Class notes
Aantekeningen Gendergeschiedenis
- Course
- Institution
- Book
Mijn aantekeningen van de cursus Gendergeschiedenis zoals gegeven aan de Radboud Universiteit
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
biglonk
Reviews received
Content preview
Aantekeningen GendergeschiedenisHoorcollege 3-9: Introductie college
Inhoud:
1. Wat is gender en wat is gendergeschiedenis?
2. De ontwikkeling van vrouwen- naar gendergeschiedenis
3. Waarom is gendergeschiedenis voor historici van belang?
4. Centrale onderwerpen, concepten en begrippen tijdens deze cursus
5. Hoe gaan we aan de slag? Vooruitblik
Wat is gender en wat is gendergeschiedenis?
Sekse = geslacht: Fysiek-biologische verschil tussen M/V/X
Gender= historische/sociale/culturele/politieke/economische betekenis die aan sekse wordt
gekoppeld.
- Hoeft niet bewust of uitgesproken te zijn
- Niet biologisch of ahistorisch: cultureel en evoluerend
- Persoonlijk: zelfbeeld
- Sociaal: sociale organisatie
- Cultureel: normerend effect (waardeoordeel: hoe hoort men zich te gedragen?)
Gender in de actualiteit
1. Waarom is gender zo’n groot gevaar volgens sommigen?
- Who’s afraid of gender? – Judith Butler
- “Bedreiging” traditionele waarden.
2. Anti-genderideologie
Definitie gendergeschiedenis
- Gendergeschiedenis is een discipline binnen de geschiedwetenschap die gaat over de
betekenissen die worden toegekend aan de veronderstelde verschillen tussen, en
ideeën over, mannen en vrouwen en mannelijkheid en vrouwelijkheid in het verleden.
- Joan Scott: “Gender is a constitutive element of social relationships based on
perceived differences between the sexes, and gender is a primary way of signifying
relationships of power.”(1986)
Het constructieve karakter van geschiedenis
Voorbeeld prehistorie:
- Beeld prehistorie genderrollen bedacht in de 19e eeuw.
- Tegenwoordig meer informatie; vrouwen ook jagers.
, - Door gebrek aan informatie meer eigen invulling.
Gendergeschiedenis
- We onderzoeken het verleden, het gaat over Geschiedenis
- Normen, waarden en woorden die in het verleden werden gebruikt, komen niet per se
overeen met huidige normen, waarden en woorden Verandering in betekenis en
lading.
De ontwikkeling van vrouwen- naar gendergeschiedenis
- Vrij recent
- Geschiedenis als wetenschap
o Ontstaan geschiedwetenschap (Von Ranke)
o Methode: Archiefonderzoek (op basis van overlevering)
o Focus op politieke, institutionele, juridische en later economische
Geschiedenis
o Mannelijk monopolie, onderwerpkeuzen androcentrisch
- Historische kennis is afhankelijk van de vragen die historici stellen over het verleden
en de manieren waarop ze deze vragen beantwoorden
Ontstaan vrouwengeschiedenis als wetenschap
Jaren ‘60
- Brede democratisering van onderwijs
- Tegencultuur: studentenbeweging
- Tweede feministische golf
Kenmerken vrouwengeschiedenis
- Angelsaksische oorsprong
- Marginale en subversieve subdisciplines in historiografie
- Zeer interdisciplinair: vrouwenstudies
- Geen specifieke methodologie of thema’s
- Engagement staat centraal
- Het doceren van vrouwengeschiedenis was voor docenten een politieke daad (Merry
Wiesner)
Ontwikkeling, debatten en thema’s
Fasen:
- Invisibility: afwezigheid van de vrouw in trad. Historiografie
- Compensatory history: vrouwelijke heldinnen
, - Contributions history: vrouwelijke bijdragen aan grote verhalen = behoud
androcentrische standaarden en denkkaders
- Opression history: ‘vrouw’ als analysecategorie, patriarchie, analyse mannelijk
perspectief op vrouw
- Women’s culture: ‘vrouwelijke sfeer’: vrouw als hist. actor, analyse vanuit vrouwelijk
perspectief
- Women in history: Gendergeschiedenis
Opbrengsten vrouwengeschiedenis
- Vrouwen zichtbaar in de geschiedenis
- Natuur vs. Cultuur
o Onderwaardering vrouw
o Ook natuur is sociaal geconstrueerd
o Middel om machtsverschil te legitimeren
- Gezin vs. Arbeid
o Productieve en reproductieve arbeid
o Betaald en onderbetaald werk
- Private sfeer vs. Publieke sfeer
- Sociaal-geconstrueerd en historisch karakter van machtsverhoudingen
Kritiek/beperkingen vrouwengeschiedenis
Isolatie
- Vrouwengeschiedenis lijkt niet van invloed op de algemene geschiedwetenschap
- Herbevestiging vrouwelijk particulariteit (ten opzichte van universele mannelijke
Geschiedenis)
Kritiek op ‘de vrouw’ als analysecategorie
- ‘Black feminism’ en etniciteit
- Postmodernisme en deconstructivisme
Turn to gender: Van vrouwen- naar gendergeschiedenis
- Focus op de relatie tussen mannen en vrouwen
- Invloed van taal: Linguistic turn
Taal reconstrueert werkelijkheid.
Manier waarop bepaalt machtsverhoudingen.
Taal en macht/taal = macht
- Postmodernisme en Linguistic turn: taal is geen transparante spiegel van de realiteit
maar construeert onze beleefde realiteit
, - Hoe we dit doen (het construeren van die realiteit) bepaalt machtsverhoudingen.
Nadruk op cultuur en betekenisgeving (cultural turn)
- Geschiedenis wordt geconstrueerd in de vorm van verhalen (narrativisme). Taal kan
in- en uitsluiten
Joan Scott: Gender as useful category of historical analysis
- “Gender is a constitutive element of social relationships based on perceived
differences between the sexes, and gender is a primary way of signifying relationships
of power.”
- Waar zijn de mensen in de geschiedenis? Kritiekpunt: Eigen handelen.
- Scott is sterk beïnvloed door het Franse poststructuralisme.
- Dichotomieën/opposities: ene concept niet zonder het andere te begrijpen man/vrouw
Andere theoretische perspectieven
History of:
- Masculinities
- Sexuality/ Gay and lesbians
- Queer theory
Ook deels ontstaan vanuit kritiek op genderstudies: is het wel zinvol om alles vanuit het
binaire onderscheid man-vrouw te bekijken?
Judith Butler
- Gender Trouble (1990)
- Bodies That Matter (1993)
- Performatieve natuur van gender en seksuele identiteit (gender performativity)
- Genderrelaties = sociale praktijken die voortdurend beoefend worden
- Kritiek op binaire onderscheid man- vrouw en heteroseksualiteit als norm
Intersectionaliteit
- Kimberlé Crenshaw (1989); Critical race theory.
- Kruispuntdenken/intersectionaliteit:
Maatschappelijke ongelijkheid en patronen van macht lopen lang verschillende assen
die elkaar snijden, zoals gender, ras, klasse, religie, seksuele geaardheid,
opleidingsniveau, etniciteit, etc. Discriminatie en onderdrukking vindt plaats langs
verschillende ‘assen’ die elkaar snijden.
- Manier om ongelijkheid te onderzoeken.
“Gender heeft een geschiedenis en gender is historisch van belang” – Sonya O. Rose
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller biglonk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now