervaringen in het leerproces van
kinderen lijnrecht tegenover nativisten
Ontwikkeling: levenslang veranderingsproces
Historiek: naar wetenschappelijk…
Aanpak wetenschappelijk onderzoek
Onderzoekscyclus
c. Stap 1: oriënteren (relevante vragen?), kijken welk probleem
zich voordoet
d. Stap 2: richten (onderzoeksvragen, hypothesen,
operationalisering van begrippen)
2
, e. Stap 3: plannen (strategie), op welke manier ga je onderzoeken
f. Stap 4: verzamelen (systematisch!)
g. Stap 5: analyseren en concluderen
h. Stap 6: rapporteren en presenteren
Soorten onderzoek
i. Experiment bv kind met ADHD veel suiker geven en andere kinderen geen suiker
j. Correlationeel onderzoek= verband tussen 2 dingen zoeken bv kinderen die veel
gamen en agressief gedrag op school
k. Survey (vragenlijst)
l. Observatie
m. Case study= onderzoek waarbij je 1 persoon (1 case) gaat onderzoeken (bv de Wilde
van Averon jongen die in het bos leefde)
Meten van verandering
n. Longitudinaal onderzoek: iemand over een hele lange tijd onderzoeken (van baby
tot…)
o. Dwarsdoorsnede onderzoek: op een bepaald moment in de tijd mensen van
verschillende leeftijden met elkaar vergelijken
p. Cross-sequentieel onderzoek: combinatie van longitudinaal en dwarsdoorsnede, op
een bepaald moment in de tijd verschillende leeftijd bestuderen bv elke 5 jaar
3. Levenslooppsychologie: verder kijken dan enkel de jeugd, ontwikkelingspsychologie stopt na
de jeugd (16-18 jaar)
a. Levenslang
b. Link met sociologie, bijvoorbeeld:
i. Mei 1968: naoorlogse sceptische generatie
ii. Jaren 1930: massabewegingen in politieke of kerkelijke agenda (chiro)
c. Ouderen
i. Geneeskunde/ medische wereld: ouderen mensen leven langer
ii. Sociologie: “Wat gebeurt er met een mens als hij op pensioen is?”
iii. Psychogerontologie: wat gebeurt er met een mens als hij op pensioen is,
hoe verandert hun gedrag?
d. Volwassenen (21-65 jaar)
e. Levensloop (overkoepelende term, zo konden ze 1 theorie te maken)
i. Integratie
Hedendaagse stand van zaken wetenschappelijke
discipline
4. Titel van het OPO: “Ontwikkelingspsychologie”
3
, a. Eenduidig?
b. Discussie…
i. Indeling in fasen?
ii. Factoren die ontwikkeling sturen?
iii. Ontwikkelingsdomeinen en –opgaven?
iv. Theorieën?
v. Modellen?
Indeling in fasen
“Typische fasen”
Wanneer denk jij dat essentiële overgangen of gevoelige perioden plaatsvinden in de ontwikkeling
van kinderen? 0-5 jaar: heel veel zaken die je leert (lopen, spreken)
Continuïteit of discontinuïteit?
Fasen
• Kwalitatief versus kwantitatief
Discontinuïteit: alles gebeurd in fasen, na een klik/ crisis wordt een persoon een
ander wezentje. Verschillen zijn kwalitatief bv. puberteit= identiteitscrisis
• Crisissen
Continuïteit: een continue verandering van een persoon. Een kind gaat
chronologische altijd een beetje verder ontwikkelen, in een lijn. (zie tekening
hieronder). Verschillen zijn kwantitatief (kind gaat groeien bv in centimeters)
• Geleidelijke, continue verandering
Geleidelijk? Of in trapjes?
Poging tot samenvatting in (sterk ver)eenvoudig(d)e visuele voorstellingen…
Indeling in fasen: visueel
1. Trapmodel
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amkedockx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.70. You're not tied to anything after your purchase.